خلاصة:
یکی از عقو بانکی ایران عقد «مشارکت» است. این عقد از اهمیت بالایی در خصوص تعارض منافع عموم جامعه و نظام بانکی وابسته به دولت و بعضاً مستقل برخوردار. هدف از عقد مشارکت در نظام بانکی ایران به نوعی تسهیل نمودن فعالیتای تولیدی، بازرگانی و خدماتی است که بر اساس تعریف مشارکت مدنی به معنی در هم آمیختن سهمالشرکه نقدی و یا غیرنقدی متعلق به اشخاص به نحو مشاع، به منظور انتفاع است. رساله حاضر با روشی توصیفی ـ تحلیی به یکی از شیوههای مهم اعطای تسهیلات بانکداری اسلامی یعنی قراردادهای مشارکت مدنی و نحوه اجرای آن در نظام بانکی اسلامی ایران میپردازد. یافتههای تحقیق حاکی از آن است که جهت اجرای قرارداد مشارکت مدنی میبایست ضوابط اجرایی آن به طور دقیق در نظر گرفته شود. بدین ترتیب که مهمترین ضوابط وجود صلاحیتهای مالی و اخلاقی شریک، قابلیت فنی و مالی داشتن طرح واخذ وثیقه و ثبت قرارداد مشارکت هستند که باید در هنگام اجرای قرارداد به طور دقیق مشخص و معین گردند و در صورت نبود هر کدام از این ضوابط بانک مؤظف به فسخ قرارداد است. کلیدواژگان: بانکداری اسلامی، عملیات بانکی، مشارکت مدنی، تسهیلات مالی، ربا
One of the banking bonds of Iran is the "partnership" contract. This contract is of great importance regarding the conflict of interests of the public and the government system, which is dependent on the government and sometimes independent. The purpose of the partnership in the Iranian banking system is to facilitate production, trade and service activities, which according to the definition of civil partnership means to combine the share of cash or non-cash company owned by individuals in a common way, for profit. . The present dissertation deals with one of the important methods of granting Islamic banking facilities, namely civil partnership agreements, and how to implement it in the Islamic banking system of Iran, through a descriptive-analytical method. The research findings indicate that in order to implement a civil partnership contract, its implementation criteria must be carefully considered. Thus, the most important criteria for the financial and moral competencies of the partner are the technical and financial capability of having a plan for obtaining collateral and registering a partnership contract, which must be specified during the execution of the contract, and in the absence of any of these criteria. Obliged to terminate the contract.Keywords: Islamic banking, banking operations, civil partnership, financial facilities, usury
ملخص الجهاز:
آيا چنين قـراردادي نافـذ است يا خير؟ به عبارت ديگر آيا به صرف تراضي طرفين آورده هاي آنها به مال مشاع تبديل مي - شود؟ در مورد ماهيت حقوقي شرکت و مقتضاي ذات آن اقوال مختلفي وجود دارد ولي ميتوان اين نظرات را در سه دسته تقسيم بندي کرد: ١ـ گروهي بر اين عقيده اند که شرکت نتيجه امتزاج و اشاعه در مالکيت است و اين امتزاج مي - تواند در اثر يکي از عقود معين يا بطور قهري بدست آيد و براي اينکه مالکان مال مشاع بتواننـد در مال مشاع تصرف کنند اذن هريک از آنها کفايت ميکند و نيازي بـه عقـد مشـارکت نيسـت و عقدي به نام عقد مشارکت وجود ندارد زيرا آنچه جوهر شرکت را تشکيل ميدهد وجود امتزاج در مال و اشاعه در حقوق مالکين است .
گفتار دوم : قابليت و صلاحيت فني و مالي طرح علاوه بر اينکه بايد طرحي که براي آن قرارداد مشارکت منعقد ميگردد با توجه به ماده ٢ دستور العمل در امور توليدي، بازرگاني و خدماتي باشد، اين طرح بايد علاوه بر سود آور بودن از لحاظ فني قابليت اجرا را نيز داشته باشد از آنجايي که بانک نماينده مشتريان و يک بنگاه انتفاعي و سود محور است ، لذا موظف است قبل از مبادرت به انعقاد قرارداد مشارکت مـدني عمليـات موضـوع مشارکت را بررسي و اطمينان حاصل نمايد که اصل مال الشـرکه و سـود مـورد انتظـار ناشـي از مشارکت مدني در طول مدت قرارداد قابل برگشت است .