خلاصة:
معانی امروزین نفاق ازجمله پنهانکاری و دورویی با بسیاری از توصیفهای منافقان در قرآن کریم ناهمخوان است؛ بهویژه آنکه نفاق در قرآن برای کنشی در حوزه عمومی به کار رفته است و محدود به حوزه دینی - اخلاقی نیست. این مطالعه درصدد است پس از ابهامزدایی از معنای قرآنی نفاق، رابطه آن را با مفاهیمی چون دورویی و پنهان کاری با تکیه بر معناشناسی تاریخی و اطلاعات اسباب النزولی مشخص کند. همچنین، به دلیل شباهت دو ریشه نفاق و انفاق، در این مقاله تلاش شده است رابطه معنایی این دو ریشه در زبان عربی بررسی شود. بررسی صورتگرفته نتایج متعددی داشت و درنهایت، به بیارتباطی معنای نفاق با دورویی و پنهانکاری و نیز انفاق رسید. نتایج بهدستآمده چنین بودند: در میان محققان اروپایی که در پی ریشهشناسی و معنیشناسی منافقان برآمدهاند، اتفاق نظری وجود ندارد؛ منافقان صدر اسلام از دیده دیگران پنهان نمانده بودند تا بتوان پنهانکاری را ویژگی بارز آنان دانست؛ واژههای عربی «نفاق» و «انفاق» به ریشه مشترکی نمیرسیدند؛ لغتشناسان عرب اتفاق نظر دارند که ریشه (نفق) به معنی از دست دادن است؛ اما تلاش آنان برای فهم معنای تاریخی منافق، به نتیجه پذیرفتنی نرسیده است. بسامد بالای کاربرد مشتقات این ریشه در زبان حبشی در معنی دونیم کردن و تکهکردن، معنادار است و با تمامی اوصاف منافقان در قرآن، همخوانی دارد. افزوده شود معادل هیپاکریسی (دورویی)، برگرفتهشده از زبان یونانی باستان، باوجود نادرستی، در ترجمههای معاصر قرآنی به زبان انگلیسی، به معادلی غالب تبدیل شده است.
Today's meanings of al-Nifaq, including concealment and hypocrisy,
contradict the descriptions of al-Munafiqun in the Holy Qur’an. In
particular, al-Nifaq is used in the Qur'an as an act in the public sector and it
is not limited to the religious and moral domain. This study seeks to clarify
the relationship between concepts al-Nifaq, hypocrisy, and concealment by
relying on historical semantics, and interpretive traditions. The study
reached several results and finally came to separate the meaning of al-Nifaq
from hypocrisy, concealment, and spending (Infaq). The results were as
follows: There is no consensus among European scholars on the etymology
and semantics of al-Munafiqun; this fact that al-Munafiqun were wellknown
people contradicts the idea that says concealment is the main concept
of al-Nifaq; Most Arabic lexicographers have considered this root to mean
loss or spend, but they have taken the wrong path to understand the
historical meaning of the al-Nifaq; the two words al-Nifaq and al-Infaq had
no common roots in Arabic. The high frequency of derivatives of this root
in the Abyssinian language, meaning tear off, rend, divide in two, separate,
and split, was consistent with all Qur'anic descriptions of al-Munafiqun. The
topic "Conflict in the organization", which is discussed in the science of
management, can explain the historical concept of al-Nifaq to a large extent.
It should be noted that Hypocrisy as an equivalent of the word al-Nifaq was
taken from the ancient Greek language and despite its imprecision, it has
become the dominant equivalent in contemporary translations of the Qur’an
into English.
ملخص الجهاز:
نتایج بهدستآمده چنین بودند: در میان محققان اروپایی که در پی ریشهشناسی و معنیشناسی منافقان برآمدهاند، اتفاق نظری وجود ندارد؛ منافقان صدر اسلام از دیده دیگران پنهان نمانده بودند تا بتوان پنهانکاری را ویژگی بارز آنان دانست؛ واژههای عربی «نفاق» و «انفاق» به ریشه مشترکی نمیرسیدند؛ لغتشناسان عرب اتفاق نظر دارند که ریشه (نفق) به معنی از دست دادن است؛ اما تلاش آنان برای فهم معنای تاریخی منافق، به نتیجه پذیرفتنی نرسیده است.
از میان این اوصاف، دو صفت آن یعنی ناشناختهبودنِ منافقان و یکینبودن سخن و خواستشان، با معناهایی چون تظاهر، دورویی و پنهانکاری همخوانی دارد؛ ولی صفات دیگری که در قرآن برای منافقان به کار رفته است، ارتباط واضحی با معنای تظاهر و پنهانکاری ندارند؛ بهطور مثال، اینکه آنان تنهایی خوشایندی دارند یا اینکه مانع انفاق دیگران میشوند، نهتنها ارتباطی با پنهانکاری ندارد، بهوضوح نشان میدهد منافقان افرادی شناختهشده بودند و رفتارشان در جامعه پنهان نمانده بود؛ بااینحال، آیات نفاق بهگونهای برای خوانشگران معاصر، پدیدار شدهاند که گویی معناهایی چون پنهانکاری یا دورویی مورد اتفاقاند.
o 4-1- اختلاف فراهیدی با ابوعبید در معنای واژه قرآنی منافق: از مفهوم مخالفت تا استعارۀ لانۀ یربوع کاربردهای واژگان برگرفتهشده از ریشۀ (نفق) در آیات مکی قرآن و فرهنگهای لغت عربی نشان میدهد در عربی پیشااسلامی، این ریشه به معنای هزینهکردن، تمامشدن و از دست رفتن بوده است.
o Hypocrisy υποκρισις υποκριτικη نتیجه گیری این مقاله درصدد بود مفهوم تاریخی منافق در قرآن را به دست آورد و دریابد میان معنای آن با دورویی، پنهانکاری و انفاق چه نسبتی برقرار است.