خلاصة:
بررسی رابطه میان اقتصاد و سیاست مبتنی بر نفت و بروز نارضایتی عمومی منجر به حرکت های اعتراضی، می تواند بیانگر نکات قابل توجّهی در شناسایی انقلاب های اخیر در منطقه خاورمیانه باشد. یکی از عناصر اصلی که توسعه اقتصادی جهان را تسهیل می کند، انرژی است. تهدید جهان زمینه سازی توسعه ناپایداری و عدم تعادل در عرضه و تقاضای انرژی ایجاد کرده است؛ بنابراین مشکل اساسی نیاز به یک رویکرد اضطراری برای ملت های جهان است. انرژی یک کشور به منبعی تبدیل شده است که توانایی کشور را در تأثیرگذاری بر گرایش های اقتصادی جهان، خطوط کلی، ژئوپلیتیک و روابط بین المللی تعیین می کند. پرسش اصلی نوشتار پیش رو این است که بیداری اسلامی چه تأثیری بر جریان انرژی در جهان گذاشته است؟ یافته پژوهش نشان می دهد تاکنون بیداری اسلامی حداقل اختلال را در بازار نفت ایجاد کرده است؛ زیرا تولیدکنندگان خلیج فارس و به طور عمده عربستان سعودی، خسارات ناشی از عرضه نفت را جبران کرده اند. ازنظر اقتصادی، اختلالات تا حد زیادی محدود به کشورهای درگیر در رویدادهای بیداری اسلامی بوده است و کمتر سیستم انرژی نظام بین المللی را به چالش کشیده است. پیامدهای منفی وابستگی دولت های عرب خاورمیانه به درآمدهای نفتی و کمک های خارجی در بروز حرکت های اعتراضی منتهی به جریان بیداری اسلامی نقش عمده ای داشته است. روش نوشتار پیش رو، تحلیلی - توصیفی است و در چارچوب نظریه اقتصاد سیاسی گیلپین مسئله اصلی پژوهش بررسی شده است؛ همچنین روش گردآوری اطلاعات برپایه منابع اسنادی معتبر ثانویه کتابخانه ای و اینترنتی است.
Examining the relationship between the oil-based economy and politics and the emergence of public dissatisfaction leading to protest movements can reveal significant points in identifying recent revolutions in the Middle East. One of the main elements that facilitate the world economic development is energy. The threat of the world has paved the way for the development of instability and imbalances in energy supply and demand. Thus, energy resources have a fundamental problem that requires an urgent approach for the nations of the world. A country's energy has become a resource that determines a country's ability to influence the world economic trends, outlines, geopolitics, and international relations. The main question that this research seeks to answer is what effect has the Islamic Awakening had on the flow of energy in the world? The findings showed that so far the Islamic Awakening has caused the least disruption to the oil market because the producers of the Persian Gulf and mainly Saudi Arabia have compensated the losses caused by the oil supply. Economically, the disruptions have been largely limited to the countries involved in Islamic Awakening events and have rarely challenged the energy system of the world. The negative consequences of the Middle East Arab governments dependence on oil revenues and foreign aid have played a major role in the emergence of protest movements leading to the Islamic Awakening. The method used in this research is analytical-descriptive, and the main problem of the research has been investigated in the framework of Gilpin's theory of political economy. Also, the data have been collected based on reliable secondary library and internet document sources.
ملخص الجهاز:
پرسـش اصلي نوشتار پيش رو اين است که بيداري اسلامي چه تأثيري بر جريان انرژي در جهان گذاشته است ؟ يافتـه پژوهش نشان ميدهد تاکنون بيداري اسـلامي حـداقل اخـتلال را در بـازار نفـت ايجـاد کـرده اسـت ؛ زيـرا توليدکنندگان خليج فارس و به طور عمده عربستان سعودي، خسارات ناشي از عرضه نفت را جبران کرده انـد.
در عـين حـال کتـاب بـه رابطـه تعـاملي تحولات در هر حوزه با پديده قيام هاي مردمي کشورهاي منطقۀ خاورميانـه و شـمال آفريقـا توجه داشته است ؛ بنابراين با توجه به رويکرد کتاب در بررسي بنيادي موضوعات مـرتبط بـا اقتصاد سياسي نفت در خاورميانه و با عنايت به اهميت پديـده قيـام هـاي مردمـي در منطقـه نفت خيز خاورميانه و شمال آفريقا، اين اثر مي تواند در مطالعه دروس مرتبط با مسـائل نفـت در رشته هاي علوم سياسي و مطالعات منطقه اي مفيد واقع شود.
قيمت هاي نفت خام (رجوع شود به تصویر صفحه) با توجه به قيمت حامل انرژي (نفت خام ) در بازه زماني بين سـال هـاي ٢٠١٠ تـا ٢٠٢٠ مي توان با توجه به اوج بيداري اسلامي در کشـورهاي خاورميانـه و شـمال آفريقـا، در بـدو شروع اين جريان فراگير و دومينووار، قيمـت حامـل سـوخت (نفـت خـام ) در سـال ٢٠١٠ تقريبا ٧٨ دلار در کمتر از يک سال با رشد ٣٠ درصدي مواجه و ايـن رونـد تـا چنـد سـال متوالي و فروکش شدن بحران هاي منطقه اي ادامه دار بوده است .