خلاصة:
کسب وکارهای کوچک و متوسط هنگام بحران و چالش های محیطی، تابآوری را به عنوان نوعی رفتار با هدف بهبود و انسجام عملکرد، ارایه می دهند. هدف این پژوهش ارائه الگویی برای تابآوری کسبوکارهای کوچک و متوسط در شرایط بحران است. در این پژوهش بیماری همهگیر کووید-19 بهعنوان مصداق شرایط بحران در نظر گرفته شده است. این مطالعه با رویکرد آمیخته انجام گرفته است. بدین منظور در مرحله کیفی جهت گردآوری داده های پژوهش از مصاحبههای نیمهساختاریافته با 36 نفر از خبرگان و متخصصانی که در این زمینه حائز تجربه و دانش هستند استفاده شد و در مرحله کمی پرسشنامه تحقیق در بین 269 نفر از صاحبنظران توزیع گردید. تجزیهوتحلیل دادههای پژوهش با روش تحلیل مضمون و مدلسازی معادلات ساختاری انجام گرفت. نتایج پژوهش ظرفیتهای بالقوه برای تابآوری کسب و کارهای کوچک و متوسط در شرایط بحرانی را شناسایی کرد که دربرگیرنده چهار سطح است: (1) سطح فردی شامل توانمندسازی فردی و پرورش شایستگیها، (2) سطح سازمان شامل جهتگیری بازاریابی، جهتگیری استراتژیک، آمادهسازی زیرساختها، نظام مالی دقیق و مدیریت منابع انسانی (3) سطح صنعت شامل تعاملات نزدیکتر با مشتریان، رصد رقبا و مدیریت تامینکنندگان، (4) سطح نهادی شامل حمایتهای بخش عمومی و ایجاد انجمنها و تشکلهای حامی. الگوی بهدستآمده از این تحقیق نشان میدهد که ایجاد ظرفیتها و بسترهای درونی و بیرونی موجب استمرار تابآوری کسب و کارهای کوچک و متوسط در شرایط بحرانی و واکنش سریع جهت تطبیق با نااطمینانیها و الزامات نوظهور میشود.