خلاصة:
با توجه به رشد و توسعه بازارها و ابزارهای مالی، پیچیدگیهای بازارهای مالی و تخصصی شدن مقوله سرمایهگذاری، سرمایهگذاران و شاغلان بازارهای مالی نیازمند ابزارها، روشها و مدلهایی هستندکه در انتخاب مناسب ترین پرتفوی به آن ها یاری دهد. این امر موجب شد که نظریه ها ، مدل ها ، و روشهای گوناگونی برای قیمتگذاری داراییهای مالی و محاسبه پیشبینی نرخ بازدهی سهام، مطرح شده و هر روز در حال توسعه و تغییر باشد. یکی از این مدلها ، مدل سه عاملی فاما و فرنچ میباشد که طی دو دهه اخیر مورد توجه محققین قرار گرفته است. مدل پنج عاملی فاما و فرنچ علاوه بر مدل سه عاملی شامل دو عامل سودآوری و سرمایه گذاری است.هدف این پژوهش آزمون مدل پنج عاملی فاما و فرنچ در تبیین بازده سهام است. به منظور دستیابی به اهداف پژوهش 5 فرضیه تدوین گردیده است، برای نمونهگیری از روش حذفی سیستماتیک استفاده شده ودر مجموع 182 شرکت در فاصله زمانی سال های 1387 تا 1393در بورس اوراق بهادار تهران انتخاب گردید. برای آزمون فرضیهها از رگرسیون پانلی استفاده گردیده است. نتایج حاصل از این پژوهش آشکار میسازد که عوامل بازار، اندازه شرکت وسودآوری و سرمایهگذاری بر بازدهسهام تأثیر مثبت ومعنیداری داشته، اما عامل ارزش ( نسبت B/M ) بر بازده تأثیر منفی و معنیداری دارد.
Due to markets growth, financial instruments, complexity of financial markets and advancements in category of investments, investors and workers at financial market are in need of tools, methods and models which help them in selecting the most appropriate portfolio. Due to this need, various theories, models and methods were suggested to price the financial assets and calculate the rate of stock returns and they are developing everyday. One of these models is the three factor model of Fama and French which has been under the focus of researchers during the last two decades. Five factor model of Fama and French has the factors of three model factor of Fama and French and it also includes profitability factor and investing factor. Recently (2014), the two researcher developed their previous model and suggested a new model.The aim of this study is to evaluate and explain the five factor model of Fama and French stocks returns. In order to achieve the goal of this study, 5 hypotheses have been considered. A systematic elimination method has been used to sample and the total of 182 companies have been selected in Tehran stock exchange between 1387 to 1393. To examine the hypotheses, regression panel has been used. The results of the studies shows that market factors, firm size and profitability have positive and meaningful effect on stock returns, but the factor of value (ratio of B/M) has a significant negative impact on returns.
ملخص الجهاز:
فصلنامه بورس اوراق بهادار شمارة ٥١ پاییز ٩٩ سال سیزدهم ـ تاریخ دریافت : ٩٧/٠٧/١٥ تاریخ پذیرش : ٩٨/١٠/٠١ـ ص ٥-٢٧ بررسی کارایی مدل پنج عاملی فاما و فرنچ در پیش بینی بازده سهام (مطالعه موردی : بورس اوراق بهادار تهران ) 1 سید محمدرضا داودی 2 هادی صابراصفهانی چکیده با توجه به رشد و توسعه بازارها و ابزارهای مالی، پیچیدگیهای بازارهای مالی و تخصصی شدن مقوله سرمایه گذاری، سرمایه گذاران و شاغلان بازارهای مالی نیازمند ابزارها، روش ها و مدل هایی هستندکه در انتخاب مناسب ترین پرتفوی به آن ها یاری دهد.
نتایج بدست آمده حاکی از این موضوع است که مدل پنج عاملی دارای توان بیشتری برای توضیح بازده مورد انتظار سهام است ، همچنین با افزودن دو عامل سرمایه گذاری و سودآوری به مدل سه عاملی فاما و فرنچ توان توضیحی الگو افزایش مییابد.
ایزدی نیا و ابراهیمی(١٣٩٣)در تحقیقی تحت عنوان "مقایسه مدل اصلی سه عاملی فاما و فرنچ با مدل اصلی چهار عاملی کارهارت در تبیین بازده سهام شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران " به بررسی توان توضیح دهندگی این مدل در بازار اوراق بهادار تهران در سال های ١٣٨٦ تا١٣٩١پرداختند.
همچنین نتایج پژوهش حاکی از این است که مدل چهار عاملی کارهارت (١٩٩٧ ,Carhart) مزیتی نسبت به مدل سه عاملی فاما و فرنچ (١٩٩٣ ,French &Fama ) ندارد، زیرا از بین چهار متغیر صرف ریسک بازار، عامل اندازه ، عامل ارزش و عامل تمایل به عملکرد گذشته ، تنها دو متغیر صرف ریسک و اندازه ، بر بازده سهام تأثیر میگذارد.