خلاصة:
استقبال عبارت است از سرمشق قرار گرفتن شعر شاعری به وسیلة شاعر دیگر و تقلید از وزن و قافیه آن. استقبال در شعر فارسی سابقه و اهمّیّت زیادی دارد. خاقانی یکی از شاعرانی است که به دلیل ویژگی‌های خاصّی که شعر او از لحاظ شکل و محتوا دارد مورد توجّه و استقبال و تقلید شاعران دیگر از جمله در قالب غزل قرار گرفته است؛ خاقانی حدود 340 غزل دارد که شاعران دیگر از جمله سه شاعر بزرگ و برجسته ادبیّات فارسی (مولوی، سعدی و حافظ) به استقبال آنها رفته و تاثیر پذیرفته‌اند. در این مقاله به روش توصیفی ـ تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانه‌ای غزل‌های استقبالی سعدی از خاقانی بررسی شده است. فرض نگارندگان بر این بوده است که سعدی برخی از غزل‌های خود را در استقبال از غزل‌های خاقانی و تحت تاثیر او سروده است. مبتنی بر ایدة مذکور، تاثیرپذیری سعدی از خاقانی در برخی غزل‌هایش اثبات شده است؛ با بررسی دو غزل استقبالی سعدی از خاقانی به عنوان نمونه، تاثیرپذیری او از لحاظ زبانی، ادبی و فکری از جمله در استفاده از قوافی غزل‌های خاقانی ثابت می‌شود با این حال سعدی سعی کرده که سبک و شیوة مخصوص خود را حفظ کند و عناصر برگرفته از غزل خاقانی را در غزل خودش حل کند. ازجمله جایگاه معشوق در غزل سعدی برتر و بالاتر از معشوق غزل خاقانی است.
Parody means the imitation of a poem by the other poet and pastiche its meter and rhyme. It has a long history in Persian poetry. Because of specific characteristics in content and form of Khagani’s poetry, it has appealed the attention of other poets in the mold of ghazal. He has approximately 340 odes which other poets specially three well known of them ( Maulana , Sa’di and Hafez ) have imitated him. By using the descriptive – analytic method and utilizing the literary sources, we have noticed Sa’di’s parody from Khagani’s poetry. The writers of this passage assume that Sa’di has composed some of his lyrics in parody of Khagani and was under his influence. Based on this idea, it was evident that the impact of Khagani’s tenets are seen in Sa’di’s poetry in rhyming, but Sa’di has decided to keep his own style and dissolve Khagani’s elements in his own lyrics. The main point which is important in Sa’di’s poetry is the stance of the beloved higher than of Khagani’s position
ملخص الجهاز:
بررسي غزل هاي استقبالي سعدي از خاقاني فريده نادري زنوز١، ژيلا صراطي*٢، محمد پاشايي مهترلو٣ و حسين حاجيزاده 4 چکيده استقبال عبارت است از سرمشق قرار گرفتن شعر شاعري به وسيلۀ شاعر ديگر و تقليد از وزن و قافيه آن .
خاقاني يکي از شـاعراني اسـت کـه بـه دليـل ويژگيهاي خاصي که شعر او از لحاظ شکل و محتوا دارد مورد توجه و استقبال و تقليد شاعران ديگر از جمله در قالب غزل قرار گرفته است ؛ خاقاني حدود ٣٤٠ غزل دارد که شاعران ديگر از جملـه سـه شاعر بزرگ و برجسته ادبيات فارسي (مولوي، سعدي و حافظ ) به استقبال آنها رفته و تأثير پذيرفته اند.
مبتني بر ايدة مذکور، تأثيرپذيري سـعدي از خاقاني در برخي غزل هايش اثبات شده است ؛ با بررسي دو غزل استقبالي سعدي از خاقاني بـه عنـوان نمونه ، تأثيرپذيري او از لحاظ زباني، ادبي و فکري از جمله در استفاده از قوافي غزل هاي خاقاني ثابت ميشود با اين حال سعدي سعي کرده که سبک و شيوة مخصوص خود را حفظ کند و عناصر برگرفته از غزل خاقاني را در غزل خودش حل کند.
در قبال اين ، سعدي عناصر ادبي ديگري را به کار برده که در غزل خاقاني وجود ندارد و ايـن عناصر به گونه اي غزل سعدي را از لحاظ ادبي پررنگ کرده است ؛ سـعدي در بيـت اول ، از آرايـۀ تجاهل عارف استفاده کرده است و به واسطۀ به ناداني زدن خودش و سوال کردن کـه «آن کيسـت که ميرود به نخجير» باعث زيبايي و بلاغت کلام شده است .
(
, 
, 
)
