ظرائف بلاغی حذف ارکان اسالیب شرط در آیاتی از قرآن کریم مقالة

مؤلف: جعفرپور، حمدالله ؛ ربی پور، محمّدعلی ؛

بهارستان سخن پاییز 1401 - شماره 57 ، B (Azad University (‎20 صفحة - من 169 إلی 188 )

الکلمات المفتاحية: قرآن بلاغت حذف فعل شرط اسالیب شرط جراب شرط procedures of condition rhetoric Omission the Holy Qur’an main clause If clause بلاغی قرآن کریم غرض محذوف

fa en

خلاصة:

بلاغت حذف در اسالیب شرط به دلیل بسامد آن در قرآن کریم از اهمّیّت بالایی برخوردار است؛ زیرا شناخت غرض جملات شرطی بدون شناخت محذوف و بیان تقدیر آن مشکل می‌نماید در واقع با حذف بخشی از ارکان شرط، ساختار آن کوتاه گشته که می‌توان به اختصار و پرهیز از بیهوده‌گویی، کوتاه بودن زمان، معلوم بودن محذوف به قرینه، تحقیر مخاطب، رعایت فواصل آیات، دلالت فعل بعدی بر محذوف و سایر مواردی که در کتب بلاغی و تفسیری هنوز دلیلی بر آن شناخته نشده است؛ که از اغراض بلاغی آن می‌باشد. بنابراین حذف ارکان شرط در فهم مقصود، ارزشی بالاتر و ظرافت خاص بلاغی دارد. بنابر این در مقاله حاضر با رویکرد توصیفی- تحلیلی به بلاغت حذف ارکان شرط با تاملی در آیات پرداخته شده است که معلوم گشت حذف در ارکان شرط نوعی ساختار شکنی و سبب فشرده شدن جمله می‌شود پس از تعریف حذف و انواع آن به بررسی اغراض بلاغی ارکان شرط محذوف و تعیین تقدیر مناسب پرداخته شد، چرا که بدون دریافت مورد محذوف و بیان تقدیر آن فهم درست مقصود آیات حاصل نمی‌شود، لذا حذف بلاغی ارکان شرط ارزشی والاتر و ظرافت خاصی در فهم آیات دارد.

ملخص الجهاز:

ظرائف بلاغی حذف ارکان اسالیب شرط در آیاتی از قرآن کریم ‌‌‌‌‌ حمدالله جعفرپور 1 ، علی رضائی‌کهنموئی* 2 ، محمّدعلی ربی‌پور 3 چکیده بلاغت حذف در اسالیب شرط به دلیل بسامد آن در قرآن کریم از اهمّیّت بالايی برخوردار است؛ زیرا شناخت غرض جملات شرطی بدون شناخت محذوف و بیان تقدیر آن مشکل می‌نماید در واقع با حذف بخشی از ارکان شرط، ساختار آن کوتاه گشته که می‌توان به اختصار و پرهیز از بیهوده‌گويی، کوتاه بودن زمان، معلوم بودن محذوف به قرینه، تحقیر مخاطب، رعایت فواصل آیات، دلالت فعل بعدی بر محذوف و سایر مواردی که در کتب بلاغی و تفسیری هنوز دلیلی بر آن شناخته نشده است؛ که از اغراض بلاغی آن می‌باشد. چنانکه در نوشته‌هایی چون «حذف در قرآن و تأثیر آن در ترجمه‌های قرآنی» (عظیم‌پور، 1380: 15) «عنصر حذف در ساختار تعلیلی قرآن و نقد ترجمه‌های معاصر» (امانی، و شادمان، 1389: 25) «حذف و تقدیر در آیات قرآنی» (جعفری، 1384: 10)، (نقد و بررسی جواب شرط محذوف در ترجمه‌های فارسی قرآن» (ناصری، 1397: 17)، (کارکردهای بلاغی «حذف» و اثر آن در ترجمه‌های قرآن کریم) همین ‌طور در تفاسیری چون تفسیر المیزان، علاّمه طباطبائی، مجمع‌البیان، از منظر مختلفی به پدیده حذف نگریسته شده است و هر یک از این تألیفات و نظایر آن از زوایای متفاوت به موضوع نگریسته‌اند، امّا در مورد تبیین ظرائف بلاغی ایجاز حذف در جملات شرطی قرآن کریم پژوهش مستقلی یافت نشد.

استلام ملف الإرجاع :
(پژوهیار, , , )

تحميل
تحميل HTML

رابط قصير:

صفحة:

دخول / الاشتراک

تحتاج الدخول لعرض محتوى المقالة. إذا لم تكن عضوًا ، فتابع من الجزء الاشتراک.

دخول