خلاصة:
هنر نقاشیخط معاصر ایران از مکتب سقاخانه بهبعد، بهدنبال گسترش جریان مدرنیزاسیون، بهوجود آمد. مکتب سقاخانه تلاش داشت تا فرهنگ سنتی تجسمی ایران را با رویکردهای نوین در حوزۀ هنرهای تجسمی در مسیر جهانی شدن با هنر غرب پیوند بزند. با توجه به اینکه هنر خوشنویسی از اصول هندسۀ روحانی و مقدس تبعیت میکند، این بیم وجود دارد که مدرن و جهانی شدن این هنر، مورد تناقض با امر ابدی در نظام فانی و مرکز در محیط (امر قدسی) قرار گیرد. بنابراین، این پژوهش قصد دارد به روش توصیفی- تحلیلی، تناقض یا هماهنگی امر قدسی در خوشنویسی را با امر جهانی شدن این هنر بسنجد. آمار و اطلاعات این پژوهش بهروش کتابخانهای- اسنادی جمعآوری شده است. سوال اصلی پژوهش این است که با توجه بهدغدغۀ جهانی شدن در خوشنویسی، جایگاه امر قدسی در آثار خوشنویسی و نقاشیخط معاصر ایران کجاست؟ پس از تحلیل، تطبیق و مطالعۀ امر قدسی در پنج نمونه از آثار نقاشیخط دهۀ 80 و 90 شمسی، به این نتیجه رسیدیم که قداست واقعی ناشی از سایه و روح الهی است که در هنر خوشنویسی وجود دارد و این موضوع که این آثار با تکنیکهای نوین و بهروز جهانی بهثمر رسیده باشند یا با ابزار ابتدایی مانند قلم و مرکب معمولی، در بیان قدسی آن هیچ تاثیری نمیگذارد.
Contemporary Iranian calligraphic art emerged from the Saqakhane school following the modernization process’s expansion. The Saqaqhana school tried to connect the traditional visual culture of Iran with modern approaches in the field of visual arts on the path of globalization with western art. Since the art of calligraphy follows the principles of spiritual and sacred geometry, there is a fear that the modernity and globalization of this art will be contradicted by the eternal matter in the mortal system and the center in the environment (sacred matter). Therefore, this research aims to measure the contradiction or harmony of the sacredness in calligraphy with the globalization of this art through a descriptive-analytical method. The statistics and information of this research have been collected through the library-document process. The study’s central question is, considering the concern of globalization in calligraphy, where is the sacred place in contemporary Iranian calligraphy and calligraphic works? After analyzing, applying, and studying the sanctity in five examples of calligraphy works of the 80s and 90s, we concluded that true sanctity is caused by the shadow and divine spirit that exists in the art of calligraphy and that these works with modern techniques And if they have been produced in the world or with essential tools such as pen and ink, it has no effect on expressing its sanctity.
ملخص الجهاز:
سوال اصلي پژوهش اين است که با توجه به دغدغۀ جهاني شدن در خوشنويسي ، جايگاه امر قدسي در آثار خوشنويسي و نقاشي خط معاصر ايران کجاست ؟ پس از تحليل ، تطبيق و مطالعۀ امر قدسي در پنج نمونه از آثار نقاشي خط دهۀ ٨٠ و ٩٠ شمسي، به اين نتيجه رسيديم که قداست واقعي ناشي از سايه و روح الهي است که در هنر خوشنويسي وجود دارد و اين موضوع که اين آثار با تکنيک هاي نوين و به روز جهاني به ثمر رسيده باشند يا با ابزار ابتدايي مانند قلم و مرکب معمولي ، در بيان قدسي آن هيچ تأثيري نمي گذارد.
در اين مسير، با مطالعه و تحليل برخي آثار منتخب دهۀ ٨٠ و٩٠ شمسي به پاسخ اين سوال برسدکه با توجه به دغدغۀ جهاني شدن هنر خوشنويسي جايگاه امر قدسي در آثار نقاشي خط معاصر ايران کجاست ؟ روش پژوهش پژوهش به روش توصيفي و تحليلي و با رويکردي عرفاني انجام شده و جمع آوري اطلاعات مورد نياز از روش کتابخانه اي - اسنادي صورت گرفته است .
تصوير٤: رقص آبي ، محمد احصايي ، رنگ و روغن روي بوم ، ١٣٩٢، (مأخذ: وبسايت حراج تهران ) همان طور که گفته شد، وجود سواد و بياضي که رسولي در نحوة ترکيب زني حروف و کلمات به آن ها پرداخته است ، يعني تقسيم بندي آن ها به دو شبه جملۀ مجزا در فرم ترکيب بندي ، به تبعيت از قانون سواد و بياض سنتي که در هندسۀ روحاني سبک نستعليق و شکسته نستعليق وجود دارد نيز از نشانه هاي حضور امر قدسي در اثر مي باشد.