خلاصة:
تربیت، فرایندی پیچیده و مستلزم فعالیت تربیتی مربیانی است که آگاهانه و ماهرانه در این مسیر، بهگونهای مبتکرانه عمل میکنند؛ بر این اساس، شناسایی صلاحیتهای حرفهای مربی به تربیت درست، پرورشدادن استعدادهای افراد، و ایجاد جامعهای سالم و پویا کمک میکند. هدف از پژوهش حاضر، استخراج و تبیین صلاحیتهای حرفهای مربیان در چهار محور هدفگزینی مناسب، خصلتهای شخصیتی، مهارتهای ارتباطی و مهارتهای روشی ازنظر آیتالله حائری شیرازی بوده و این تحقیق با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی انجام شده است. یافتهها نشان میدهند اهدافی که مربی باید در تربیت مدّنظر داشته باشد، عبارتاند از: شکوفاکردن شخصیت انسانی، استقلالیابی متربی و کمالیابی معنوی؛ همچنین خصلتهایی که مربی باید در خود بپروراند، شامل موارد ذیل هستند: ایمان، اخلاص، دانشاندوزی مداوم، وفاکردن به عهد و نظمگرایی. پنج مهارت ارتباطیای که مربی باید در فرایند تربیت بهکار گیرد، عبارتاند از: انعطافورزی، مدارا، محبتورزی معتدل و بجا، پرهیز از رفتارهای آزاردهنده، و استحقاقمحوری. درنهایت، نُه روش تربیتی بهدستآمده، شامل موارد ذیل است: تقویت تفکر، داستانگویی، بازی، پرسشگری، مهارتآموزی، اغماض از اشتباهات، تشویقکردن و جایزهدادن، تنبیه و کاهشدادن تدریجی کنترل بیرونی.
The complex training process requires the training activities of trainers who consciously and skillfully take the initiative in this direction. Accordingly, identifying the professional competencies of the coach can help in properly training and nurturing the talents of individuals and creating a healthy and dynamic society. The purpose of this study was to extract and explain the professional competencies of coaches in four areas: appropriate targeting, personality traits, communication skills and methodological skills according to Ayatollah Haeri Shirazi. The research method was descriptive-analytical. Based on the findings, it was determined that the goals that the coach should have in mind in training are: the flourishing of human personality, the independence of the coach and the spiritual perfection. Also, the qualities that a coach needs to cultivate include: faith, sincerity, continuous knowledge acquisition, commitment and orderliness. On the other hand, the five communication skills that every coach needs to use in the training process, including: flexibility, tolerance, moderate and appropriate kindness, avoiding annoying encounters and central merit were explained and finally, nine methods of training were obtained, which include: teaching ethics and strengthening thinking, storytelling, playing, questioning, skill training, forgiving mistakes, encouraging and rewarding, punishing and gradual reduction of external control.
ملخص الجهاز:
شکوفاکردن شخصیت انسانی مربی باید پسازدرک ارزش وجودی انسان، این موضوع را به متربی نیز منتقل کند؛ مثلاً وقتی هدف انسان از درسخواندن، رسیدن به پست و مقام در جامعه باشد، باید بداند که رسیدن به آن، برحسب ظاهر، پیـروزی و موفقیت است؛ ولی در باطن، لغزشگاه و پرتگاهی بیش نیست؛ زیرا پذیرفتن مسئولیت یک جامعه، بسیار دشوار است و به همین سبب، این پیروزی بـرای بعضی افراد، درواقع، بدترین نوع شکست بهشمار میآید (حائری شیرازی، 1397ب، ص.
آیتالله حائری شیرازی معتقدند خودکفاکردن متربی از اهداف اصلی تربیت است؛ بهطوری که مربی باید بهتدریج از متربی فاصله گیرد تا متربی تسلط خود بر غرایزش را حفظ کند؛ بنابراین، رسیدن به خودکفایی باید مبتنیبر خودآگاهکردن فرد صورت گیرد و کمکهای مربی به متربی ازنوع تاکتیکی باشد؛ بدین ترتیب، استقلال فکری متربی، اساس تربیت است و تذکرها، پیشنهادها و فشارها تاکتیکهایی برای ایجاد استقلال و خودکفایی در متربی بهشمار میآیند؛ بهطوری که وی به حکومت مستمر بر نفسانیتش دست یابد؛ لذا تنبیه، تذکر و اقدامات نظیر آنها نباید بهصورت یک شیوه درآیند؛ مثلاً در مداوای بیماریهای جسمی، اطبا دریافتهاند اساس مداوا دارو نیست؛ بلکه اصل، مقابله با بیماری است و دارو باید بهصورت تاکتیکی و فرعی به بیمار تزریق شود (حائری شیرازی، 1397ب، ص.
آیتالله حائری شیرازی دربارۀ این مسئله فرمودهاند: تعلیموتربیت دیکتاتوری، زمینۀ دیکتاتورسازی و دیکتاتورپذیری است؛ با این وجود، اگر والدین بهعنوان مربی فرزند، در روند تربیت به فرزند خود نهیب زند و فرزند هم سکوت کند، در بزرگسالی هم اگر اجانب نهیب زنند، او ساکت میشود؛ بنابراین، تعلیموتربیت والدین، زمینهساز حکومت آینده است و بستر دیکتاتوری یا هر نظام دیگر ازطریق تعلیموتربیت شکل میگیرد و متقابلاً همین نوع تربیت در مدرسه نیز اجرایی شود؛ به این صورت که مربی وقتی دیکتاتور باشد، در هنگام تدریس، به سؤالات متربی یا پاسخ نمیدهد و یا با بیاحترامی، او را تحقیر میکند (حائری شیرازی، 1396الف، ص.