خلاصة:
کتاب بحیره اثر میرمحمد هاشم فزونی استر آبادی، از جمله کتابهای مهم تاریخی- ادبی قرن دهم و یازدهم هجری است. تعدد کتابهای تاریخی و بر پایی نهضت تاریخنویسی، از ویژگیهای قرنهای دهم تا دوزاردهم هجری است. از سوی دیگر، نفوذ ساختی و واژگانی زبان عربی، در بیشتر آثار این دوره به چشم میخورد و کتاب بحیره نیز از این قاعده باز نمانده؛ به گونهای که در جای جای این کتاب، نفوذ شدید زبان عربی را هم در ساحت واژگان و ترکیبات و هم در ساختهای زبانی شاهد هستیم. از منظر بلاغی، در مقدمه کتاب و مقدمههای بابها وفصلها، نویسنده بخشی از تواناییهای بلاغی خود را به نمایش گذاشته و با آوردن جلوههایی از سجع، جناس، اقتباس، تضمین، درج ودیگر فنون بلاغی، بر زیباییهای اثر خود افزوده است. در این مقاله، ضمن ارائه تحلیلی کوتاه، دربارة تحولات نثر فارسی در قرن دهم و یازدهم هجری، برجستهترین ویژگیهای بلاغی و سبکی کتاب بحیره بیان گردیده است.
Bohayreh's book which is written by Mir Mohammad Hashem Fozooni Astarabadi considers as one of the outstanding historical and literal works of tenth and eleventh centuries. A. H. The multiplicity of historical books on the basis of the movement of histography is one of the specifics of the tenth and eleventh centuries. On the other hand, one can see the structural and lexical influence of Arabic language in numerous works of this period, and Bohayreh's book is no exception in which we witness a great influence of Arabic in structural lexicology and language construction. From the point of rhetoric, the writer has shown parts of his expertise not only in the introduction of the book, but also in the introduction of sections and chapters as well. In the meantime, he has added a beauty to his work by using a dazzling rhyme, pan, adaptation, epigram and other arts of rhetoric. In this article the author has given a short analysis of the diachronic of Persian Prose in the tenth and eleventh centuries A. H. He has also elaborated the most outstanding rhetorical characteristics and style of Bohayreh's book
ملخص الجهاز:
۔ استادیارگروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران جنوب مقدمه کتاب بحیره نوشته میرمحمد هاشم فزونی استرآبادی،از جمله آثار تاریخی قرن دهم و یازدهم هجری است که در مقاله ای با عنوان "معرفی کتاب بحیره فزونی استرآبادی"(صالحی،1395،ص135-138)، به معرفی نویسنده وجنبه های محتوایی این اثر ارزشمند پرداخته ایم.
از این مقدمه ها که بگذریم متن اصلی کتاب بحیره ، اگر چه به شیوه ی ساده و مرسل است به نگارش درآمده،اما وجود بیش از حد واژگان ، ترکیبها و عبارت های عربی و نیز پیروی از ساخت های زبان عربی در جمله سازی ها،در بسیاری از موارد ،خواننده را در فهم مطالب ، با مشکل روبرو می کند.
(مقدمه باب نوزدهم) 3-تضمین و درج اشعار فارسی بسیاری از نویسندگان ، از گذشته تاکنون با تضمین و درج اشعار فارسی و گاه عربی ،در آثار خود ، ضمن اینکه به غنا و عمق محتوای اثر خود افزوده اند ، از این زمینه برای زینت بخشی و آرایش کلام بهره برده اند ، فزونی استرآبادی در سطح گسترده ای، اشعار فارسی را در شکل ها و شیوه های مختلف در بحیره به کار برده است.