مطلوبیت حکمرانی از نگاه علامه طباطبائی مقالة

مؤلف: صابریان، اصغر ؛ عباس تبار مقری، رحمت ؛

معرفت سیاسی پاییز و زمستان1400 - شماره 26 التصنيف ب (حوزه علمیه/ISC (‎17 صفحة - من 97 إلی 113 )

الکلمات المفتاحية: عدالت علامه طباطبائی اجتماع حکمرانی مطلوب اخلاق توحیدی حکمرانی سیاسی اسلام اخلاق توحیدی اجتماعی حکمرانی خوب هرمنوتیک

خلاصة:

علامه سید‌محمد‌حسین طباطبائی، به‌عنوان یکی از فیلسوفان و برجسته‌ترین مفسران قرآن کریم، از چهره‌های علمی معاصر جهان اسلام به‌شمار می‌رود. ازاین‌رو، این پژوهش پس از بررسی اندیشه سیاسی ایشان، در جایگاه یک فیلسوف سیاسی، به‌دنبال پاسخ به این سوال است که مولفه‌های مطلوبیت حکمرانی در آثار ایشان و نسبت‌سنجی آن با نظریه حکمرانی خوب چیست؟ یافته‌های پژوهش براساس گردآوری اطلاعات از روش کتابخانه‌ای و با استفاده از چهارچوب نظری «هرمنوتیک قصدگرای اسکینر»، حاکی از این است که در نگاه علامه طباطبائی، مسئله حکمرانی وابسته به دین است و از این منظر، می‌توان رابطة میان دین و سیاست را رابطه عموم و خصوص من وجه دانست که بر همین اساس، سیاست به دو نوع دینی و غیردینی تقسیم می‌شود. «نظریه جامعه‌سازی اسلام»، بخشی از تبیین ایشان از مباحث اجتماعی اسلام است که در بطن آن با یک رهیافت تمدنی مولفه‌های حکمرانی مطلوب، تبیین می‌گردد. ایشان در ارتباط با حکمرانی، بر سه مولفه کلی عدالت اجتماعی و برابری، ساختار مستحکم نظام قانونی مبتنی بر اخلاق توحیدی و حق مشارکت، مسئولیت همگانی و نظارت مستمر تاکید می‌کنند.

ملخص الجهاز:

ازاين رو، اين پژوهش پس از بررسي انديشه سياسي ايشان ، در جايگاه يـک فيلسـوف سياسي ، به دنبال پاسخ به اين سؤال است که مؤلفه هاي مطلوبيت حکمراني در آثار ايشان و نسـبت سـنجي آن بـا نظريـه حکمراني خوب چيست ؟ يافته هاي پژوهش براساس گردآوري اطلاعات از روش کتابخانـه اي و بـا اسـتفاده از چهـارچوب نظري «هرمنوتيک قصدگراي اسکينر»، حاکي از اين است که در نگاه علامه طباطبائي ، مسئله حکمراني وابسته به ديـن است و از اين منظر، ميتوان رابطۀ ميان دين و سياست را رابطه عموم و خصوص من وجه دانست که بر همـين اسـاس ، سياست به دو نوع ديني و غيرديني تقسيم ميشود. مهم ترين گزاره اي که علامه در ارائۀ نظريه نظام اجتماعي اسلام بـه آن اشـاره مـيکنـد و آن را مبنـاي بحـث خويش قرار مي دهد، اين است که تشکيل اجتماع از سوي انسان ، محصول نياز فطري و طبيعـي بشـر اسـت . نيز آنها براي اجراي سياست هاي خود، به سنت تربيتي رسول خدا توجه تام و تمام داشته باشند؛ زيرا ايشان سـنت نبوي را به استناد آيۀ شريفه «لقد کان لکم في رسول الله أسوة حسنۀ»، جزو شريعت ميدانند و تأکيد مـيکننـد کـه سبک حکمراني اسلامي ، معطوف به سه ماده ثابت شرع تعيين ميگردد و اين نکته را نيز اضافه ميکننـد کـه هرگـز حکمران ، نميتواند به هر شکل بـه اداره امـور بپـردازد و بايـد در جامعـه سـيرت و سـنت رسـول خـدا را اجـرا کنـد (طباطبائي ، ١٣٨٨، ج ١، ص ١٧٧).

استلام ملف الإرجاع :
(پژوهیار, , , )

تحميل
تحميل HTML

رابط قصير:

صفحة:

دخول / الاشتراک

تحتاج الدخول لعرض محتوى المقالة. إذا لم تكن عضوًا ، فتابع من الجزء الاشتراک.

دخول