خلاصة:
بودجهبندی، تصویر فردای سازمان است که در چارچوب یک برنامه مالی حاوی پیشبینی درآمدها و برآورد هزینهها نوشته میشود و موجب عملیاتی شدن سیاستها و اهداف قانونی سازمان میشود. وجود بودجهبندی مناسب در سطوح کلان، یکی از عوامل موثر دستیابی به منافع ملّی به شمار رفته که مبتنی بر آن منابع و الزامات راهبردهای اثربخش تعیین میشوند. نوع این تحقیق، کاربردی و با هدف واکاوی و مقایسه فرآیند بودجهبندی در سازمانهای نظامی و خصوصی (غیردولتی) در ج.ا.ایران به روش موردی زمینهای است. هدف این تحقیق مقایسه بین فرآیند بودجهبندی در سازمانهای نظامی و خصوصی (غیردولتی) در جمهوری اسلامی ایران است.
شیوه گردآوری دادهها و اطلاعات مورد نیاز، کتابخانهای، اسنادی و میدانی است در همین رابطه پرسشنامههای مربوطه طراحی گردیده و بین جامعه آماری 62 نفری خبره که سابقه خدمت در مشاغل مرتبط با موضوع را دارند بهصورت تمام شمار توزیع و با استفاده از روشهای تجزیهوتحلیل آمار توصیفی و استنباطی و نرمافزار SPSS به جمعبندی و ارزیابی سوالهای تحقیق پرداخته شده است. نتایج حاصله از تحقیق نشان میدهد که در سازمانهای نظامی بودجهبندی مبتنی بر تدابیر و منویات و فرامین مقام معظم رهبری و فرماندهی کل قوا، دارای رویکرد تهدید محور و ماموریت محور و هماهنگ با شیوهنامه تدوین بودجه کل کشور و حسابداری آن نقدی است؛ ولی این امر در موسسات و سازمانهای خصوصی (غیردولتی) مبتنی بر چشماندازها و کسب منافع سازمان با رویکردهای رقیب محور، سودمحور و حسابداری تعهدی و بودجهبندی بر اساس سیاستهای بودجهای شرکت یا سازمان است.
Abstract Budgeting is the image of the organization's future, which is written in the framework of a financial plan containing revenue forecast and cost estimation, and makes the organization's policies and legal goals operational. The existence of appropriate budgeting at the macro level is one of the effective factors of achieving national interests, based on which the resources and requirements of effective strategies are determined. The type of this research is practical and with the aim of analyzing and comparing the budgeting process in military and private (non-governmental) organizations in the Republic of Iran in a case-by-case method. The purpose of this research is to compare the budgeting process in military and private (non-governmental) organizations in the Islamic Republic of Iran. The method of collecting the required data and information is library, documentary and field. In this regard, the relevant questionnaires were designed and distributed among the statistical population of 62 experts who have experience in jobs related to the subject. Descriptive and inferential statistical analysis methods and SPSS software have been used to summarize and evaluate the research questions. The results of the research show that in military organizations, budgeting is based on the measures and menus and orders of the Supreme Leader and the Commander-in-Chief, has a threat-oriented and mission-oriented approach and is coordinated with the guidelines for compiling the country's budget and its cash accounting; But in private (non-governmental) institutions and organizations, this is based on the prospects and gaining the benefits of the organization with competitor-oriented, profit-oriented approaches and accrual accounting and budgeting based on the company's or organization's budget policies.
ملخص الجهاز:
ک. ق در ديدار نمايندگان مجلس ١٣٨٣/٠٣/٢٧ مقاله پژوهشي: واکاوي و مقايسه فرآيند بودجه بندي در سازمان هاي نظامي و خصوصي (غيردولتي ) جمهوري اسلامي ايران 2 رضا شاملو،١ محسن رستمي تاريخ دريافت :١٤٠١/٩/١٥ تاريخ پذيرش :١٤٠٢/٣/٢٤ چکيده بودجه بندي، تصوير فرداي سازمان است که در چارچوب يک برنامه مالي حاوي پيش بيني درآمدها و برآورد هزينه ها نوشته ميشود و موجب عملياتي شدن سياست ها و اهداف قانوني سازمان ميشود.
نتايج حاصله از تحقيق نشان ميدهد که در سازمان هاي نظامي بودجه بندي مبتني بر تدابير و منويات و فرامين مقام معظم رهبري و فرماندهي کل قوا، داراي رويکرد تهديد محور و مأموريت محور و هماهنگ با شيوه نامه تدوين بودجه کل کشور و حسابداري آن نقدي است ؛ ولي اين امر در مؤسسات و سازمان هاي خصوصي (غيردولتي) مبتني بر چشم اندازها و کسب منافع سازمان با رويکردهاي رقيب محور، سودمحور و حسابداري تعهدي و بودجه بندي بر اساس سياست هاي بودجه اي شرکت يا سازمان است .
با توجه به اين که بودجه بندي مناسب در سازمان هاي نظامي و خصوصي (غيردولتي) نقش اساسي و تعيين کننده در انجام برنامه ها و مأموريت هاي آن سازمان ها دارد و نظام بودجه بندي مناسب با ويژگيهاي لازم که مورد تائيد خبرگان امر باشد، ميتواند پاسخگوي طرح هاي اثربخش و اهداف پيش بينيشده بوده و شناخت چنين نظامي اولويت و ضرورت وجودي آن را نمودار مينمايد و نميبايستي مورد کم توجهي قرار گيرد.