خلاصة:
با توجّه به این که عنصر شان یکی از مسائلی است که در ابواب فقهی کاربرد گسترده ای دارد و فقها، آن را در مسائلی چون خمس، زکات، نفقه، دیون و حج مطرح نموده اند، این سوال مطرح می شود که جایگاه و نقش شان در فقه شیعه چیست و آیا فقه برای شان مالی افراد ارزشی قائل است؟ از بررسی های بدست آمده چنین به نظر می رسد که واژه شان ابتدا برای امور مهمّ و بزرگ به کار می رفته و سپس به مرتبه حقیقی و بعد به مقام و جایگاه اعتباری تغییر معنا پیدا کرده است. آنچه از آیات، روایات و سیره معصومان(ع) بدست می آید این است که تفاوت های مالی بین افراد درصورتی که به دلیل تفاوت استعدادها و توانایی های آنان باشد، امری طبیعی است و این به معنای برتری رتبه و مقام و منزلت وجایگاه و شان مالی آنان نیست. آن چیزی که در کلمات فقها در ابواب مختلف فقه در رابطه با مسئله شان به آن اشاره شده، ناشی از وجوب حفظ آبروی شخص مومن و نیاز افراد مختلف به امکانات و قاعده نفی عسر و حرج می باشد، بنابراین جامعه ای که مورد نظر اسلام است، جامعه ای به دور از تفریط(فقر) و افراط(اسراف و تبذیر) و فاصله طبقاتی است که همان جامعه قوامی (قرآنی) است که ملاک ارزش و برتری افراد در آن، تقوا می باشد و این با زهد و ساده زیستی منافاتی ندارد.
ملخص الجهاز:
فصلنامه علمی تخصصی فقه و حقوق معاصر سال هشتم، شماره 20، تابستان 1401، ص 169-190 تحلیلی بر مسأله «شأن» با تأکید بر نقش آن در فقه امامیّه مرضیّه سلمانی زارچی 1 دکتر محمّدمهدی کریمی نیا 2 عمران منصوری طلب 3 عصمت الله فصیحی 4 چکیده با توجّه به این که عنصر شأن یکی از مسائلی است که در ابواب فقهی کاربرد گسترده ای دارد و فقها، آن را در مسائلی چون خمس، زکات، نفقه، دیون و حج مطرح نموده اند، این سوال مطرح می شود که جایگاه و نقش شأن در فقه شیعه چیست و آیا فقه برای شأن مالی افراد ارزشی قائل است؟ از بررسی های بدست آمده چنین به نظر می رسد که واژه شأن ابتدا برای امور مهمّ و بزرگ به کار می رفته و سپس به مرتبه حقیقی و بعد به مقام و جایگاه اعتباری تغییر معنا پیدا کرده است.
آن چیزی که در کلمات فقها در ابواب مختلف فقه در رابطه با مسئله شأن به آن اشاره شده، ناشی از وجوب حفظ آبروی شخص مومن و نیاز افراد مختلف به امکانات و قاعده نفی عسر و حرج می باشد، بنابراین جامعه ای که مورد نظر اسلام است، جامعه ای به دور از تفریط(فقر) و افراط(اسراف و تبذیر) و فاصله طبقاتی است که همان جامعه قوامی (قرآنی) است که ملاک ارزش و برتری افراد در آن، تقوا می باشد و این با زهد و ساده زیستی منافاتی ندارد.