خلاصة:
مطبوعات به‌عنوان یکی از ارکان اطلاع‌رسانی و از مؤثرترین رسانه‌های گروهی، نقش تعیین کننده‌ای در تحولات سیاسی و اجتماعی کشورها دارد. درتاریخ معاصر کشور ما نیز مطبوعات از جایگاه برجسته‌ای برخوردارند و مطالعه تحولات مربوط به تاریخ معاصر کشورمان بدون در نظرگرفتن نقش مطبوعات ناقص خواهد بود. بندر بوشهر در شمار شهرهای پیشتاز در عرصه مطبوعات، خبرنگاری و خبرنویسی است. نقش مطبوعات در این شهر در فراهم کردن زمینههای فکری و فرهنگی جنبش مشروطیت اهمیت بسزایی دارد. به باور محققان، روزنامه مظفری را باید مهم‌ترین و پیشرفته‌ترین روزنامه انقلابی، آزادی‌خواه و ضدانگلیسی بوشهر در سرتاسر عصر مشروطیت تلقی کرد. این مطالعه با هدف بررسی و تحلیل نقش مطبوعات بوشهر در فراهم‌کردن زمینههای فکری و اجتماعی جنبش مشروطیت در عهد قاجار تدوین شده است. روش مطالعه اسنادی و کتابخانه‌ایست. نتایح نشان می‌دهد روزنامه‌های چاپ شده در بندر بوشهر در ارتباط نزدیکی با مطبوعات درتبعید مانند حبل‌المتین در هندوستان بوده است و انتشار آن محدود به این بندر نبوده بلکه در مقیاس فرامنطقه‌ای منتشر شده بود. همچنین پرداختن به‌موضوع زنان، وطن‌پرستی و تحولات جهانی مانند جنگ روسیه و ژاپن و درعین حال حساسیت به اخبار و وقایع اتفاق افتاده در این دیار و در مقیاس ملی از جمله ویزگی‌های این مطبوعات مانند روزنامه مظفری است. روزنامه و مطبوعات بوشهر همانند دیگر عناصر مدرن در ارتباط با روند مدرنیسم و کشورهای استعمارگر مانند انگلستان در بوشهر رونق گرفت اما در همان آغاز هویت خود را با آزادی‌خواهی و در رویارویی با استعمار و استبداد تعریف کرد. همچنین این مطبوعات در سوق دادن اقشار مختلف جامعه از جمله زنان به مشارکت در حیات سیاسی و اجتماعی نقش مؤثری ایفا کرده‌اند.
Objective: As one of the pillars of information and one of the most effective mass media, the press plays a decisive role in the political and social developments of countries. In the contemporary history of Iran, the press has a prominent position. Bandar Bushehr is one of the leading cities in the field of press, journalism and news writing. The role of the press in this city has been very important in providing intellectual and cultural grounds for the constitutional movement. This study was compiled with the aim of investigating and analyzing the role of Bushehr press in providing the intellectual and social grounds of the constitutional movement.Methods: The research method used in this study is the documentary and library method, which has been tried to use authentic and first class documents.Results: The results show that the newspapers printed in Bushehr port were closely related to the press in exile such as Habal Al Matin in India and its publication was not limited to this port but was published on a trans-regional scale. Also, dealing with the issue of women, patriotism and global developments such as the Russo-Japanese War, and at the same time being sensitive to the news and events that happened in this country on a national scale are among the features of this press like Mozaffari newspaper.Conclusions: The newspaper and press in Bushehr port, like other modern elements, flourished in connection with the process of modernism and colonial countries such as England, but at the very beginning, it defined its identity by confronting colonialism and tyranny. This press has played an effective role in leading different sections of society, including women, to participate in political and social life. According to researchers, Mozaffari newspaper should be considered the most important and advanced revolutionary, freedom-loving and anti-British newspaper throughout the constitutional era.
ملخص الجهاز:
نتايح نشان ميدهد روزنامه هاي چاپ شده در بندر بوشهر در ارتباط نزديکي با مطبوعات درتبعيد مانند حبل المتين در هندوستان بوده است و انتشار آن محدود به اين بندر نبوده بلکه در مقياس فرامنطقه اي منتشر شده بود.
در کتاب تاريخ تحليلي مطبوعات ايران اشاره شده که ميرزاصالح شيرازي که پدر مطبوعات و روزنامه نگاري ايران است از اهالي فارس و کازرون بود و بين کازرون و بوشهر نيز مراودات تجاري همواره در جريان بوده و به همين خاطر است که مورخان حوزه مطبوعات بر اين باورند که وي در نوجواني به بوشهر سفر کرده و براي نخستين مرتبه با روزنامه در بوشهر آشنا شده است و از همان جا اين علاقه در او به وجود مي آيد و پس از سفر به اروپا آن را تقويت و «کاغذ اخبار» را در محرم سال ١٢٥٣ هجري قمري و در زمان عباس ميرزا منتشر مي کند.
در مورد اين روزنامه گفته شده که «اين روزنامه مطالبي محتوايي شامل ، اخبار محلي و برخي حوادث ايران و جهان و نيز مقالات متنوع سياسي ، علمي ، اجتماعي ، و فرهنگي داشته است و دوش به دوش روزنامه «حبل المتين » هندوستان پيش مي رفت ، منتها چون حبل المتين در خارج ايران طبع و توزيع مي شد، دشمنان آزادي ايران دسترسي به توقيف و جلوگيري از انتشار آن را نداشته اند، فقط يکي دوسه بار توانستند از ورود آن به خاک ايران جلوگيري کنند اما مدير مظفري چون در داخل ايران مي زيسته ، دچار همه گونه عذاب و شکنجه شده و نگذاشته اند با قلم خود مردم جنوب را بيدار کند و از اين جهت وقايع ناگوار سختي براي او پيش آورده و عاقبت او را از بوشهر تبعيد و در بندر ريگ ، بصره و کربلا سرگردانش ساخته اند.
(
, 
, 
)
