خلاصة:
بازار سرمایه، بازاری پویا بوده که ریسک و بازدهی آن به عوامل درونی و بیرونی شرکتها و صنایع بستگی داشته که در پژوهش حاضر ابتدا به شناسایی و مدلسازی عوامل بیرونی یا متغیرهای کلان بهینه اقتصادی بر بازده سهام شرکتها و صنایع در بورس اوراق بهادار تهران با روش تقریب تابع الگوریتم ژنتیک (GFA) در دوره زمانی 1390 تا 1399 پرداخته شده و سپس تاثیر شوکهای اقتصادی با روش خود رگرسیون برداری پانل (PVAR) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. نتایج مدلسازی نشان داد که از 10 متغیر کلان مؤثر بر بازده سهام شرکتها، چهار متغیر، نرخ ارز آزاد، قیمت نفت اوپک، قیمت سکه و نرخ سود علیالحساب بهینه میباشند و از مدلسازی متغیرهای کلان اقتصادی مؤثر بر میانگین بازده صنایع چهار متغیر، نرخ ارز دولتی، تورم، قیمت سکه و نرخ سود علیالحساب بهینه میباشند. تأثیر دو متغیر قیمت سکه و نرخ سود علی الحساب بر بازدهی سهام شرکتها و میانگین بازده صنایع بورسی منفی و معنادار بوده است و همچنین نتایج نشان داد که بازده سهام شرکتها تاثیرپذیری زیادی از شوکهای قیمت نفت و سکه داشته و نرخ ارز دولتی بر میانگین بازده صنایع بورسی تاثیر بسزایی دارد.
Capital market is a dynamic market whose risk and return depend on internal and external factors of companies and industries. In the present study, first to identify and model external factors or optimal economic macro variables on the stock returns of companies and industries in Tehran Stock Exchange has been studied by the genetic algorithm function approximation (GFA) method in the period 1390 to 1399 and then the impact of economic shocks has been analyzed by the panel vector auto regression (PVAR) method. The modeling results showed that out of 10 macro variables affecting companies' stock returns, four variables, free exchange rate, OPEC oil price, coin price and interest rate on account are optimal. Government exchange rates, inflation, coin prices and interest rates are optimally calculated. The effect of two variables of coin price and interest rate on account on companies 'stock returns and the average return of stock exchange industries have been negative and significant. Also, the results showed that companies' stock returns are highly affected by oil and coin price shocks and government exchange rates. It has a significant effect on the average return of stock exchange industries.
ملخص الجهاز:
مدل سازی شوک های پولی ، مالی بر بازده سهام و صنایع بورسی کشور * سید مهدی حسینی امیر دادرس مقدم ** 1 چکیده بازار سرمایه ، بازاری پویا بوده که ریسک و بازدهی آن به عوامل درونی و بیرونی شرکت ها و صنایع بستگی داشته که در پژوهش حاضر ابتدا به شناسایی و مدل سازی عوامل بیرونی یا متغیرهای کلان بهینه اقتصادی بر بازده سهام شرکت هـا و صـنایع در بـورس اوراق بهـادار تهران با روش تقریب تابع الگوریتم ژنتیک (GFA) در دوره زمانی ١٣٩٠ تا ١٣٩٩ پرداختـه شده و سپس تاثیر شوک های اقتصادی با روش خود رگرسیون برداری پانل (PVAR) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است .
تأثیر دو متغیر قیمت سکه و نرخ سود علی الحساب بر بازدهی سهام شرکت ها و میانگین بازده صنایع بورسی منفی و معنادار بوده است و همچنین نتایج نشان داد که بـازده سهام شرکت ها تاثیرپذیری زیادی از شوک های قیمت نفت و سکه داشته و نرخ ارز دولتی * استادیار اقتصاد کشاورزی ، گروه اقتصاد کشـاورزی ، دانشـکده مـدیریت و اقتصـاد، دانشـگاه سیسـتان و بلوچستان ، زاهدان ، ایران (نویسندة مسئول ) gmail.
فرشادفر (١٣٩٦)، به بررسی اثر تغییـرات نـرخ ارز بـر بـازده اضـافی سـهام شـرکت هـای صادرکننده بورس اوراق بهادار تهران با استفاده از مدل پنج عاملی قیمت گذاری آربیتـراژ در دوره زمانی ١٣٩٢-١٣٨٨ پرداخته و نتایج وی گویای آن است کـه رابطـه معنـی داری بـین متغیر نرخ ارز و تغییرات آن با بازده اضافی سـهام در شـرکت هـای صـادراتی وجـود دارد.