خلاصة:
از مهمترین ویژگیهای سرمایه اجتماعی قدرت تأثیرگذاری و تأثیرپذیری آن از متغیرهای کلان اقتصادی است. یکی از این متغیرها ریسک بازارهای مالی است که از سرمایه اجتماعی تأثیر پذیرفته و بر آن تأثیر میگذارد. نوسانات در بازارهای مالی میتواند نقش مؤثری در افزایش یا کاهش سرمایه اجتماعی داشته باشد و همچنین سرمایه اجتماعی نیز میتواند در ایجاد نوسان یا ثبات در بازارهای مالی مؤثر باشد. هدف اصلی این پژوهش بررسی اثر متقابل سرمایه اجتماعی و ریسک بازار بورس در ایران است. روش مورد استفاده در این پژوهش خودرگرسیون برداری (VAR) و استفاده از توابع واکنش آنی است که بر اساس آن تأثیر متقابل این دو متغیر بر یکدیگر بر اساس دادههای سال 1368 تا 1398 سنجیده میشود. نتایج حاصل از تحلیل بلندمدت مدل نشان از آن دارد که افزایش سرمایه اجتماعی به طور معنیداری باعث کاهش نوسان در بازار بورس و ایجاد ثبات در این بازار میشود و از طرفی نوسان در بازار بورس اثر معنیداری بر کاهش سرمایه اجتماعی دارد. از این رو تقویت سرمایه اجتماعی نیاز به ایجاد ثبات در بازارهای مالی دارد و ایجاد ثبات در بازارهای مالی نیز مستلزم تقویت سرمایه اجتماعی است.
One of the most important characteristics of social capital is its power to influence and be affected by macroeconomic variables. One of these variables is financial market risk, which is affected by social capital. Fluctuations in financial markets can play an effective role in increasing or decreasing social capital, and social capital can also be effective in creating fluctuations or stability in financial markets. The main purpose of this study is to investigate the interaction between social capital and stock market risk in Iran. The method used in this research is vector autoregression (VAR) and the use of impulse reaction functions, based on which the interaction of these two variables on each other is measured based on data from 1989 to 2018. The results of long-term analysis of the model show that increasing social capital significantly reduces fluctuations in the stock market and creates stability in this market, and on the other hand, fluctuations in the stock market have a significant effect on reducing social capital. Therefore, strengthening social capital requires stabilization in financial markets, and stabilization in financial markets also requires strengthening social capital.
ملخص الجهاز:
روند بازار بورس تهران از سال ١٣٨٧ تا ١٤٠٠ (مأخذ: سازمان بورس اوراق بهادار تهران ) در سطح بین الملل ، ریسک بازارهـای مـالی تـأثیر منفـی بـر اعتمـاد عمـومی و سـرمایه اجتماعی در بازارهای جهانی نیز داشته است .
بر این اساس هدف از پژوهش حاضر پاسخ به ایـن سـؤال اسـت کـه آیـا بـین سـرمایه اجتماعی و نوسان بازار سهام در اقتصاد ایران رابطه ای وجود دارد؟ در صورت مثبـت بـودن پاسخ به سؤال ، آنگاه چگونگی نوع این رابطه باید مورد بررسی قرار گیـرد.
١. ٢ مؤلفه های سرمایۀ اجتماعی در خصوص سرمایه اجتماعی تعاریف متعددی مطرح شـده اسـت کـه از مهـم تـرین آن هـا میتوان به تعریف بوردیو (Bourdieu) (١٩٨٦)، کلمن (Coleman) (١٩٨٨)، پاتنـام (Putnam) (١٩٩٣)، دانچو (Danchev) (٢٠٠٦) و فوکویاما (fukuyama) (٢٠٠٠) اشاره کـرد.
صفریگرایلی و رضائیپیته نـوئی (١٣٩٩) بـا در نظـر گـرفتن ایـن فرضـیه کـه سـرمایه اجتماعی از طریق بهبود اعتماد متقابل موجـب افـزایش مشـارکت سـرمایه گـذاران در بـازار سرمایه و کاهش هزینه های تأمین مـالی شـود، بـا اسـتفاده از روش معـادلات سـاختاری بـه بررسی رابطه بین سرمایه اجتماعی و هزینـه سـرمایه شـرکت هـای پذیرفتـه شـده در بـورس اوراق بهادار تهران پرداخته است .
بر اساس نتایج به دست آمده از معادله هم انباشتگی در بلندمدت و بـا توجـه بـه ایـن کـه شاخص سرمایه اجتماعی در این مطالعه یک شاخص معکوس است ، هم نوسانات نـرخ ارز و هم نوسانات بازار بورس تأثیر منفی بر سرمایه اجتمـاعی در بلنـد مـدت دارد.
بـه عبـارتی افزایش نوسانات بازار بورس سبب خواهد شد که سرمایه اجتماعی با کاهش مواجه شـود و این نشان مـیدهـد کـه نوسـانات و افـزایش ریسـک بـازار بـورس بـه سـرمایه اجتمـاعی آسیب میزند.