مطالعه و بررسی طرح تاج های حاکمان خوارزم باستان بر روی سکه های آن سرزمین مقالة

سکه‌ها از برجسته‌ترین آثار هنری محسوب می‌شوند و بیانگر حقایق و رویدادهای تاریخی هستند. همچنین به دلیل اینکه نماینده عادات، آداب و رسوم، خط و زبان، هنر و وضعیت اجتماعی و اقتصادی می‌باشند، از اهمیت ویژه‌ای برخوردارند و حاوی اطلاعات فراوانی در زمینه منشاء و پیدایش حاکمان و تاریخ‌گذاری دقیق سکه‌های تولید شده هستند. سرزمین خوارزم در آسیای میانه قرار دارد و روزگاری مرکز فرهنگی مهمی محسوب می‌شد. از سرزمین خوارزم باستان سکه‌های فراوانی کشف شده و یکی از نقوش مهم روی سکه‌ها، طرح‌های متعلق به تاج‌ها است. طرح تاج‌های روی سکه‌های خوارزم باستان به ده گروه تقسیم شده‌اند و هر کدام از این گروه‌ها دارای زیر مجموعه‌هایی می‌باشند. تاج‌ها دارای تزئیناتی با جواهر و همراه با تصاویر و نمادهایی مانند عقاب، شتر، هلال ماه، سه نقطه و دارای سربند هستند. تحقیقات باستانی نشان داده است که این علائم سمبل محافظت از حکومت، قدرت و پیروزی محسوب می‌شدند. اینطور می‌توان نتیجه گرفت که بکارگیری نمادهای ساسانی همچون آناهیتا و یونانی مانند نیکه بر روی این تاج‌ها نشاندهنده نوعی تاثیرپذیری از فرهنگ ساسانی و یونانی است. پژوهش حاضر با هدف بررسی طرح تاج‌های حاکمان خوارزم باستان بر روی سکه‌هایی از جنس نقره‌ و مس صورت گرفته و شرح و توصیف تصاویر تاج‌ها ارائه شده است.