خلاصة:
براندازی نرم نظام اسلامی که در شمار انقلاب های مخملی و رنگی قرار دارد، از مباحث مستحدثه و نوظهور در ادبیات فقه سیاسی و جزایی اسلام و برخی از دیگر رشته های علوم انسانی است که امروزه، نظر صاحبان اندیشه در این رشته ها را به خود جلب کرده است. شیوه و نوع اقدامات براندازان نرم، نوعاً، بهره گیری از فنّآوریهای نوینی مانند: شبکههای ماهوارهای و فضای مجازی، در کنار استفاده از سمنها و اعتراضات مدنی گسترده، جهت مقابله با نظامهای مستقل و مشروع است که نظام اسلامی هم از این تهدید جدی، مستثنی نیست. تفاوت اقدامات براندازی نرم نظام اسلامی با براندازی سخت و سنتی آن، مانند بغی، در شکل و شیوههای اجراء است؛ هر چند که هدف و نتیجهی هر دوی آنها مقابله با نظام اسلامی و سقوط آن است. این واقعیت، ضرورت سخن از جرم انگاری براندازی نرم نظام اسلامی را نمایان میسازد. توجه به وسعت مفهومی و شرایط بغی و وحدت هدف و نتیجه بین بغی و براندازی نرم نظام اسلامی، بغی را یکی از عناوین مجرمانهای در فقه جزایی قرار میدهد که میتوان از امکان جرم انگاری براندازی نرم نظام اسلامی، در قالب آن، سخن راند. مقالهی حاضر، در پی تبیین مفهوم براندازی نرم نظام اسلامی و تطبیق آن با مفهوم و شرایط جرم بغی، امکان جرم انگاری براندازی نرم نظام اسلامی را تحت عنوان مجرمانهی بغی میسنجد و مستند به تحلیل فقهی جرم بغی، براندازی نرم نظام اسلامی را پدیدهی مجرمانهی نوظهوری تحت عنوان جرم بغی و از مصادیق نوین و امروزین آن، نتیجه میگیرد.
Soft annihilation of the Islamic government is considered like the velvet revolutions which is discussed in the political literature of fight as a newly emerging phenomenon and new issue in Islamic criminal law. It has attracted the attention of thinkers and the field of humanities. The method and type of actions of law breakers of soft annihilation is utilizing modern technology like satellites and virtual environment plus civil protests that threats Islamic governments. The method of action is different soft and hard annihilation but the goal and the result are the same. Both methods work for downfall of the Islamic government. With respect to this fact the necessity of investigating and analyzing the subject is really felt need. The vast attention to the conceptual scope of the world rebellion (revolt) shows the fact that rebellion with this characteristic should be considered as possibility of criminalization of Islamic government.
ملخص الجهاز:
همان گونه که ملاحظه مي شود، واژه: بغت ، به کار رفته در آيه ي شريفه ، با ملاحظه ي عبارت: « حتي تفي ء إلي أمر الله »، ناظر به کشمکش هايي است که اگرچه به ظاهر ميان دو گروه از مسلمانان (غير کافران) است ، ولي مآلا، اين نزاع، قيام عليه امام عادل و ضد حکومت اسلامي است و از اين رو، آيه ي شريفه ، بيانگر حکم بغي مصطلح در ادبيات فقه سياسي و جزائي است (مرعشي شوشتري ، ١٣٧٩، ١٧٤)؛ چنانکه بسياري از فقيهان اماميه نيز آيه را در مقام جرم انگاري بغي مي دانند (ابن براج، ١٤٠٦، ٣٢٢/١؛ علامه حلي ، ١٤١٢، ١٦٩/١٥؛ همو، ١٤١٤، ٤١/٩-٤٣؛ اردبيلي ، ١٤٠٣، ٥٢٤/٧؛ سبزواري ، ١٤٢٣، ٣٦٩/١؛ حائري طباطبايي، ١٤١٨، ٣٣/٨؛ نجفي ، ١٣٦٧، ٣٢٣/٢١؛ هاشمي شاهرودي ، ١٣٧٨، ٢٣٢؛ سبزواري ، ١٤١٣، ٢٠١/٥).
٦ـ٢ـ شمول ادله ي جرم انگاري بغي نسبت به براندازي نرم نظام اسلامي از اطلاق آيه ي شريفه ي ٩ سورهي مبارکه ي حجرات، و مفاد روايات باب بغي (حر عاملي ، ١٤١٤، ٨٠/١٥ـ٨٣، ب٢٦)، چنين استنباط مي شود که تحقق جرم بغي ، به عصر و زمان حضور امام معصوم (ع) منحصر نيست و عصر غيبت را نيز در بر مي گيرد و از اين رو، مقابله و دفع تعدي و تجاوزي که گروه باغيان عليه کيان و جامعه اسلامي و امام عادل مسلمين ، انجام مي دهند، از وظايف و تکاليف شرعي است و در اين خصوص، بين عصر حضور و غيبت ، تفاوتي نيست (ابن براج، ١٤٠٦، ٣٢٢/١؛ علامه حلي ، ١٤١٢، ١٦٩/١٥؛ همو، ١٤١٤، ٩ / ٤١-٤٣؛ کاشف الغطاء، ١٤٢٢ ،٣٦٧/٤؛ نجفي ، ١٣٦٧، ٢١/ ٣٢٣؛ سبزواري ، ١٤٢٣، ٣٦٩/١؛ هاشمي شاهرودي ، ١٣٧٨، ٢٣٣).