خلاصة:
توهین به مقدسات در حقوق کیفری ایران مشمول دو گونه مجازات حدی و یا تعزیری است، بدین شرح که اگر مرتکب؛ پیامبران، ائمه، یا حضرت فاطمه(ع) را دشنام دهد و یا قذف کند، جرم سب النبی (مادۀ 262 قانون مجازات اسلامی) محقق می‌شود و هنگامی که مرتکب به پیامبر، ائمه و یا حضرت فاطمه توهین کند بدون آنکه توهین به حد دشنام یا قذف برسد و نیز توهین به دیگر مقدسات اسلامی، توهین به مقدسات تعزیری موضوع مادۀ 513 قانون تعزیرات 1375خواهد بود. در این نوشتار با روش تحلیلی- تفسیری به بررسی ارکان تشکیل دهندۀ توهین به مقدسات حدی و تعزیری از منظر فقهی و حقوقی می‌پردازیم. نتایج تحقیق حاکی از این است که عامل تفکیک توهین به مقدسات حدی و تعزیری از یکدیگر، هم به اعتبار نوع توهین و هم اشخاصی است که به آنها توهین می‌گردد؛ لذا، اگر توهین به پیامبران، ائمه و حضرت فاطمه(ع) مشمول دشنام و یا قذف شود، جرم حدیِ توهین به مقدسات (سب النبی) محقق خواهد شد، در غیر این صورت بزه، توهین به مقدسات تعزیری به شمار می آید.
There are two kinds of blasphermy in Iranian penal law which can be included the Hadd and Tazir. When the offender insult or relates the illegal intercourse to Holy Prophet, Imams and Saint Zahra, it will be the Hadd blasphermy (Article 262 of Islamic Penal Act), While insulting them which would not be Qazf or swearing or insulting other sacred will be Tazir blasphermy which is declared in 513 Tazirat Act. In this research with analytical- interpretative method, we will evaluate the elements of Hadd and Tazir blasphermy. Since the origion of this subject is rooted in Feghh, we will analyse the Feghh and Fatwas resources. The findings show that the differences between Hadd and Tazir blasphermy are related to the kinds of insult and subject of it. Hence, insulting Holy Prophet, Imams and Saint Zahra which consist of Qazf or swearing will be Hadd blasphermy, but insulting other sacred will be Tazir blasphermy.
ملخص الجهاز:
مقايسۀ توهين به مقدسات حدي و تعزيري در حقوق کيفري ايران ١ علمي- پژوهشي عباس محمدخاني * مجيد صادقنژاد نائيني ** چکيده توهين به مقدسات در حقوق کيفري ايران مشمول دو گونه مجازات حدي و يا تعزيري است بدين توضيح که اگر مرتکب ، پيامبران ، ائمه يا حضرت فاطمه (ع ) را دشنام دهد و يا قذف کند، جرم سب النبي (مادة ٢٦٢ قانون مجازات اسلامي) محقق ميشود و هنگامي که مرتکب به پيامبر، ائمه و يا حضرت فاطمه توهين کند بدون آنکه توهين به حد دشنام يا قذف برسد و نيز توهين به ديگر مقدسات اسلامي، توهين به مقدسات تعزيري موضوع مادة ٥١٣ قانون تعزيرات ١٣٧٥خواهد بود.
قانون تعزيرات سال ٦٢ و قانون مجازات اسلامي ١٣٧٠، به اين مطلب اشاره شود، اما قانونگذار در ماده ٥١٣ قانون تعزيرات مصوب ١٣٧٥، براي اولين بار توهين به مقدسات را با عباراتي مبهم جرم انگاري کرد١ و متعاقب آن و با توجه به ابهامات متعدد مادة مزبور و در راستاي روشن کردن معناي ساب النبي، اقدام به تصويب مادة ٢٦٢ قانون مجازات اسلامي ١٣٩٢ نموده است .
پس حکم ماده ٢٦٢ قانون مجازات اسلامي از اين جهت انتقادپذير است که قانونگذار برخلاف لزوم احتياط در دماء و نيز رويۀ معمول خود در برگزيدن نظرات مشهور با پذيرش ديدگاه غيرمشهور و چه بسا نادر در فقه مجازات سب النبي را به همه پيامبران ، گسترش داده است و 1 در تبصرة مادة ٢٦٢ توهين به ائمه و حضرت فاطمه (ع ) را که امري مشهور است ، به عنوان "درحکم سب النبي " گرفته و با اين کار مجازات سب النبي را هم براي نظر مشهور و هم غيرمشهور مورد پذيرش قرار داده است .
(
, 
, 
)
