خلاصة:
اختلال نارسایی توجه- بیشفعالی یکی از رایجترین اختلالات رفتاری در بین دانشآموزان اکثر کشورها است. براساس گزارشی در ایالات متحده حدود 3 الی 5 درصد دانشآموزان به این اختلال مبتلا هستند. شکل مزمن این اختلال به شدت کارکرد افراد را در خانه و مدرسه مختل میکند. اختلال نارسایی توجه-بیشفعالی مجموعه نشانگانی است با محدودیت میدان توجه، که با سطح رشد فرد ناهماهنگ است و به ضعف تمرکز و رفتار ناگهانی و بیشفعالی منجر میشود. به عبارت دیگر، مشخصه اصلی این اختلال وجود الگوی ناپایدار توجه و یا بیشفعالی و تکانشگری است. تربیت کودکی که دارای فعالیت مفرط و تحریکپذیری و حرفشنوی اندک بوده و از دستورها پیروی نمیکند، کاری دشوار و خستهکننده است. درواقع به علت تکانشگری و نداشتن توجه به پیامدهای اعمال خود، رابطه این کودکان با والدین تیره شده و تضاد میان کودک و مادر در سنین پیشدبستانی بیشتر میشود و تا دوران نوجوانی ادامه مییابد. نتایج مطالعه حاکی از آن است که در این اختلال هم عوامل محیطی و هم عوامل ژنتیکی نقش دارد. مطالعات روی دوقلوها درارتباط با اختلال نارسایی توجه- بیشفعالی از سهم قوی ژنتیک در شکلگیری این اختلال حمایت میکند. به نظر میرسد عوامل محیطی هم سهم قابل توجهی در بروز این اختلال دارند. نتایج مطالعات حاکی از آن است که نوع روابط خانوادگی، تعامل کودک- والد و فقر خانوادگی با رشد و شدت این اختلال در ارتباط است. در این اختلال تعاملات کودک- والد به طور وسیعی تحت تاثیر نشانگان کودک مبتلا به اختلال نارسایی توجه– بیشفعالی میباشد. این کودکان اغلب در برابر درخواستهای والدین نافرمانتر هستند و در شروع کردن و دنبال کردن فعالیتها شکست میخورند و زود دست میکشند و نسبت به کودکان غیربیمار بیشتر از آنها تقاضا میشود تا توجه کنند.