گونه‌شناسی فضایی در بازار تبریز مبتنی بر منظر صوتی مقالة

منظر صوتی، کیفیت ادراکی از صداهای شنیده‌‌شده است. در تحقیق حاضر منظرهای صوتی مجموعاً نُه فضا از سه گونه فضایی در بازار تبریز، راسته‌‌بازارها، تیمچه‌‌ها و سراها مورد بررسی قرار می‌‌گیرد. پژوهش در پی مشخص کردن چگونه درک شدن منظر صوتی سه گونه‌ی فضایی بازار و نحوه اثرگذاری ویژگی‌‌های فضایی بر کیفیت منظرهای صوتی فضاهای مورد مطالعه است. برای نیل به هدف تحقیق، مؤلفه‌‌های ادراکی منظر صوتی توسط افراد حاضر در فضاهای مورد مطالعه از بازار تبریز پیمایش شده است. این ارزیابی بر اساس امتیازدهی 384 نفر به بلندی ادراکی صدا، آسایش صوتی، مقبولیت منابع صوتی و توصیف‌گرهای منظر صوتی با استفاده از پرسش‌نامه انجام پذیرفته است. نتایج پژوهش نشان می‌‌دهد کیفیت منظرهای صوتی گونه‌‌های مختلف فضایی بازار تبریز تحت تأثیر خصیصه‌‌ها و کیفیات محیطی و منابع صوتی می‌‌باشد. در فضاهای ایستا و کم‌‌جمعیت که امکان مکث و تماشا فراهم است، منظر صوتی دلپذیرتر است. ازدحام جمعیت مشخصاً سبب کاهش کیفیت ادراکی منظر صوتی می‌‌گردد. صداهایی که بروزی ناگهانی در فضاهای آرام دارند، به واسطه اختلاف تراز شدت صوت تأثیر سوء در آرامش صوتی و به طور کلی کیفیت منظر صوتی می‌‌گردند. لذا در مطالعات مربوط به منظر صوتی فضاهای آرام شهری، همانند بازار تبریز، ضروری است مؤلفه‌‌ای تحت عنوان وضوح منظر صوتی شهری مورد توجه قرار گیرد. هم‌چنین اگر منابع صوتی منطبق با توقعات صوتی کاربران باشد؛ به بیانی دیگر، جنس صداهای شنیده‌‌شده در فضا با ماهیت آن همگون باشد، مقبولیت منابع صوتی بیش‌تر و کیفیت منظر صوتی قابل قبول‌‌تر است.

Soundscape is the perceptual quality of the heard sounds. In the present study, the soundscapes of three spatial types in Tabriz Bazaar, including the Rasteh-Bazaars, Timches and Khans are examined. The research seeks to determine the quality of soundscapes of the three spatial types of the Bazaar and how spatial features affect the quality of soundscapes of the studied spaces. To achieve the purpose of the research, the perceptual components of the soundscape are are surveyed from the people present in the studied spaces of Tabriz Bazaar. This assessment is based on a score of 384 people on loudness, sonic comfort, acceptability of sound sources and soundscape descriptors using a questionnaire. The research findings show quality of the soundscapes of the three spatial types of the Bazaar is influenced by the environmental characteristics and qualities and sound sources. In static and sparsely populated spaces where it is possible to pause and watch, the soundscape is more pleasant. Crowds are clearly reducing the quality of the soundscape. Sounds that have a sudden onset in quiet spaces, by creating difference in the Sound Pressure Level, cause a decrease in the quality of the soundscape. Therefore, in studies related to the soundscapes of quiet urban spaces, like Tabriz Bazaar, it is necessary to consider a component called Urban Soundscape Clarity. Also, if the sound sources meet the users' sonic expectations; In other words, if the nature of the sounds heard in space is consistent with its quiddity, the acceptability of sound sources is greater and the quality of the soundscape is more admissible.