خلاصة:
پژوهش حاضر با هدف اثربخشی شناخت درمانی مبتنی بر ذهنآگاهی (MBCT) بر انگیزش تحصیلی و خودکارآمدی دانشآموزان انجام گرفت. پژوهش حاضر یک مطالعه نیمه آزمایشی با طرح پیشآزمون و پسآزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش حاضر، کلیه دانشآموزان متوسطه دوره دوم شهر چمستان در سال تحصیلی 99-98 بود. نمونههای پژوهش شامل 30 آزمودنی که به روش نمونهگیری خوشهای چندمرحلهای انتخابشده بودند و بهطور تصادفی در دو گروه آزمایشی (15 نفر) و کنترل (15 نفر) قرار گرفتند. پرسشنامههایی که جهت جمعآوری اطلاعات از گروه نمونه در نظر گرفتهشده بود، عبارت بودند از: مقیاس انگیزش تحصیلی والرند و همکاران (1992) و پرسشنامه خودکارآمدی شرر و همکاران (1982). برای تجزیهوتحلیل آماری دادهها از تحلیل کوواریانس به کمک نرمافزار SPSS-22 استفاده شد. نتایج نشان داد که بین میانگینهای نمرات انگیزش تحصیلی و خودکارآمدی گروه آزمایش و کنترل در مرحله پسآزمون، تفاوت معناداری وجود دارد. بنابراین، شناخت درمانی مبتنی بر ذهنآگاهی (MBCT) یک روش موثر در افزایش انگیزش تحصیلی و خودکارآمدی دانشآموزان است.
The aim of this study was to evaluate the effectiveness of mindfulness-based cognitive therapy (MBCT) on students\' academic motivation and self-efficacy. The present study was a quasi-experimental study with a pretest and posttest design with a control group. The statistical population of the present study was all secondary school students in Chamestan in the academic year of 2019-2020. The research samples consisted of 30 subjects who were selected by multi-stage cluster sampling method and were randomly divided into two experimental (n = 15) and control (n = 15) groups. The questionnaires that were used to collect information from the sample group were: Walrand et al. Academic Motivation Scale (1992) and Scherer et al. (1982) Self-Efficacy Questionnaire. Analysis of covariance using SPSS-22 software was used for statistical analysis of data. The results showed that there was a significant difference between the means of academic motivation and self-efficacy scores of the experimental and control groups in the post-test stage. Therefore, mindfulness-based cognitive therapy (MBCT) is an effective way to increase students\' academic motivation and self-efficacy.
ملخص الجهاز:
استادیار، گروه روانشناسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد آیتالله آملی، آمل، ایران (نویسنده مسئول) فصلنامه راهبردهای نو در روانشناسی و علوم تربیتی، دوره چهارم، شماره چهاردهم، تابستان 1401، صفحات 181-171 چکیده پژوهش حاضر با هدف اثربخشی شناخت درمانی مبتنی بر ذهنآگاهی (MBCT) بر انگیزش تحصیلی و خودکارآمدی دانشآموزان انجام گرفت.
یکی از این روشهای درمانی که اثربخشی آن در درمانهای اضطراب، افسردگی (الهایی، لوین، 5 rmour"/>rmour"/>، 2018؛ بوتلر، بودن، 6 Heimberg"/> 7 nn& Gómez"/>nn& Gómez"/>، 2017؛ اسپیک و همکاران، 2013؛ طالبی زاده و همکاران، 2013، 1391)، کاهش استرس (کورنر و وایت، 2014)، شناخت، عملکرد تحصیلی، رفتار و کارکرد اجتماعی- هیجانی دا 8 ica & Kristen"/>ica & Kristen"/>، Cullen, Adolph, & Berger Deci & Ryan Jaeckel Elhai, Levine, O’Brien & Armour Butler, Boden, Olino, Morrison & Heimberg Hofmann& Gómez Brandy, Michael, Veronica & Kristen فضیلت پور و توحیدی، 1397) به اثبات رسیده است، شناخت درمانی مبتنی بر ذهنآگاهی (MBCT) است.
نتایج تحلیل کوواریانس تک متغیری بر روی نمرات پسآزمون مؤلفههای انگیزش تحصیلی در دو گروه همانطوري که در جدول 3 نشان دادهشده است، بين میانگینهای نمرات انگیزش درونی، انگیزش بیرونی و بی انگیزشی شرکتکنندگان برحسب عضويت گروهي (گروه آزمايش و کنترل) در مرحله پسآزمون، تفاوت معناداري وجود دارد (01/0P جهت بررسی اثربخشی شناخت درمانی مبتنی بر ذهنآگاهی (MBCT) بر افزایش خودکارآمدی دانشآموزان، از آزمون تحليل کوواریانس تک متغیری استفادهشده است.