ملخص الجهاز:
مولای متقیان علی(ع) فرمود: «کسی که به دروغگویی شناخته شود، حرف راستش هم پذیرفته نمیشود»(2) گاه این بیاعتمادی تا اندازهای پیش میرود که فرد با دلایل محکم هم نمیتواند اعتماد همسر را به خود جلب کند؛ زیرا دروغهای زیاد، او را یک دروغگوی تمام عیار، معرّفی کرده است.
امیرمؤمنان علی(ع) فرمود: «کسی که زیاد دروغ میگوید، در گفتارش مورد اتّهام است، هر چند دلیل مدّعایش محکم باشد و راست بگوید»(3) اینگونه میشود که زندگی برای فرد دروغگو، بیمعنا خواهد شد.
امیرمؤمنان علی(ع) فرمود: «صداقت، مایهی اصلاح همه چیز و دروغ، مایهی فاسد شدن همه چیز است»(8) برخی برای این که از کنار مشکلی به راحتی عبور کنند، دروغ میگویند.
امیرمؤمنان علی(ع) فرمود: «صداقت، تو را نجات میدهد؛ هر چند از آن بترسی»(9) باز همایشان فرمود: «دروغ، تو را نابود میکند؛ اگر چه با وجود آن، احساس امنیّت کنی»(10) اگر انسان بخواهد برای هر کدام از مشکلات جدید، یک دروغ بگوید، اوّلاً مجبور است انبوهی از دروغهای هماهنگ را تولید کند و ثانیاً سرانجام، رسوا و روسیاه خواهد شد.
رسوایی و روسیاهی دروغگو نیز او را پشیمان خواهد کرد؛ امیرمؤمنان علی(ع) فرمود: «عاقبت دروغگویی، پشیمانی است»(13) امّا چه خوب است که این پشیمانی، زمانی اتّفاق بیفتد که برای شخص، فایدهای داشته باشد!
در معارف اسلامی، علاوه بر آنچه پیش از این آمد، آثاری برای دروغ برشمرده شده که عبارتاند از: الف) از بین رفتن شخصیّت و احترام همانطور که صداقت، موجب عزّت انسان میشود، امام صادق(ع) فرمود: «صداقت، [مایهی] عزّت است»(22) خدشهدار شدن آن نیز ابهّت و اقتدار او را لگدمال نموده، زمینهی خواری انسان را فراهم میکند.