خلاصة:
آنچه در سواحل ایران برای شناگران اهمیت دارد و برای آنان خطرساز است، موج و جریانهای حاصل از موج در ناحیه کم عمق ساحلی است. آب کمعمق ناحیهای است که در آن موج شکست مییابد و جریانهـای ساحلی شدیدی در آن وجود دارد . سالانه در حدود 250 نفر در سواحل خزر (عمدتأ ساحل گیلان و مازندران) گرفتار امواج دریا و جریانهای ناشی از آنها میشوند و میمیرند. در سواحل دریای عمان و خلیج فارس هم مخاطرات ناشی از جریان شکافنده وجود دارد و ساکنان مناطق ساحل نشین و گردشگران را در معرض تهدید قرار می دهد. اما به علت حضور تعداد محدود گردشگر آمار غرق شدگان به مراتب نسبت به دریای خزر کمتر می باشد. مرگ و میر ناشی از شنا در خزر قابل مقایسه با تلفات زلزله های متوسط در ایران است که یکی از دلایل این امر می تواند آشنا نبودن گردشگران با فنون شنا در محیط دریایی باشد البته نباید اثر موج های مرگبار ساحلی که به موج های شکافنده معروف شده اند را نادیده گرفت. در این مقاله بر آنیم که علاوه بر ارائه آمار مرگ و میر به آشنایی با جریانهای شکافنده و راههای فرار از آن بپردازیم.
ملخص الجهاز:
مرگ و میر ناشی از شنا در خزر قابل مقایسه با تلفات زلزله های متوسط در ایران است که یکی از دلایل این امر می تواند آشنا نبودن گردشگران با فنون شنا در محیط دریایی باشد البته نباید اثر موج های مرگبار ساحلی که به موج های شکافنده معروف شده اند را نادیده گرفت .
واژگان کلیدی تلفات انسان ، دریای خزر، موجهای شکافنده ، موجهای مرگبار ساحلی، آمار مرگ و میر بیان مسئله و اهمیت آن پدیده جریان شکافنده در منابع علمی از حدود ٦٠ سال پیش در کشورهایی که در مطالعات دریایی پیشگام هستند ذکر شده است .
چارچوب نظری و یافته های پژوهش جریان شکافنده ، جریان های ساحلی یا جریان های مرگبار (معادل انگلیسی : Rip Currents) به جریان هایی از آب گفته میشود که از ساحل به سوی دریا حرکت میکنند.
بنابراین شناگری که بتواند خود را در در خارج ناحیه شکست امواج روی سطح آب نگاه دارد، از جریان شکافنده در امان خواهد بود (البته به طور )به تصویرصفحه رجوع شود) در هر دو دسته افراد با توان بدنی بالا و با توان بدنی معمولی : اگر تشخیص دادید که کمکی به شما نخواهد رسید و باید با توان خود به طرف ساحل برگردید، همراه با امواج خود را به ساحل برسانید.
اگر همراه جریان شکافنده خود را شناور نگه داشتید و به خارج از محدوده ی شکست موج ، داخل دریا رفتید، نفس بگیرید و تقاضای کمک کنید، آنگاه موازی با ساحل شنا کنید تا به ناحیه ای آرام تر وارد شوید.
edu/marine/ripcurrents/NSF/htm ٢٠٠٦-٢٠٠٥ .