خلاصة:
اهداف: برای داشتن درک درست از عوامل اقتصاد نفتی تاثیرگذار در تحولات فضایی بندر ماهشهر، شناخت پیشران‌های کلیدی موثر بر آن ضروری است. این مقاله با هدف خوانش پیشران‌های اقتصاد نفتی تاثیرگذار در تحولات فضایی بندر ماهشهر انجام شد.
روش‌شناسی: این مطالعه توصیفی-تحلیلی براساس روش‌های جدید آینده‌پژوهی تبیینی در سال 1400 در بندر ماهشهر به انجام رسید. پیشران‌های مورد مطالعه با استفاده از روش مطالعات اسنادی استخراج و با استفاده از نظرات 20 کارشناس بر پایه روش دلفی مورد ارزیابی و سنجش قرار گرفت. در پردازش اطلاعات از روش تحلیل اثرات متقابل ساختاری در نرم‌افزار MICMAC استفاده شد.
یافته‌ها: افزایش رشد جمعیت ناشی از مهاجرپذیری، وجود کاربری‌های ناسازگار درون‌شهری (راه‌آهن و انبارهای نفتی)، افزایش فضای باز و گسستگی شهری، ناکارآمدی طرح‌ها، برنامه‌ها و سیاست‌های ساخت‌وسازها، تسلط وسایل حمل‌ونقل خصوصی، رشد جمعیت، استفاده ناکارآمد از زمین‌های شهری، افزایش مهاجرت‌های روستا-شهری، تفرق سیاسی و فقدان یکپارچگی در نظام تصمیم‌سازی و تصمیم‌گیری و افتراق کاربری‌های اراضی کلیدی‌ترین پیشران‌های اقتصاد نفتی تاثیرگذار در تحولات فضایی بندر ماهشهر بودند.
نتیجه‌گیری: الگوی پراکندگی پیشران‌های اقتصاد نفتی تاثیرگذار در تحولات فضایی بندر ماهشهر نشان از وضعیت یک سیستم ناپایدار دارد.
Aims: In order to have a correct understanding of the oil economy factors affecting the spatial developments of Mahshahr port, it is necessary to know the key driving forces affecting it. This article was done with the aim of studying the drivers of the oil economy affecting the spatial developments of Mahshahr port.
Methodology: This descriptive-analytical study was carried out based on the new methods of explanatory future research in 2021 in Mahshahr port, Iran. The drivers under study were extracted using the method of documentary studies and evaluated and measured using the opinions of 20 experts based on the Delphi method. In data processing, structural interaction analysis method was used in MICMAC software.
Findings: The increase in population growth due to immigration, the existence of incompatible urban uses (railways and oil depots), the increase in open space and urban fragmentation, the inefficiency of construction plans, programs and policies, the dominance of private means of transportation, population growth, the inefficient use of urban land, the increase Rural-urban migrations, political division and lack of integration in the decision-making and decision-making system and differentiation of land uses were the key drivers of the oil economy influencing the spatial developments of Mahshahr port.
Conclusion: The dispersion pattern of the drivers of the oil economy affecting the spatial developments of Mahshahr port shows the state of an unstable system.
(
, 
, 
)
