خلاصة:
مقدمه و هدف: یکی از مهم ترین و اساسی ترین عنصرهای انتقال پیام های آموزشی در زمینه تعلیم و تربیت، کتاب های درسی هستند. از جمله مهم ترین ویژگی های کتاب های درسی، سازگاری محتوای آن با وضعیت رشد شناختی مخاطبین پایه خاص خود است. هدف این پژوهش، ارزیابی و سنجش سطح خوانایی کتاب درسی تفکر و پژوهش ششم ابتدایی با استفاده از روش آنتروپی شانون است. پژوهش از لحاظ هدف، کاربردی و جامعه پژوهش، محتوای کتاب درسی تفکر و پژوهش پایه ششم ابتدایی است. روش شناسی پژوهش: در این مطالعه از روش تحلیل محتوا، بر اساس ماهیت از روشهای عینی - کمی و از روش «آنتروپی شانون» برای تجزیه و تحلیل دادهها استفاده شده است. یافتهها: یافتههای پژوهش نشان داد، متنهایی که بر اساس روشهای مکلافلین و گانینگفوگ مورد تجزیهوتحلیل قرار گرفتند، از نظر سطح توانایی کلاسی در سطحی بالاتر از پایه ششم ابتدایی قرار دارند؛ همچنین یافتههای پژوهش نشان داد که در کتاب تفکر و پژوهش پایه ششم ابتدایی بیشترین ضریب اهمیت مربوط به شاخص فصل چهارم(269/ 0) و کمترین آنها مربوط به شاخص فصل اول(233/ 0) است.نتیجهگیری: از این روی؛ جهت بهبود کارایی و اثربخشی کتابهای درسی و دستیابی به هدفهای آموزشی، باید محتوای آن را مورد ارزیابی و سنجش قرار داد.
Introduction and goal: Textbooks are among the most fundamental ways of transmitting educational messages. An important characteristic of textbooks is that their content should be commensurate with the cognitive development level of their intended audience. This study aimed to investigate the readability of the Thinking and Research textbook for sixth-grade elementary students using Shannon’s entropy method. The statistical population in this applied study consisted of the content of the Thinking and Research textbook for sixth-grade elementary students.Research methodology: This study employed content analysis, objective-quantitative methods, and Shannon’s entropy method for data analysis.Findings: The study findings showed that the texts analyzed by methods proposed by McLaughlin and Gunning Fog were higher than the average abilities and cognition of sixth-grade elementary students. The results also demonstrated that the highest and lowest coefficients of importance in the studied textbook were related to Chapter Four (0.269) and Chapter One (0.233), respectively.Conclusion: Based on the study findings, it can be concluded that the content of textbooks should be regularly evaluated and measured in order to improve their efficiency and effectiveness and achieve educational goals.
ملخص الجهاز:
میتوان آموزش و پرورش را فرایند یا کوششی برای تغییر و تحول رفتار دانش آموزان تعریف نمود که در راستای رسیدن به هدف های مشخص فعالیت مینماید؛ از همین روی، برنامه درسی که شامل اهداف ، محتوا، روش ها و ارزیابی دانش آموزان است ، نقشی ساختاری بر عهده داشته و در این بین ، محتوا که قسمتی از برنامه درسی است ، معمولا از راه کتب درسی ارائه میگردد(ایمانی و مظفر، ١٣٨٣: ١١٦).
6 در پژوهش دیگری با نام «سنجش خوانایی کتاب فارسی پنجم ابتدایی با روش های فلش ، گانینگ فوگ ،٧ مک لافلین ، فرای و پاور، سامنر و کرل ٨»، وطن خواه (١٤٠٠) نشان داد که اولا اصل آسانی #$ #< به سختی رعایت نشده و نکته دوم این که سطح سنی و کلاسی محتوای تحت بررسی، با سطح سنی و سطح کلاسی دانش آموزان پایه پنجم ابتدایی، سازگاری مورد نظر را ندارد و در حقیقت میتوان چنین نتیجه گرفت که کتاب برای فراگیران این پایه از دیدگاه سطح خوانایی بسیار دشوار است .
هدف اصلی این شاخص ، ارزیابی و تعیین کردن سطح کلاسی محتوای کتاب های درسی است و به این سوال جواب میدهد که محتوا، مناسب کدام کلاس از پایه های تحصیلی آموزش و پرورش رسمی میباشد(فضل الهی و ملکی توانا، ١٣٨٩).
برای تعیین میزان توزیع کلمات دشوار درس ها و مجموع تعداد کلمات دشوار فصل ها، در محتوای کتاب درسی تفکر و پژوهش پایه ششم ابتدایی از روش آنتروپی شانون به شرح ذیل استفاده شده است : 66 مرحله اول : تبدیل داده ها به داده های بهنجار.