تحلیل مسیر اثر سرشت‌های هیجانی بر نشانه‌های اختلال سلوک در نوجوانان: بررسی نقش میانجی نشخوار خشم مقالة

مقدمه: سرشت‌های هیجانی به طور ثابتی با آسیب‌شناسی روانی ارتباط داشته و به عنوان عوامل آسیب‌پذیر‌کننده برای تعداد زیادی از اختلالات روانشناختی مطرح می‌باشند، در حالی‌که مکانیسم‌های زیربنایی این ارتباط چندان روشن نیست. هدف: هدف مطالعه حاضر تحلیل مسیر اثر سرشت‌‌های هیجانی بر نشانه‌‌های اختلال سلوک در نوجوانان با بررسی نقش میانجی نشخوار خشم بود. روش‌: روش این مطالعه، توصیفی از نوع همبستگی بود که به روش مدل‌یابی معادلات ساختاری انجام شد. جامعه آماری شامل تمامی دانش‌آموزان دوره‌های اول و دوم متوسطه شهر ارومیه در سال تحصیلی ۱۴۰۰-۱۳۹۹ بود. تعداد ۲۲۰ نفر به روش نمونه‌گیری چندمرحله‌ای انتخاب و به پرسشنامه توانایی‌ها و مشکلات (۲۰۰۳)، مقیاس مرکب سرشت‌های عاطفی هیجانی (۲۰۱۲) و مقیاس نشخوار خشم (۲۰۰۱) پاسخ دادند. جهت تجزیه و تحلیل داده‌ها از آماره‌های توصیفی با نرم‌افزار SPSS نسخه ۲۷ و برای آزمون فرضیات از تحلیل مسیر با نرم‌افزار SmartPLS نسخه ۳ استفاده شد. یافته‌ها: نتایج نشان داد که سرشت‌های فعال‌سازی (۰/۰۱> p؛ ۰/۲۱=ß) و حساسیت (۰/۰۱> p؛ ۰/۲۶=ß) اثر مثبت مستقیم و سرشت‌های کنترل (۰/۰۱> p؛ ۰/۲۹-=ß)، مقابله (۰/۰۱> p؛ ۰/۱۸-=ß) و بازداری (۰/۰۱> p؛ ۰/۱۱-=ß) اثر منفی مستقیمی بر نشانه‌های سلوک دارند. سرشت‌های فعال‌سازی (۰/۰۵> p؛ ۰/۲۱=ß)، بازداری (۰/۰۱> p؛ ۰/۱۱=ß) و حساسیت (۰/۰۱> p؛ ۰/۳۶=ß) اثر مثبت مستقیم ولی سرشت‌های مقابله (۰/۰۱> p؛ ۰/۴۵-=ß) و کنترل (۰/۰۵> p؛ ۰/۲۸-=ß) اثر منفی مستقیمی بر نشخوار خشم دارند. نتایج اثرات غیرمستقیم نیز نشان داد که نشخوار خشم میانجی روابط سرشت‌های هیجانی با اختلال سلوک می‌باشد (۰/۰۵> p). نتیجه‌گیری: نتایج این مطالعه نشان داد که سرشت‌های فعال‌سازی و حساسیت عامل خطر و سرشت‌های کنترل، مقابله و بازداری عامل حفاظتی در برابر اختلال سلوک می‌باشند و سرشت‌های هیجانی با واسطه‌گری نشخوار خشم بر اختلال سلوک اثر می‌گذارند.

Introduction: Emotional temperaments are consistently associated with psychopathology and recognized as a risk factor for many psychological disorders. However, the underlying mechanisms of this relationship remain unclear. Aim: This study aimed to conduct a path analysis of the effects of emotional temperaments on the symptoms of conduct disorder in adolescents by investigating the mediating role of anger rumination. Method: This descriptive, correlational study was conducted by the structural equation modeling method. The statistical population consisted of all first- and second-grade high school students in Urmia, Iran, in 2020-2021 academic years. A total of 220 students were selected by the multistage random sampling method and completed the Strengths and Difficulties Questionnaire (2003), Affective and Emotional Composite Temperaments Scale (2011), and Anger Rumination Scale (2001). Descriptive statistics were calculated to analyze the collected data in SPSS version 27, and a path analysis was performed using SmartPLS version 3 to test the study hypotheses. Results: The emotional temperaments of activation (β=0.21, p Conclusion: The results of the present study revealed that the temperaments of activation and sensitivity were risk factors for conduct disorder, whereas the temperaments of control, coping, and inhibition were protective factors for it. Besides, anger rumination mediated the effects of emotional temperaments on conduct disorder.