خلاصة:
دلیل و علت که هر کدام از رابطه و ملازمه ی بین دو شیء یا دو امر با هم حکایت می کنند، مقولاتی بسیار نزدیک به هم هستند که گاه تفکیک آنها بسیار دشوار می شود و به این دلیل ممکن است حکم یکی به دیگری سرایت یابد؛ در هم آمیختن این مفاهیم و مغالطه ی خلط علت و دلیل موجب اشتباهات بسیار می گردد و توجه به تمایز بین علت و دلیل راهگشای حل بسیاری از مسائل علوم انسانی( از جمله علوم اجتماعی، نحوی، کلامی، فلسفی و ... ) است. این نوشتار با تبیین جایگاه بحث علت و دلیل در مسأله عصمت و با توجه به این تمایز بسیار مهم و ارتباط آن با تمایز بین دو مقام ثبوت و اثبات درصدد بیان این مطلب است که نبوت و امامت، علت عصمت برگزیدگان الهی نیست، بلکه عصمت مطلق آنها از جمله علل برخورداری آنان از این مقامهای والا است.
ملخص الجهاز:
واکاوي جايگاه دليل و علت در مسأله عصمت 1 فاطمه فاضل زاده 2 عليرضا پارسا 3 رضا رسولي شربياني چکيده دليل و علت که هر کدام از رابطه و ملازمه ي بين دو شي ء يا دو امـر بـا هـم حکايـت مي کنند، مقولاتي بسيار نزديک به هم هستند که گاه تفکيک آنها بسيار دشوار مـي شـود و به اين دليل ممکن است حکم يکي به ديگري سرايت يابد؛ در هـم آميخـتن ايـن مفـاهيم و مغالطه ي خلط علت و دليل موجب اشتباهات بسيار مي گردد و توجه به تمـايز بـين علـت و دليل راهگشاي حل بسياري از مسائل علوم انساني ( از جمله علوم اجتماعي ، نحوي ، کلامي ، فلسفي و ...
دليـل تـرجح پيامبران بر فرشتگان براي هدايت چيست ؟ اگر عصمت معلول نبوت و امامت و تنها مختص به برگزيـدگان الهـي اسـت ، چگونـه ممکن است فاطمه (س )، حوا و مريم با وجود اينکه نه پيامبر بـوده و نـه واجـد مقـام امامـت بوده اند، مطلقا معصوم باشند؟ چنانچه خواجه نصير الدين طوسي در تلخيص المحصل پس از نقـل کـلام فخـر رازي درباره عوامل عصمت مي گويد: اينان اسباب عصمت را مشتمل بر چهار عامل مـي داننـد و وحي را يکي از اين عوامل به شمار مي آورند، در حالي که بسياري از مسلمانان به عصـمت ملائکه ، ائمه ، فاطمه (س )، حـوا و مـريم قائلنـد و بـه وحـي بـه ايشـان قائـل نيستند.
(
, 
, 
)
