خلاصة:
هدف ازاین پژوهش، شناسایی عناصر و مؤلفه های تشکیل دهنده ی مدل های ذهنی مدیران سازمان آموزش و پرورش می باشد. روش تحقیق توصیفی از نوع پیمایشی است. جامعه آماری کلیه مدیران رسمی آموزش و پرورش ایران در سال تحصیلی 1401-1400 بودند. نمونه گیری به روش تصادفی خوشه ای انجام گردید. براساس جدول مورگان از بین 97596 نفرمدیران ، تعداد430 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزارگردآوری داده ها، پرسشنامه محقق ساخته بود. روایی صوری و محتوایی پرسشنامه توسط متخصصان صاحب نظر (خبرگان) تایید شد. پایایی پرسشنامه با محاسبه ضریب آلفای کرونباخ بالاتر از70/0 به دست آمد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از روش تحلیل عاملی اکتشافی- تاییدی و ارائه مدل معادلات ساختاری در نرم افزار SPSS و PLS انجام شد. نتایج یافته ها نشان داد که مقدار معیار GOF برابر 767/0 بود و نشان از برازش کلی قوی مدل در این پژوهش دارد. ضریب همبستگی اسپیرمن بین ابعاد نشان داد که تمامی ابعاد با یکدیگر همبستگی مثبت و معنا داری دارند. همچنین با محاسبه ضریب مسیر، اولویت بندی عناصر تشکیل دهنده مدل های ذهنی مدیران در ابعاد ( شرایط علّی، شرایط زمینه ای، شرایط مداخله گر، راهبردها و پیامدها) ارا ئه شد. اولویت اول به ترتیب به برنامه ریزی، ارزش محوری، ترک تعصب، ارتقای سطح فنی و حرفه ای کارکنان و مشارکت پذیری داده شد. در نهایت الگوی مدل ذهنی مناسب سازمان آموزش و پرورش ایران طراحی و پیشنهاد گردید.
The aim of this research is to identify the constituent elements and components of the mental models of organization's managers of Education in Iran. Research method is descriptive being of surveying type. statistical universe consisted of the entire formal principals/managers of the Iranian Ministry of Education in academic year of 2021-2022. Sampling was conducted by random-cluster method. On the basis of Morgan table, out of 97596 individuals of Ministry of managers, 430 individuals were selected as sample. Analysis of data was carried out by use of factorial, exploratory and confirmatory analysis method as well as presentation of structural equations' model. Data collection tool was a made-by-researcher questionnaire. Facial, formal and content validity of the questionnaire was confirmed by expert and knowledgeable experts. Reliability of the questionnaire, through calculation of Cronbach's alpha coefficient, was obtained to be higher than 70%. Results of findings showed that the standard value of GOF was equal to 0.767, suggesting strong total fitness of the model in this research. Spearman's correlation coefficient among dimensions showed that all dimensions have a positive and significant correlation together. Also, by calculation of the path coefficient, prioritizing the constituent elements of principal's mental models was presented in dimensions of (causal, background and intervening conditions, strategies and consequence). The first priority was given to planning, value-basing, leaving model confirmation bias, promotion of technical and professional level of employees and participation acceptance. Finally, pattern of mental model being appropriate for the Iranian Ministry of Education organization was designed and suggested.
ملخص الجهاز:
(تدريس حسني و همکاران ، ١٤٠١ :٥٣) موسو ي وهمکاران (١٣٩٩)پژوهشي تحت عنوان " شناسايي الگوهاي ذهني مديران درخصوص بهزيستي ذهني منابع انساني سازمان ها با کاربست روش کيو Q " انجام دادند که نتايج اين پژوهش نشان داد که از عناصرمهم در شکل گيري مدل هاي ذهني، ايجاد جو رضايت بخشي در سازمان ، افزايش رضايت بخشي کارکنان ، تبادل تجارب ، تعهد به سازمان کارکنان است (موسوي و همکاران ، ١٣٩٩: ٤١ ).
توئيکا و همکاران ١(٢٠٢٢) پژوهشي تحت عنوان "درک الگوهاي ذهني معلمان از تشريک مساعي براي تقويت جامعه يادگيرنده "در فنلاند انجام دادند نتايج اين پژوهش نشان داد که مدل هاي ذهني مديران نقش مهمي در ايجاد فرهنگ مشارکتي مدرسه ، ترويج اصول برنامه ريزي درسي و توسعه يادگيري دارد (توئيکا و همکاران ، ١:٢٠٢٢).
نقش و سهم و همبسـتگي هـر يـک از عوامـل و عناصـر تشـکيل دهنـده ي مـدل هـاي ذهنـي مـديران سازمان آموزش و پرورش ايران و مديران مدارس چگونه است ؟ با توجه به اينکه داده هاي آماري در تمامي ابعاد آماره t بزرگتر از ١/٩٦ و ضريب مسير مثبت است ، ميتوان نتيجه گرفت که : ١) بين شرايط عّي و راهبردها با توجه به نقش ميانجي شرايط زمينه اي آماره t (١/٩٩١) و بزرگتر از ١/٩٦ ميباشد پس بين اين ابعاد ارتباط مثبت و معناداري وجود دارد.