خلاصة:
متل‌ها شعرهایی کودکانه هستند که در آنها قصه‌ای نیز روایت می‌شود، هرچند که قصه‌های متل‌ها اغلب بدون هیچ روال منطقی و داستانی هستند. به نظر می‌رسد هدف از خواندن متل‌ها فقط سرگرمی و وقت گذرانی باشد. با این حال گاه در آنها به فاکت‌هایی تاریخی برمی‌خوریم که در فولکلور کودکان نشانی از خود، بجا گذاشته‌اند. از لحاظ فرم متل‌ها را می‌توان نوعی مثنوی خواند. متل را افسانه و داستان نیز معنا کرده‌اند و ما اضافه می‌کنیم متل، افسانه کوتاهی است که روایتی را به شکل آهنگین یا ساده بیان می‌کند و برخلاف افسانه که شنوندگان عام دارد، مخاطبان آن، تنها کودکان هستند. متل‌ها از وجود ادبیات شفاهی کودک در دوران کهن حکایت می‌کنند. این مقاله با روش تحلیل محتوا و با استفاده از ازار کتابخانه و مصاحبه به بررسی متل‌های هرمزگان می‌پردازد و مشخص می‌شود متل‌ها سخنانی موزون هستند که از وزن عروضی دارند، دارای قافیه نیز هستند و قافیه سازی در آنها به شکل منظم و مرتب به کار گرفته شده است و همین وزن و قافیه و موسیقی سبب می‌شود که کودکان از خواندن آن لذت ببرند و نوعی احساس خوشحالی و شعف در آنها پدیدار گردد و این گونه است که جنبه‌ی تربیتی متل‌ها در کودکان موثر می‌افتد.
ملخص الجهاز:
این مقاله با روش تحلیل محتوا و با استفاده از ازار کتابخانه و مصاحبه به بررسی متل‌های هرمزگان می‌پردازد و مشخص می‌شود متل‌ها سخنانی موزون هستند که از وزن عروضی دارند، دارای قافیه نیز هستند و قافیه سازی در آنها به شکل منظم و مرتب به کار گرفته شده است و همین وزن و قافیه و موسیقی سبب می‌شود که کودکان از خواندن آن لذت ببرند و نوعی احساس خوشحالی و شعف در آنها پدیدار گردد و این گونه است که جنبه‌ی تربیتی متل‌ها در کودکان مؤثر می‌افتد.
اما متل‌های ديگري كه توسط مادر بزرگ‌ها براي کودکان خوانده مي‌شود از اين متل ترانه مي‌توان ياد كرد كه در استان میناب بسیار معروف است و شعر آن چنین است: (به تصویر صفحه مراجعه شود) (به تصویر صفحه مراجعه شود) قصه و روایت در این متل کاملا مشهود است که جمال الدین و بانوی بوده است که شمشیر باز ماهری است به جنگ قاضی شهر می‌رود گردن قاضی را می‌زند.
در بررسی ساختار متل‌ها در می‌بابیم که آنها سخنانی موزون هستند که از وزن عروضی نیز برخوردارند و بعضی از متل دارای قافیه نیز هستند و قافیه سازی در آنها به مشکل منظم و مرتب به کار گرفته شده است و همین وزن و قافیه و موسیقی سبب می‌شود که کودکان از خواندن آن لذت ببرند و نوعی احساس خوشحالحی و شعف در آنها پدیدار گردد و به این گونه جنبه ی تربیتی متل‌ها در کودکان مؤثر می‌افتد.
(
, 
, 
)
