تاریخ فرهنگی آشوریان، از سیاست حافظه تا سیاست بایگانی (مطالعۀ موردی ضایعه‌های فرهنگی جنگ‌ جهانی اول ) مقالة

مدتی کوتاه پس از رخداد ضایعه‌ فرهنگی سیاست حافظه‌‌ی دیگرگریز میان گروه‌های فرهنگی/ملل درگیر ایجاد می‌‌شود. این سیاست در افکار و حافظه‌ی اقشار مختلف مردم بالاخص تاریخ‌نگاران تاثیرات عمیقی برجای می‌گذارد. از طرفی، هر پادشاه و حاکمی بخشی از قدرت فرهنگی خویش را در ایجاد و کنترل بایگانی می‌داند. کشتار ارومیه در جنگ‌جهانی ‌اول، ضایعه‌‌ی فرهنگی جهانی و مهم‌ترین روزهای یادبودی در میان تمامی جوامع دور از وطن آشوری است. مقاله‌ی کنونی روایت‌های مختلفی که توسط کشیشان، نظامیان، مبلغان و دیپلماتهای ایرانی و خارجی از کشتار ‌ارومیه نگاشته‌شده را مطالعه می‌کند. روایت‌های این رنج را بر اساس مقصران در سه دسته‌ای خوار‌انگارانه، دشمن‌انگارانه و میانه می‌توان تقسیم بندی‌کرد. روایتِ خوار‌انگار مسلمانان، روایتِ میانه کردها و سپاهیان عثمانی، روایتِ دشمن‌انگار آشوریان، ارامنه و سپاهیان روس و انگلیس را شر نمایش می‌دهد. در این روایت‌ها آنان با رمزگان‌های فریب خورده، بی‌دفاع،کافر و مزدور هم‌نشین شدند. در حقیقت، آشوریان از نظر سطح اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی اجتماعات و جوامع دور از وطن حتی فرودست‌تر از یهودیان هستند. از طرف دیگر، دولت‌ها مقصر کشتار برای فراموشی جمعی ضایعه‌ی فرهنگی اقدامات گسترده و زیادی می‌کنند. این عوامل باعث تداوم سیاست حافظه مبتنی بر شر‌ و سیاست بایگانی مبتنی بر حذف در رابطه با هویت آنان شده‌است.

Shortly after the cultural traumas occur, the politics of memory evolves among cultural groups/nations involved. This policy has had a profound effect on the thoughts and memories of different segments of the population, especially historians. On the other hand, every king and ruler considers part of his cultural power to create and control archives. Uremia massacre in the first world war, global collective trauma & major global cultural trauma, and the most important Memorial Day among all the Assyrian Diaspora. the present study explores the different narratives of the Uremia Massacre recorded by the iranian and foreign priests, soldiers, missionaries and diplomats. The narratives of this suffering can be classified into three categories: humiliating, hostile, and moderate. The humiliating narrative of the Muslims, the narration of the middle Kurds and the Ottoman armies, the narrative of the hostile Assyrians, Armenians and the Russian and British armies are portrayed as evil. In these narrations, they were accompanied by deceived, defenseless, infidel and mercenary codes. In fact, the Assyrians are even subalter to the Jews in terms of the social, economic, and cultural level of their communities & diasporas. on the other hand, Governments are responsible for the massacre and are taking extensive measures to collective amnesia about the cultural trauma. These factors have led to the continuation of the evil-based politics of the memory and the elimination-based politics of the archive in relation to their identities.

این جراحت با ثبت در تقویم جهانی آشوریان به یکی از مبداهای تاریخ معاصر آنان هم بدل شده است (٢٠١٨ ,Assyrian Universal Alliance) «کشتار ارومیه » تاکنون توسط کنوانسیون جلوگیری از نسل کشی و مجازات سازمان ملل متحد، چندین کشور از جمله سوئد و آلمان به رسمیت شناخته شده است . اسناد و مدارک مورد بررسی تعداد نوع روایت روایت گر موضع گیری ارجاعات منبع خوارانگارانه , 11, سیاحان و مبلغان مذهبی ١ , بسیار غیرمنصفانه و تحقیرآمیز از آشوریان , DeKelaita, 1923; Fromkin, 2001; Gaunt, & Eds, 2017; Gaunt, 2006; Rockwell, 1916; Zirinsky, 1998; Werda, 1924;کاکوویچ ، ١٣٨٤؛ ناشناس ، ١٣٥٩؛ میروشنیکف ، ١٣٤٤؛ نیکیتین ، ١٣٥٦؛ سیاحان آشوریان جلاد و مزدور و ;١٩٦٥ ,Ghassemlou دشمن انگارانه ٧ و نویسندگان مک داول ، ١٣٨٣؛ کینان ، ١٣٩٠؛ مینورسکی، ١٣٧٩؛ مردوخ کردستانی، کرد کردهای قربانی ١٣٨٢؛ زکی بیگ ، ١٣٨٠؛ ح ەم ەڕەش ، ٢٠١٣ میانه , 11, نویسندگان ایرانی , انفعال حکومت ، کینه توزی بومیان ترکزبان و دور باطل انتقام جویی , دهقان ، ١٣٤٨ ؛ آقاسی، ١٣٥٠ ؛ جمالزاده ، ١٣٦٢؛ کسروی، ١٣٨٤؛ بیات ، ١٣٨٩ ؛ بیات ، ١٣٨١؛ مجد،١٣٨٦؛ سیف ، ١٣٧٨؛ معتمد الوزاره ، ١٣٩٥؛ خسروزاده ، ١٣٩٧؛ ططری و نیکبخت ، ١٣٩٠ یافته های پژوهش «کشتار آشوریان » نابودی عمدی و برنامه ریزی شده جمعیت غیر نظامی آشوری در مناطق شمال میان رودان (بویژه مناطق حکاری، طور، عبدین ، استان سعرد)، ارومیه و مناطق جنوب شرقی ترکیه امروزی، قبل و حین جنگ جهانی اول به رهبری جریان ترکان جوان (به دستور سلطان عبدالحمید دوم )، گاهی با همکاری قبایل کُرد، عرب و شبه نظامیان محلی صورت گرفت ، اطلاق میشود.