خلاصة:
توانمندسازی از رویکردهای نوین در بازآفرینی بافتهای فرسوده شهری است. قشم بافت فرسوده قابل توجهی دارد وهدف مطالعه حاضر به بررسی نقش ظرفیتهای فرهنگی و توانمندسازی ساکنین جامعه محلی در بافتهای فرسوده در راستای بازآفرینی این بافت با استفاده از روش فراتحلیل پرداخته است. تحقیقات علمی و پژوهشی پیشین در این حوزه در ایران تا سال 1401 ارزیابی شدهاند. بر این اساس 36 مقاله به عنوان جامعه آماری تحقیق انتخاب و 4 عامل مختلف در ارتباط با فاکتورهای موثر به عنوان فرضیه تحقیق در نظر گرفته شدند. پس از دسته بندی، 12 مقاله با روش تحقیق کمی و دارای بیشترین ارتباط به موضوع انتخاب شدند. اندازه اثر هر یک از فاکتورهای محاسبه و بر اساس آزمون t به برآورد وضعیت میانگین اندازه اثر پرداخته شده است. نتایج حاصل از فراتحلیل نشان دادند میانگین اندازه اثر عوامل توانمندسازی (اقتصادی)، ظرفیتهای فرهنگی، توانمندسازی (اجتماعی)، توانمندسازی (مدیریت شهری)، به ترتیب با مقادیر 0. 726، 0. 669، 0. 545 و 0. 479 جهت بازآفرینی بافتهای فرسوده قشم معنادار هستند (P <0. 01). بر اساس نتیجهگیری کلی برداشت شده ازتحقیق، به نظر میرسد تمامی این عوامل به هم پیوسته هستند اما با این حال، عامل اقتصادی بیشترین اثر را نشان میدهد.
ملخص الجهاز:
این مطالعه به دنبال پاسخ به این سئوالات است: آیا ظرفیت های فرهنگی بر بازآفرینی بافت ناکارامد در قشم تأثیر مثبت و معنادار دارد؟ آیا توانمندسازی جامعه محلی بر بازآفرینی بافت ناکارامد در قشم تأثیر مثبت و معنادار دارد؟ محلات قدیمی شهر ها نه فقط به خاطر میراث فرهنگی خود بلکه به خاطر بافت و خصوصیات شهری که دارند نیز مکان هایم همی محسوب می شوند بسیاری از این گونه بافت ها در خطر از دست دادن هویت و نقش سنتی خود می باشند و چنانچه اقدامات اساسی در جهت تثبیت و تداوم خصوصیات اینگونه بافت ها صورت نگیرد فروپاشی نظام سنتی و فرهنگی مسئله ای دور از ذهن نخواهد بود بافت های فرسوده شهری که زمانی بر اساس الگوهای شهری و با تاثیر از شرایط اقتصادی - اجتماعی ساکنان و ویژگی های محیطی به وجود آمده اند امروزه بر اثر گذشت زمان و تغییر در الگوهای فضایی ساخت و ساز، قابلیت زندگی را از دست داده اند و دارای مشکلات زیادی از لحاظ شرایط کالبدی، عبور و مرور، اقتصادی و اجتماعی برای زندگی امروزی است برنامه های راهبردی با توجه به انعطاف پذیری و داشتن دید بلند مدت و تلفیق سطوح مختلف برنامه ریزی در بهسازی و نوسازی بافت های فرسوده دارای اهمیت بسیاری است این بافت ها دارای توان ها، نقاط قوت و فرصت های زیادی هستند که براساس شناخت جامع و برنامه ریزی صحیح این نقاط می توان راهبردهای بهینه ای جهت ساماندهی وضعیت موجود بافت های فرسوده ارایه داد (محبی و همکاران، 1393).
بر اساس بررسی ها و ارزیابی های انجام شده در این بخش و مطالعه سایر تحقیقات مرتبط، به نظر می رسد، بهره گیری از ظرفیت های فرهنگی و نیز توانمندسازی ساکنین در جوامع محلی بتواند نقش مثبتی در زمینه احیاء و بازآفرینی بافت فرسوده شهری داشته باشد.