بازتاب سوگندهای عاشقانه در دوبیتی‌های بومی و محلی مازندران و خراسان مقالة

سوگندها همانند تمامی پدیده‌‌ها و آفریده‌‌های روزمرّه و در جریان کار و تلاش و تداوم هستی مردم هر سرزمینی، از نمادها، باور‌ها و نشانه‌‌های اساطیری و باستانی سرشارند. سوگندها، در واقع  بازتاب باورها و انگاره‌‌ها، اعتقادات و فرهنگ، چگونگی سازش و مدارا و تداوم حیات اجتماعی مردمان در هر دوره‌‌ای هستند که با ویژگی‌های زیستی، جغرافیایی  و فرهنگی خاصّ آن  دوره، درآمیخته و در مباحث و جستجوهای مردم‌شناسی، عناصر گویا و ارزشمندی به شمار می‌‌روند. ترانه‌های  بومی و محلی، بخش مهمی از ادبیات شفاهی محسوب می‌‌گردد. در بومی سرودها، قالب مناسب برای بیان احوال و عواطف عاشقانه‌، دوبیتی است. در این پژوهش، با روش کتابخانه‌‌ای و میدانی، سوگندهای عاشقانه در دوبیتی‌‌های بومی مازندران  و خراسان  بررسی شده است. با مطالعۀ بیش از 3000 دوبیتی بومی مازندرانی و خراسانی، 120 دوبیتی؛ یعنی حدود چهار درصد سوگند عاشقانه مشاهده شد. این سوگندها از نظر محتوایی به دو دستۀ عمومی و اختصاصی تقسیم شده‌‌اند. براساس دسته‌‌بندی انواع سوگندهای عاشقانه و یافته‌‌های تحقیق، می‌‌توان گفت که در مازندران، سوگند عاشق به خداوند و در خراسان، سوگند عاشق به قرآن بیشترین بسامد را داراست. در بقیۀ سوگندها همانند سوگند عاشق و معشوق در برابر یکدیگر؛ سوگند به مقدّسات مذهبی در برابر معشوق؛ سوگند به خال روی و چشم و ابروی معشوق؛ سوگند به جان معشوق و برادرش و سوگند عاشق به پدیده‌‌های طبیعی، آمار سوگندهای عاشقانۀ دو استان نزدیک به هم است.

Oaths like all daily phenomena and creations are full of mythological and ancient symbols, beliefs, and sign in the course of the work and effort and continuity of the people of every lands. In fact, Oaths are a reflection of beliefs, ideas, and culture of how to compromise and tolerate and continue the social life in each era which is mixed with the specific biological, geographical and cultural characteristics of that age in discussions and searches in anthropology are an expressive and valuable elements. Native and local songs are an important part of oral literature. In folk songs, couplets are a good way to express romantic moods and emotions. In this research, considering library and field method, more than 3000 native couplets of Mazandaran love oaths and 120 Khorasan ones have been studied. Means that about 4% of the romantic oath are observed. These vows are divided into general and specific categories in terms of the content. Based on the classification of types of love oaths and research findings, it can be said that in Mazandaran, the oath of love to God and in Khorasan the oath of love to the Qur'an has the highest frequencies. In the rest of the oaths as: Oath of lover and beloved against each other, Oath of religious sanctity to the beloved loving, oath by the mole on the face, eyes, and eyebrows of the beloved, The oath to the soul of the beloved and his brother, and the oath to the lover of natural phenomena.The statistics of the oaths of love of the two provinces are near to each other.