خلاصة:
عقیده امامت از مهمترین عقاید شیعه امامیه است که از سوی برخی اسلام شناسان غربی و متجددین مسلمان مورد تردید قرار گرفته است.آن ها بر این باورندکه ایمه در سده نخست از این عقیده سخنی به میان نیاورده اند و این باور در اوایل سده دوم شکل گرفته است. پژوهش حاضر با هدف دستیابی به گستره بحث امامت، به بررسی درون دینی این مسیله پرداخته تا پاسخی برای این سوال بیابد که آیا ایمه در سده نخست از این عقیده سخن گفته اند؟ پس از واکاوی روایاتی که با موضوع امامت از سده نخست به یادگار مانده و در کلام امام علی تا امام محمد باقر نقل شده نتایجی برخلاف نظر شکاکان به دست آمد. این نتایج به وضوح نشان می دهد ایمه از همان آغاز، عقیده امامت را به صورت کامل بیان کرده اند. در واقع آنچه حضرت علی در آغاز سده نخست بیان کرده اند، از ایمه پس از ایشان نیز نقل گردیده است. آنان نه تنها از جایگاه و اهمیت اعتقاد به این مسیله سخن گفته اند بلکه به ویژگی های امام چون انتصاب از سوی خدا، علم و عصمت اشاره کرده و به تعداد ایمه و نام امامان پس از خود نیز تصریح کرده و به تبیین عقیده مهدویت هم پرداخته اند. این یافته ها پس از جمع آوری به روش توصیفی- تحلیلی به رشته تحریر درآمد.
ملخص الجهاز:
پژوهش حاضر با هدف دستیابی به گسترة بحث امامت ، به بررسی درون دینی این مسئله پرداخته تا پاسخی برای این سؤال بیابد که آیا ائمه ع در سدة نخست از این عقیده سخن گفته اند؟ پس از واکاوی روایاتی که با موضوع امامت از سدة نخست به یادگار مانده و در کلام امام علیع تا امام محمّد باقرع نقل شده نتایجی برخلاف نظر شکاکان به دست آمد.
آنان نه تنها از جایگاه و اهمیت اعتقاد به این مسئله سخن گفته اند بلکه به ویژگیهای امام چون انتصاب از سوی خدا، علم و عصمت اشاره کرده و به تعداد ائمه ع و نام امامان پس از خود نیز تصریح کرده و به تبیین عقیدة مهدویت هم پرداخته اند.
مشابه این روایت از سایر ائمه ع در همین سده گزارش شده که بر امامت امام پس از خود تصریح فرموده اند (ابن بابویه ، ١٣٩٢، ٤٧٥/١؛ خزاز رازی، ١٤٠١ ق ، ٢٣٤؛ مجلسی، ١٤٠٣ ق ، ٢٣١/٤٦).
عقیدة مهدویت ائمه در سدة نخست بر این مطلب تأکید کرده اند که مهدی امت اسلام از نسل امام حسین ع است (نعمانی، ١٤١١ ق ، ٢١٤؛ ابن بابویه ، ١٣٩٥ ق ، ٣١٨/١؛ کلینی، ١٤٠٧ ق ، ٥٣٣/١).
این روایات همچنین گویای این است که امام محمد باقرع در اواخر این سده نیز از همان نشانه هایی سخن گفته اند که امیرالمؤمنین علیع پیشتر بیان کرده بودند (نعمانی، ١٣٩٧، ٢٣٥؛ ابن بابویه ، ١٣٩٥ ق ، ٣٣١/١؛ کوفی، ١٤١٠ ق ، ١٣٩).