خلاصة:
در ﺑﺴﯿﺎری از ﻣﻮزه ﻫﺎی ﺑﺰرگ و ﮐﻮﭼﮏ اﺳﺘﺎن ﻫﺎ اﺷﯿﺎء، ﻇﺮوف و وﺳﺎﯾﻠﯽ ﻧﮕﻬﺪاری و در ﻣﻌﺮض ﻧﻤﺎﯾﺶ ﻗﺮار دارﻧﺪ ﮐﻪ ﺑﻪ درﺳﺘﯽ ﻣﺤﻞ ﭘﯿﺪاﯾﺶ آﻧﻬﺎ ﻣﺸﺨﺺ ﻧﯿﺴﺖ و ﺑﻪ اﺻﻄﻼح ﺳﺮﮔﺮدان ﻫﺴﺘﻨﺪ. اﯾﻦ اﺷﯿﺎء ﺑﺎارزش ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ در زﻣﺎن ﻫﺎی ﻣﺘﻔﺎوﺗﯽ وارد اﯾﻦ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﻫﺎ ﺷﺪه اﻧﺪ و ﭘﮋوﻫﺶ و ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺟﺪی و ﺣﺘﯽ اﺑﺘﺪاﯾﯽ روی آﻧﻬﺎ ﺻﻮرت ﻧﮕﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ. ﭼﻪ ﺑﺴﺎ ﺑﺎ ﻣﻌﺮﻓﯽ اﯾﻦ دﺳﺖ از اﺷﯿﺎء ﺑﺮﺧﯽ ﻧﻈﺮﯾﺎت ﮐﻪ ﺗﺎﮐﻨﻮن اراﯾﻪ ﺷﺪه، ﻣﻮرد ﺑﺎزﺑﯿﻨﯽ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ و ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﻮﻧﺪ. ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ ﺿﺮورت دارد ﺗﺎ ﭘﮋوﻫﺸﮕﺮان ﺑﻪ اﯾﻦ ﻧﮑﺘﻪ ﺑﯿﺶ از ﭘﯿﺶ ﺗﻮﺟﻪ ﻧﺸﺎن دﻫﻨﺪ. ﯾﮏ ﻧﻤﻮﻧﻪ از اﯾﻦ اﺷﯿﺎء ﻧﺎدر و ﺑﺎ ارزش ﮐﻪ ﻃﯽ اﻗﺪاﻣﺎت ﭘﻠﯿﺴﯽ ﺳﺎﻟﯿﺎن اﺧﯿﺮ در ورودی ﺷﻬﺮ زﻧﺠﺎن ﻣﺼﺎدره ﺷﺪه و اﻣﺮوزه در ﻣﻮزه ﻣﺮدان ﻧﻤﮑﯽ ﺑﺪون اﺷﺎره ﺑﻪ وﺿﻌﯿﺖ و ﭼﮕﻮﻧﮕﯽ ﺑﻪ دﺳﺖ آﻣﺪن و داﺳﺘﺎن ﭘﺲ آن ﺑﻪ ﻧﻤﺎﯾﺶ ﮔﺬاﺷﺘﻪ ﺷﺪه اﺑﺮﯾﻘﯽ ﺑﺮﻧﺠﯽ ﺑﺎ ﮐﺘﯿﺒﻪ ﻫﺎی ﮐﻮﻓﯽ در روی ﺑﺪﻧﻪ و ﮔﺮدن آن، ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ ﺗﺰﯾﯿﻨﺎت ﮐﻨﺪه ﮐﺎری ﭘﺮﻧﺪه) ﺳﯿﻤﺮغ ﯾﺎ ﻃﺎووس ﯾﺎ ﻣﺮﻏﺎﺑﯽ ﯾﺎ ﺧﺮوس (و ﻧﻘﻮش اﺳﻠﯿﻤﯽ ﭘﺮﮐﺎر اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺮای ﻧﻤﻮد ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺗﺰﯾﯿﻨﺎت ﺑﺎ اﻧﺪود ﻧﻘﺮه ﺗﺮﺻﯿﻊ ﮐﺎری ﺷﺪه اﻧﺪ. ﻧﮕﺎرﻧﺪه ﺗﺎآﻧﺠﺎﮐﻪ ﺑﻪ ﻣﻨﺎﺑﻊ اﺻﻠﯽ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺑﺮرﺳﯽ ﻓﻠﺰﮐﺎری اﺳﻼﻣﯽ ﭘﺮداﺧﺘﻪ اﻧﺪ و ﺑﻪ ﻣﻮزه ﻫﺎی ﻣﺨﺘﻠﻒ ﮐﻪ اﺷﯿﺎءﺷﺎن را در ﻣﻌﺮض دﯾﺪ ﭘﮋوﻫﺸﮕﺮان ﻗﺮار داده اﻧﺪ رﺟﻮع ﮐﺮده، ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻫﻢ ﺳﻄﺢ ﺑﺎ اﯾﻦ اﺑﺮﯾﻖ ﻧﯿﺎﻓﺘﻪ اﺳﺖ، ﻫﺮﭼﻨﺪ ﻧﻤﻮﻧﻪ ای ﻣﺸﺎﺑﻪ از آن در ﻣﻮزه اﺳﻼﻣﯽ ﺑﺮﻟﯿﻦ ﻧﮕﻬﺪاری ﻣﯽ ﺷﻮد و ﺗﻮﺳﻂ راﻟﻒ ﻫﺮاری ﻣﻌﺮﻓﯽ ﺷﺪه و ﯾﮏ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺳﻔﺎﻟﯽ دﯾﮕﺮ ﻧﯿﺰ در ﻫﻤﺎن ﻣﻮزه وﺟﻮد دارد، اﻣﺎ ﺑﻪ ﻫﯿﭻ وﺟﻪ از ﻧﻈﺮ ﻫﻨﺮی و ﺗﺰﯾﯿﻨﯽ ﺑﻪ ﭘﺎی اﺑﺮﯾﻖ ﻣﻮﺟﻮد در ﻣﻮزه ﻣﺮدان ﻧﻤﮑﯽ زﻧﺠﺎن ﻧﻤﯽ رﺳﻨﺪ و از اﯾﻦ ﻧﻈﺮ در ﺳﻄﻮﺣﯽ ﭘﺎﯾﯿﻦ ﺗﺮ ﻗﺮار ﻣﯽ ﮔﯿﺮﻧﺪ. اﯾﻦ ﻣﻮﺿﻮع ﻧﺸﺎن دﻫﻨﺪه ﺿﺮورت ﮐﺎوﺷﯽ دوﺑﺎره در اﺷﯿﺎء ﻣﻮزه ﻫﺎی ﮐﻮﭼﮏ و ﮐﻤﺘﺮ ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه را ﺑﯿﺶ از ﭘﯿﺶ آﺷﮑﺎر ﻣﯽ ﺳﺎزد. در اﯾﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﮐﻮﺷﯿﺪهام ﺿﻤﻦ اﺷﺎره ﺑﻪ ﭼﮕﻮﻧﮕﯽ ﺑﻪ دﺳﺖ آﻣﺪن اﯾﻦ اﺑﺮﯾﻖ و ﺗﻮﺻﯿﻒ دﻗﯿﻖ آن و ﺷﺮح ﮐﺘﯿﺒﻪ ﻫﺎی ﮐﻮﻓﯽ ﮐﻨﺪه ﮐﺎری ﺷﺪه ﺑﺮ آن، ﺳﭙﺲ ﺑﻪ ﭼﮕﻮﻧﮕﯽ ﺳﺎﺧﺖ و ﻧﻘﻮش آن از ﻧﻈﺮ ﻧﻤﺎدﯾﻦ و آﯾﯿﻨﯽ و ارﺗﺒﺎط اﯾﻦ ﺗﺰﯾﯿﻨﺎت ﺑﺎ ﮐﺎرﮐﺮد اﺣﺘﻤﺎﻟﯽ آن و ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﻣﻨﺸﺎء اﺣﺘﻤﺎﻟﯽ اﯾﻦ اﺑﺮﯾﻖ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺷﻮاﻫﺪ و ﻗﻀﺎﯾﺎی ﻓﺎﺟﻌﻪ آﻣﯿﺰ ﺳﺎﻟﯿﺎن اﺧﯿﺮ وﻗﻮع ﯾﺎﻓﺘﻪ در ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺧﺎورﻣﯿﺎﻧﻪ و ﻫﻤﺴﺎﯾﮕﺎن ﻏﺮﺑﯽ اﯾﺮان ﭘﺮداﺧﺘﻪ ام.