خلاصة:
تصور بشر بهمنزلة فاعل شناسا (سوژه) و جهان بهمنزلة موضوع شناسایی (ابه)، قراردادن ابژه در مقابل سوژه و خرد در مقابل اسطوره, تحقیر گذشتهء تنزلیافتن ارزشهاء استانداردگرایی، سادهگراییء اصالت دادن به خردء عملکردگرایی افراطی و سرعت چونان کلیدواژههای شهر ماشینی، تبلور رویکردهای راسیونالیسم و پوزیتیویسم در اصول معماری و شهرسازی مدرن است که پیامد آن فضاهای تهی و خالی از روح است. این امرء بهویژه در کشورهایی که خاستگاه مدرنیته نبودهاند و از تاریخ و سنتی دیرینه برخوردارند مانند ایران، در عین ایجاد تغییرات گسترده در سبک زندگی مردم، موجب تعارضات گسترده با سنت نیز شده استء, تحولات و تعارضهایی که در همه سطوح و وجوه زندگی چنین جوامعی بهویژه در امری عینیء مانند «خانه، بهوضوح آشکار است. در پی آن پدیدارشناسی «خانه، در بسیاری از مطالعات به درک کیفیت خانه و مفاهیم آن میپردازد و بر ساحت هستیبخش زندگی در خانه تاکید دارد. این پژوهش بر آن است تا مولفههای متناسب با پدیدارشناسی زندگی در خانههای ایرانی را اخذ کند. این پژوهش در سامانه تحقیق پدیدارشناختی با رویکردی تاویلی/تفسیری جای دارد. توصیف و تحلیل دادهها در حوزه راهبرد استدلال منطقی با روش کمی و کیفی و تکیه بر نحو فضا (دستور زبان) انجام شده است. انتخاب نمونهها هدفمند بوده و از خانههای تاریخی و معاصر شهر همدان گزینش شدهاند. نتایج پژوهش نشان میدهد که خانه ساختار و ساحت مناسبی برای تبلور وجوه پدیدارشناختی زندگی که شامل موّلفههایی همچون خلوت، نمادی از خود و جهان، مرکزء، عرصه درون -برون، امنیت و آرامش، عشق و احساسات، تقدس و جاودانگی، مانوس بودن و هویت فراهم میکند که علاوه بر نیازهای فیزیکی و مادی ساکنین، نیازهای معنوی و روحانی آنان را نیز برآورده میکند.