خلاصة:
پناهندگی در طول تاریخ مسیر پر فراز و نشیبی را طی کرده است و امروزه به یکی از مهمترین تحولات سیاسی – اجتماعی در حوزه بینالملل و به عنوان یکی از موضوعات بحث برانگیز حقوق بشر تبدیل شده است. در این راستا باید به کنوانسیون بین المللی ۱۹۵۱ ژنو و پروتکل الحاقی آن (۱۹۶۸) به عنوان مهمترین سند بین المللی در رابطه با پناهندگان و به عنوان مهمترین و ارزشمندترین معیار سنجش، اشاره نمود. این مقاله از طریق کتابخانه ای واسنادی و روش توصیفی، تحلیلی ، حقوق پناهندگان در ایران بانگاهی به اسناد بین المللی را مورد واکاوی قرار داده است. داده ها حاکی از آن است که کشور ایران به موازین کنوانسیون ۱۹۵۱ ژنو و پروتکل الحاقی آن پیوسته اند.بنابراین به نظر می رسد قوانین داخلی ایران کاملا منطبق با موازین این اسناد بین المللی باشد. این در حالی است که در قوانین کشور ایران در قبال مهاجرین قابلیت اجرایی ندارد. همچنین شخصی که به نوعی اقدامات مسلحانه ای را علیه کشور زادگاهش در ایران انجام می دهد، ویا اینکه مرتکب جنایتى علیه صلح یا جنایت جنگى شده باشد، پناهنده محسوب نمی گردد.
Asylum has gone through many ups and downs throughout history and today it has become one of the most important socio-political developments in the international arena and as one of the most controversial human rights issues. In this regard, we should mention the 1951 Geneva International Convention and its Additional Protocol (1968) as the most important international document on refugees and as the most important and valuable measurement criterion. This article examines international refugee rights through a documentary library and descriptive, analytical method, and the rights of refugees in Iran. The data indicate that Iran has complied with the standards of the 1951 Geneva Convention and its Additional Protocol. Therefore, Iran's domestic law seems to be fully in line with the standards of these international instruments. This is while it is not applicable in the laws of Iran towards immigrants. Also, a person who commits some kind of armed action against his country of origin in Iran, or who has committed a crime against peace or a war crime, is not considered a refugee.
ملخص الجهاز:
(وزيري، ١٣٨٧) پناهجويي به معني اين است که خصوصيات زندگي بين المللي عموما با يک محيط و يک منطقه جغرافيايي همراه است و از جمله علت هاي نا آرامي و بحرانهاي منطقهاي و دنيايي است که تا به حال ميليون ها فرد را مجبور به خارج شدن از سرزمين خود کرده و از جهتي ديگر شکاف بزرگي در سطوح اقتصاد و اجتماع در بين دولت ها و نقض شدن قانون و اصول استاندارد برخورد دولت ها با جوامع زير نظر خود به خصوص دليل هاي بوجود آورنده يک معضل به اسم پناهندگي است به بيان ديگر وضعيت افراد پناهنده به صورتي بوده است که از يک طرف به دليل خطراتي که متوجه جسم ، جان و آزادي آنها بوده ، مجبور به ترک وطن خود و پناه گرفتن در کشور ديگر شده و رسما با عملا حمايت دولت متبوع خود را از دست داده و از طرف ديگر بدليل نامشخص بودن وضعيت خود در کشور پذيرنده محروم از حمايت مناسب و مقتضي دولت يا نهاد بين المللي ديگر بودند.
به هر جهت چون آيين نامه پناهندگان لغو نشده است و به قوت خود باقي است و از طرفي هم دولت ايران به کنوانسيون مربوط به وضعيت پناه جويان و دستور العمل منظم به آن ملحق شده است لذا آيين نامه به اين شکل تفسير ميشود: منظور از پناهنده فردي است که به علل سياسي، مذهبي، نژادي و مليتي و يا عضويت در گروههاي خاص اجتماعي از ترس جان و شکنجه خود و افراد خانوادهاش که تحت تکفل او هستند به کشور ايران پناهنده شود.