طرح‌های سلوکی عارفان و علمای اخلاق سده اخیر حوزۀ علمیۀ قم مقالة

یکی از موضوعات مهم در سیر و سلوک و اخلاق با رویکرد عرفانی بیان نظام های منسجم، مترابط و مترتبی است که عارفان از منازل و مقامات سلوک ارائه داده اند و از آن به «طرح های سلوکی» یاد می شود. پیشرفت های حوزه علمیه قم در یک سده اخیر شامل این ساحت از اخلاق و عرفان نیز بوده و عارفان و عالمان وارسته اخلاق طرح های سلوکی متعددی عرضه کرده اند. این مقاله با روش کتابخانه ای داده های لازم از میان آثار مکتوب را گردآوری و سپس تحلیل و تبیین کرده است و با مفهوم شناسی واژگان مهم موضوع، مهم ترین طرح های سلوکی یکصد سال اخیر در حوزة علمیة قم را شناسایی و در این میان طرح سلوکی علامه مصطفوی را که کاملا ابداعی است و طرح سلوکی آیت الله شجاعی را که متاثر از میراث عرفان اسلامی بوده، به اختصار گزارش کرده است.