خلاصة:
هدف اصلی مقاله حاضر بازنمایی تأثیر قدرت و ادب کلامی بر کاربرد واژههای خطاب در گونه گفتاری زنان و مردان فارسی زبان تهران از دیدگاه زبانشناسی اجتماعی است. واژه های خطاب پنجرهای به تفاوتهای اجتماعی و فرهنگی جامعه است و نگرش افراد نسبت به یکدیگر را آشکار می سازد. این مقاله مبتنی بر این فرضیه است که ادب، رسمیت، قدرت و همبستگی کلامی بر کاربرد گونههای مختلف واژه های خطاب توسط مردان و زنان تأثیرگذار است. ادب و قدرت تابع ساختار اجتماعی و مدیون باورها، افکار عمومی و انتظارات متفاوت جامعه از مردان و زنان محسوب می شود. در اکثر جوامع زنان در مقایسه با مردان حساسیت بیشتری به جایگاه اجتماعی افراد نشان می دهند و آگاهی بیشتری از مشخصههای اجتماعی گونههای مختلف زبان دارند. لذا می توان گفت که در بیشتر موارد زنان در گروه های سنی، تحصیلی و طبقه اجتماعی یکسان با مردان، ادب و رسمیت بیشتری را در گفتار خود لحاظ می کنند. علاوه بر این، زنان به دلیل امنیت اجتماعی کمتر و بی ثبات تر بودن جایگاه اجتماعی خود، به زبان به عنوان معیاری جهت تعیین طبقه اجتماعی می نگرند و علاوه بر استفاده از الگوهای سطح بالای گفتار، به طور معمول در مقایسه با مردان در گفتار خود قدرت و همبستگی کلامی کمتری به کار میبرند. در نتیجه، این مقاله تأثیر ادب و قدرت کلامی بر کاربرد واژه های خطاب در گفتار زنان و مردان را تأیید می نماید. همچنین نتایج حاصل مؤید این نکته است که جنسیت بر انتخاب واژه های خطاب نیز تاثیرگذار است. دادههای آماری این مقاله از طریق پرسشنامه گردآوری شده است، روش پژوهش میدانی و شیوه تحلیل داده ها توصیفی-تحلیلی است.
The main objective of present study is the representation of the effect of verbal politeness and power on the choice of address terms used in speech form of Persian men and women in Tehran from the viewpoint of sociolinguistics. Address terms are a window opened to social and cultural differences in the society and reveal attitude of individuals towards each other. This article is based on the hypothesis that verbal politeness, formality of context, power, and solidarity affect the use of different types of address terms by men and women. Politeness and power are functions of social structure and are subject to beliefs, public opinion and the society's different expectations of men and women. In most societies, women are more sensitive to social status than men, and are more aware of the social characteristics of language varieties. As a result, it can be said that in most cases, women consider more politeness and formality in their speech compared to men in the same age, education, and social groups. In addition, due to lower social security and instability of social status, women consider language as a criterion for determining social status, and in addition to using high-level patterns of speech, they tend to consider less power and solidarity in their speech. The statistical data of this study obtained through questionnaire. The method of research is field study and the method of data analysis is descriptive-analytic.
ملخص الجهاز:
علاوه بر اين ، زنان به دليل امنيت اجتماعي کمتر و بي ثباتتر بودن جايگاه اجتماعي خود، به زبان به عنوان معياري جهت تعيين طبقه اجتماعي مينگرند و علاوه بر استفاده از الگوهاي سطح بالاي گفتار، به طور معمول در مقايسه با مردان در گفتار خود قدرت و همبستگي کلامي کمتري به کار ميبرند.
2 Lambert 3 Tucker 4 Power 5 Solidarity 6 Fillmore, C.
هدف انجام اين پژوهش بررسي تأثير قدرت و ادب کلامي بر کاربرد شيوه هاي خطاب درگفتار زنان و مردان شهر تهران از ديدگاه زبانشناسي اجتماعي است .
عاملي موسوي (١٣٦٨) در پژوهشي با عنوان «گفتار مؤدبانه و جنسيت در فارسي تهران» به اين نتيجه رسيده است که در جامعه تهران زنان در گروههاي سني، تحصيلات و طبقه اجتماعي يکسان با مردان -هرچند به صورتي نه چندان آشکار- از آنها مؤدبترند.
بخش اول شامل پرسش هايي در مورد اطلاعات شخصي افراد است که نتايج به دست آمده از اين بخش انتخاب آزمودنيهاي تحقيق را براساس معيارهاي مورد نظر ممکن ساخته است تا با ثابت نگه داشتن دو عامل سن و طبقه اجتماعي در ميان آزمودنيها تنها به بررسي تأثير قدرت و ادب کلامي بر انتخاب واژههاي خطاب به کار رفته توسط زنان و مردان در گفتار زبان فارسي پرداخته شود.
نتايج به دست آمده تأثير ادب بر واژه- هاي خطاب به کار رفته در گونه گفتاري زبان فارسي توسط مردان و زنان را تأييد ميکند.