خلاصة:
نشانهشناسی روشی است که در تداوم خردی فلسفی در غرب شکل گرفت اما به صورت ناملموس و منسجم با مخاطب ارتباط برقرار میکند. نشانهشناسی فرآیندی است که هویت خود را بر اساس متن به دست میآورد و به عنوان ابزاری ارتباطی بین معماری و مخاطب به گفتوشنود مینشیند. به عقیده یاکوبسن زبان مبین نشانهها است و نظریه ارتباطی خود را با ۶ کارکرد (ارجاعی، عاطفی، کنایی، هنری، همدلی و فرازبانی) معرفی میکند. در اینجا ۶ مصداق معماری (زمینه فرهنگی، رمزگان معماری، کاربرد صحیح، ابزار ارتباطی، کارکردی نمادین و رمزگان فرا معماری) را معادل با آن میتوان در نظر گرفت. این پژوهش با هدف بازخوانی بخشی از کتیبه عمارت قلمفرسا در شیراز از منظر نظریه ارتباطی یاکوبسن صورت گرفت و دو پرسش در آن مطرح شد. چگونه میتوان با تأکید بر نظریه ارتباطی یاکوبسن کتیبه ملحق به فضای معماری را بازخوانی نمود؟ چرا باید این کارکردهای زبانی را در یک اثر بازخوانی کرد؟ در راستای پاسخ به این پرسشها نخست با استناد به متون کتابخانهای و مقالات، به تبیین دیدگاه مبتنی بر نظریه زبانشناسی یاکوبسن پرداخته میشود و در ادامه با تأکید بر نشانهشناسی از منظر ساختارگرایان و نیز اندیشه یاکوبسن، مبانی نظری پژوهش تدقیق میگردد. بخش نخست که از نوع کلامی و متن است، واژگان کلیدی و متغیرها توصیف و تحلیل میشوند و در ادامه، این نظریه با بخشی از کتیبه عمارت قلمفرسا مورد تطابق قرار میگیرد. نتایج حاکی از آن است که گاهی چندین کارکرد را در یک اثر میتوان مشاهده نمود درحالیکه یکی از آنها بارزتر از باقی موارد است.
Semiotics is a method that was formed in the continuation of philosophical wisdom in the West, this method communicates with its audience in an intangible but coherent way. Semiotics is a process that acquires its identity based on the text and is a means of communication between the architecture and the audience. According to Jacobsen, language represents signs. He introduces his theory of the communication with six functions. Here 6 examples of the architecture can be considered equivalent to them. The purpose of this study is to re-read a part of the inscription of the "Qalam-farsa mansion" in Shiraz, which is examined from the perspective of Jacobsen' communication theory. This research seeks to answer two questions: How can an inscription related to the architectural space be read by emphasizing Jacobsen's theory of communication? And why should these linguistic functions be re-read in a work? To answer these questions, first of all, by referring to library texts and articles, the view based on Jacobsen's theory of the linguistics is explained and then by emphasizing semiotics from the perspective of the structuralists and Jacobsen's thought, the theoretical foundations of the research are explained and refined. In the first part of the research, words and texts are described, and then, this theory is adapted to a part of the inscription of the "Qalam-Farsa mansion". The results of this study indicate that sometimes several functions can be observed in one work, while one of them appears more pronounced than the others.
ملخص الجهاز:
بازخواني نشانه هاي زبان ارتباطي بخشي از کتيبه عمارت قلم فرسا در شيراز از منظر نظريه ارتباطي ياکوبسن 1 سيده آيدا برکاتي 2 حانيه سادات زنده باد 3 محمدمنصور فلامکي چکيده نشانه شناسي روشي است که در تداوم خردي فلسفي در غرب شکل گرفت و به صورت ناملموس اما منسجم با مخاطب ارتباط برقرار مي کند.
اين پژوهش با هدف بازخواني بخشي از کتيبه عمارت قلم فرسا در شيراز از منظر نظريه ارتباطي ياکوبسن صورت گرفت و دو پرسش در آن مطرح شد يعني چگونه مي توان با تأکيد بر نظريه ارتباطي ياکوبسن کتيبه ملحق به فضاي معماري را بازخواني نمود؟ چرا بايد اين کارکردهاي زباني را در يک اثر بازخواني کرد؟ در راستاي پاسخ به اين پرسش ها نخست با استناد به متون کتابخانه اي و مقالات ، به تبيين ديدگاه مبتني بر نظريه زبان شناسي ياکوبسن پرداخته مي شود و در ادامه با تأکيد بر نشانه شناسي از منظر ساختارگرايان و نيز انديشه ياکوبسن ، مباني نظري پژوهش تدقيق مي گردد.
- امامي ميبدي (١٣٩٩) در پژوهش خود با عنوان « پيام حفاظت معماري در شماي ارتباطي ياکوبسن » به اين نتيجه رسيده است که قرابت بين زبان شناسي و معماري انکار ناشدني است ، ياکوبسن در به کارگيري نظريه ارتباط در ادبيات قائل به شش مؤلفه ارتباطي است : پيام اثر؛ (معني معماري )-فرستنده پيام (معمار سازنده -مرمتگر)؛ گيرنده پيام (مخاطب -بازديدکننده )؛ رمز (قواعد و هنجارهاي بياني معماري )؛ زمينه ارتباطي (زمينه هاي تاريخي ، فرهنگي ، اجتماعي و ...