خلاصة:
سبدگردانی، فعالیتی از جانب اشخاص حقوقی خبره در امر سرمایهگذاری موسوم به سبدگردانهاست که طی قراردادی تحت ضوابط و دستورالعملهای مصوب نهاد بورس، به نمایندگی از سرمایهگذار و از محل وجوه نقد، اوراق بهادار و مطالبات وی در مقابل دریافت کارمزدی متناسب با بازده سبد سهام، با اتخاذ استراتژی مناسب و لحاظ انتفاع سرمایهگذار نسبت به نگهداری یا خریدوفروش محتویات سبد در بازار سرمایه پایش صورت میدهند. با وجود نقش پررنگ سبدگردانی در بازار سرمایه و نیز گستردگی دامنه مخاطبان آن، موانعی در مشروعیت سبدگردانی به چشم میخورد که این امر واکاوی فقهی آنها را به شیوه توصیفی ـ تحلیلی و بررسی منابع کتابخانهای ضرورت بخشیده است. نتایج گویای آن است که دو عقد وکالت و جعاله از نزدیکترین عقود معهودی هستند که سبدگردانی قابلیت اندراج تحت آنها را دارد. البته طبق برخی از مبانی، این اندراج با ایراداتی مواجه است؛ اما در این فرض نیز تصحیح سبدگردنی با اختیار نظریه انحصارینبودن عقود و تمامبودن ادله اعتبار عقود غیرمعهود، امکانپذیر خواهد بود. همچنین پذیرش مشروعیت مورد تعهد سبدگردان به صورت مطلق، هموار نیست. ضمن اینکه در پذیرش مجرد ریسک و خطرپذیری به عنوان منشأ مشروع سود، تردید وجود دارد. همچنین ورود ضرر بر مشتریان به دنبال خلأهایی در برخی از مقررههای حاکم بر سبدگردانی، مشروعیت سبدگردانی را با اشکال مواجه میکند.
Portfolio management is an activity by investment legal entities in the field of investment called portfolio management, which under a contract under the rules and instructions approved by the stock exchange institution, on behalf of the investor and from the place of cash, securities and receivables, in return Receiving a commission commensurate with the return of the stock portfolio, by adopting an appropriate strategy and in terms of the investor's profit, monitors the maintenance or purchase and sale of the contents of the portfolio in the capital market. Despite the prominent role of portfolio management in the capital market and the wide range of its audience, there are obstacles in the legitimacy of portfolio management, which has necessitated their jurisprudential analysis in a descriptive-analytical manner and the study of library resources. . The results indicate that the two contracts of power of attorney and forgery are the closest contractual contracts under which portfolio management can be entered. Of course, according to some sources, this entry has some drawbacks. But even in this case, the correction of the neck basket will be possible with the option of the theory of non-exclusivity of contracts and the completeness of the evidence for the validity of non-contractual contracts. Also, accepting the legitimacy owed by the portfolio manager is absolutely not smooth. At the same time, there are doubts about the single acceptance of risk and risk-taking as a legitimate source of profit. Also, the loss of customers due to gaps in some of the regulations governing portfolio management, the legitimacy of portfolio management is challenged.
ملخص الجهاز:
عدم مشروعيت تقبل نمايندگي سبدگردان از سرمايه گذار بحث از قابليت عناويني همچون وکالت و عامليت براي شخصيت حقوقي همچون سبدگردان منحصر در فرضي نيست که سبدگرداني را ذيل عقود معهود جعاله يا وکالت تصحيح کنيم ؛ بلکه حتي اگر تشکيل قرارداد سبدگرداني به نحوي باشد که اندراج آن ذيل يکي از عقود معهود وکالت يا جعاله مورد پذيرش قرار نگيرد و ناگزير به اثبات اعتبار آن از طريق عقود مستحدثه باشيم ، همچنان اين سؤال مطرح است که در فرضي که ضمن عقد، عنواني همچون وکالت يا جعاله به صورت مقيد يا مطلق ، شرط شود، آيا شرط وکالت يا جعاله ضمن اين قرارداد جايز، واجب الوفاست يا خير؟ پاسخ اين سؤال به اين جهت اهميت مضاعفي مييابد که طبق ماده ١٨ قرارداد نمونه سبدگرداني، سـبدگردان در طول مدت قرارداد و در صورت تمديد تا پايان مهلت تمديدشده ، از جانب سرمايه گذار ميبايست به منظور دريافت منافع و مزايا و افزودن آنها به سبد اختصاصي وکيل گردد؛ لذا ازآنجاکه در قرارداد کنوني سبدگرداني تصريح نشده است که سبدگردان از جانب سرمايه گذار وکيل يا عامل است ، چنانچه ماهيت سبدگرداني با هيچ يک از عقود معهود حتي جعاله و وکالت تطبيق نيابد، آيا شرط ضمن عقد در قرارداد سبدگرداني قابليت دارد وکالت يا جعاله ايجاد نمايد؟ مهم ترين دليل وجوب وفا نسبت به شروط ، «المؤمنون عند شروطهم » ميباشد.