کوندرا: عمل همچون مسالۀ رمان؛ خوانش آرنتی از رویکرد کوندرا به تاریخ رمان) مقالة

یکی از دغدغه‌های محوری هانا آرنت، مسألۀ ناممکن‌شدن عمل در جامعۀ بوروکراتیک مدرن است؛ میلان کوندرا نیز مسألۀ بنیادین رمان را عمل می‌داند. مقالۀ حاضر می‌کوشد خویشاوندی میان رویکرد آرنت و کوندرا را با ارجاع به رمان‌های مهم نشان دهد؛ بررسیِ تاریخ رمان از سروانتس به فلوبر و پروست تا کافکا نمونه‌های دقیقی عرضه می‌کنند؛ عبور از جهان حماسی به جهانِ رمان، گذر از عرصۀ کنش‌مندی و حرکت به حوزۀ بی‌عملی و انفعال است. سرانجام، ماجرا به دستور تقلیل یافت. دُن‌کیشوت، برخلاف قهرمان هومری، پهلوانی است که مدام در تحقق نقشه‌هایش شکست می‌خورد. این سرخوردگی از عمل موجب می‌شود که شخصیتِ رمان فلوبر(مادام بُواری) به جهان درون پناه ببرد و از کنش‌ورزی در جهان بیرون عقب بنشیند. بوروکراتیزه‌شدنِ زندگی، شخصیت‌های رمان‌های کافکا را به زیر سیطرۀ نیروهای غیرشخصی و بی‌نام درآورده، تماس فرد با واقعیت را ناممکن کرده است. رمان‌های کافکا مصادیقی هستند از ناممکن شدنِ عمل در جامعۀ بوروکراتیک. این جهان تراژیک نیست، آیرونیک است. نتیجه آنکه از دید آرنت و کوندرا، در چنین جهانی، عمل فقط همچون شاعرانگی می‌تواند پدیدار شود؛ نه شعر تغزّلی که رمانتیک‌ها برای گریز از واقعیت بدان پناه می‌بردند، بلکه شعری که سوررئالیست‌ها از آن سخن می‌گفتند: شعر همچون غافلگیری دایمی، تلاقی‌های پیش‌بینی‌ناپذیر و گسست در پیرنگِ مسلط.

A main issue in Arendt writings is impossibility of action in modern bureaucratic society. Milan Kundera argued that a novel’s fundamental problem is action. This study discusses similarity between Arendt and Kundera's readings with reference to important Novels. Transition from epic world to Novel world means going beyond action and movement territory to reaction and ineffective territory. Adventures reduces to commands. Don Quixote, contrary to Homer heroes, has suffered a defeat at all. The despair of action, makes Flaubert novel’s character (Madame bovary) seek refuge in inside world and it makes her to withdraw from reality. Bureaucratization of life is allowed to dominate impersonal and unnamed powers over Kafka’s Novels personalities and they are no longer in touch with reality. Kafka’s Novels give us some examples for lack of action in a bureaucratic society. This world isnot tragic, but it is ironic. Considering Arendt and Kundera views, in bureaucratic world, action as poetical thing is revealed; not similar to Lyric poetic that Romantics promotes, but a surrealistic poetic: poetic as an unexpected events and surprising intersections and interrupting a dominant plot.