خلاصة:
پژوهش حاضر با هدف تدوین بسته آموزش شادکامی اسلامی و ارزیابی اثربخشی آن بر سازگاری زناشویی و تابآوری زوجین دارای تعارض زناشویی انجام گرفت. روش پژوهش حاضر در بخش کیفی، تحلیل مضمون به روش استقرایی و در قسمت کمی نیمهآزمایشی با طرح پیشآزمون- پسآزمون با گروه گواه و دوره پیگیری دوماهه بود. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل زنان دارای تعارض زناشویی مراجعه کننده به مراکز مشاوره منطقه شرق تهران در شش ماهه اول سال 1399 بود. در این پژوهش تعداد 26 زوج با روش نمونهگیری چندمرحلهای انتخاب و با گمارش تصادفی در گروههای آزمایش و گواه جایدهی شدند (28 نفر در گروه آزمایش و 24 نفر در گروه گواه). گروه آزمایش مداخله بسته آموزش شادکامی اسلامی (8 جلسه) را طی دو ماه دریافت نمودند. پرسشنامههای مورد استفاده در این پژوهش شامل پرسشنامه تعارض زناشویی (MCQ ) پرسشنامه وضعیت زناشویی (MSQ) و پرسشنامه تابآوری (RQ) بود. دادههای حاصل از پژوهش به شیوه تحلیل واریانس آمیخته توسط نرمافزار آماری SPSS23 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که بسته آموزش شادکامی اسلامی از نظر متخصصان دارای روایی محتوایی و اجرایی مناسب است. همچنین نتایج بیانگر آن بود که آموزش شادکامی اسلامی بر سازگاری زناشویی و تابآوری زوجین دارای تعارض زناشویی تاثیر دارد (0001/ 0>p). چنان که این مداخله توانسته منجر به بهبود سازگاری زناشویی و تابآوری زوجین شود. بر اساس یافتههای حاصل از پژوهش حاضر، آموزش شادکامی اسلامی با بهرهگیری از ایجاد ارتباط امن، حمایت کننده و همدلانه، آموزش مفهوم بخشش، توجه به پیامدهای مثبت صبر و شناسایی توانمندی و استعدادهای ذاتی زوجین در دسترسی به شادکامی میتواند به عنوانی روشی کارآمد در جهت بهبود سازگاری زناشویی و تابآوری زوجین مورد استفاده قرار داد.
The purpose of this research was to standardize an Islamic happiness training program and assess its effectiveness in promoting marital adjustment and resilience among couples experiencing marital conflict. The qualitative portion of the study employed theme analysis via the inductive method, while the quantitative portion utilized a quasi-experimental design comprising a control group, pretest, posttest, and two-month follow-up period . In the spring and summer of 2020, couples experiencing marital conflict who were referred to counseling centers in the East District of Tehran constituted the statistical population of the current study. By employing a multistage sampling method, 26 couples were chosen and allocated at random into the experimental and control groups (with 28 individuals in the experimental group and 24 in the control group). The experimental group was provided with an eight-session Islamic contentment training program over the course of two months. In this study, the employed questionnaires were the marital conflict questionnaire (MCQ), the marital status questionnaire (MSQ), and the resilience questionnaire (RQ). The data obtained from the study were subjected to analysis using mixed ANOVA in SPSS-23. The findings of the study indicate that the happiness training program contains pertinent material and possesses executive validity in the opinion of the experts. Moreover, the findings indicated that Islamic contentment training improved the marital adjustment and resilience of couples experiencing marital conflict (p
ملخص الجهاز:
تدوین بستۀ آموزش شادکامی اسلامی: ارزیابی اثربخشی آن بر سازگاری زناشویی و تاب آوری زوجین دارای تعارض زناشویی * اعظم زارع میرک آباد١، رضا قربان جهرمی ٢*، ملوک خادمیاشکذری ٣، کامران شیوندیچلیچه ٤ ١.
با جست وجو در پایگاه داده های علمی ، مداخله ای با عنوان بستۀ آموزشی شادکامی اسلامی یافت نشد، اما نتایج پژوهش پوررحیمی مرنی و همکـاران (١٣٩٤)، قضـاوی، مردانی و پهلوان زاده (١٣٩٦)، خاکپور و همکاران (١٣٩٦)، رئیسی (١٣٩٨)، حمیـدی سـردرود، طباطبـائی و صـمدیراد (١٣٩٨) و بارکزایی، نویدیان و رضایی (١٣٩٩) نشان داد آموزش شادکامی میتواند عملکرد شناختی، روان شناختی، ارتباطی و هیجانی افـراد را بهبود بخشد.
در این مرحله مقاله های علیمحمدی و آذربایجانی (١٣٨٨)، کاظمیان مقدم و مهرابیزاده هنرمند (١٣٨٨)، منظری تـوکلی و عراقیپور (١٣٨٩)، کجباف و همکاران (١٣٩٠)، ییلاق بیگی و منشئی (١٣٩٠)، پسندیده (١٣٩٠)، علیاکبری دهکردی، آقایوسفی و اسلمی (١٣٩٣)، مظفرینیا، امین شکروی و حیدرنیا (١٣٩٣)، حسین ثابت و مـومنی پـور (١٣٩٤)، خشـنود و همکـاران (١٣٩٤)، کریمیفر و همکاران (١٣٩٥)، دهقانی، دیالمه و خوش صفت (١٣٩٧)، رضاداد، کارشکی و آقامحمدیان شـعرباف (١٣٩٧)، غفـاری (١٣٩٩) و سلیمینیا و همکاران (١٣٩٩) مطالعه شدند.
نتایج نشان داد برنامۀ آموزش شادکامی اسلامی توانسته است اثر مثبت معنـاداری بـر بهبـود سـازگاری زناشـویی و تاب آوری زوجین دارای تعارض زناشویی داشته باشد.
یافتۀ اول پژوهش مبنی بر اثربخشی برنامه آمـوزش شـادکامی اسـلامی بـر سازگاری زناشویی زوجین دارای تعارض زناشویی با نتایج پژوهش های زیر هم راستا است : پوررحیمی مرنی و همکاران (١٣٩٤) بـا اثربخشی آموزش شادکامی بر راهبردهای مقابله ای، کیفیت زندگی و خوش بینی دانشجویان دختر، رئیسی (١٣٩٨) با تأثیر آموزش شادکامی به شیوة شناختی-رفتاری بر سلامت روان و میزان شادی دانشجویان و بارکزایی، نویـدیان و رضـایی (١٣٩٩) بـا تـأثیر برنامۀ آموزش شادکامی بر افسردگی مادران نوزادان نارس .