خلاصة:
توجه به روحیات کودکان و شکوفایی استعدادها، خلاقیت ذهنی و ایجاد انگیزه برای یادگیری در آن ها، از مهمترین اهداف طراحی ایده آل محسوب می شود. شناخت روانشناسانه کودکان منجر می شود تا فضای معماری در صورت هماهنگی و انطباق با ویژگی های روحی و جسمانی آنها به صورت مطلوب مورد استفاده قرارگیرد. در تمامی کشورهای پیشرفته جهان از مدرسه به عنوان قابلیتی برای ارتقاء سطح کیفی آموزش بهره جسته می شود اما در ایران چنین به نظر نمی رسد. متاسفانه در کشور ما، اکثر مدارس در فضاهای فاقد طراحی مناسب و یا در فضا هایی با کاربری غیر آموزشی (مثل خانه ) تاسیس میگردند. به نظر میرسد در طراحی مدارس به جای این که به مدرسه به صورت یک حجم کلی و یک حیاط خط کشی شده با دیوارهای بلند نگاه کنیم بهتر است قدرت و توان خود را در خلق فضاهای هدایت کنندهی فکری و ساختمان هایی که برای تمرکز رشد فرهنگی مناسب اند به کار گیریم.از آنجایی که در مدارس امروزی ایران، بخش اعظم فضاهای آموزشی را کلاسهای درس و فضاهای بسته تشکیل میدهند و عموما حیاط از ایفای نقش آموزشی و پرورشی فارغ است. این در حالی است که درگذشته، در مدارس سنتی، فضای آموزشی در ادغام با فضای باز و استفاده فعال از حیاط، کارکردی پویا داشته است. این پژوهش ضمن تاکید بر تاثیر فضاهای باز مدرسه بهعنوان عامل موثر بر رشد، پرورش و افزایش یادگیری در کودکان ، با استفاده از روش توصیفی-تحلیلی از نوع مروری و با استفاده از منابع کتابخانهای به گردآوری اطلاعات و مرور متون و منابع، پرداخته است. یافتههای پژوهش های مختلف نشان داد که فضاهای باز مدارس متشکل از فضای سبز طبیعی و فضاهای مصنوع، با فراهم کردن امکانات و قابلیتهای مختلف نقش بسزایی بر آموزشوپرورش کودکان ایفا مینماید. همچنین فضاهای سبز، با فراهم آوردن مکانی مناسب برای حوزههای مختلف آموزش ازجمله: تجربه علوم محیطی، خلاقیت و ارائه وجوه هنری، یادگیری کودکان را تسهیل میبخشد. در این راستا با بهرهگیری از ارتباطات فضایی مستقیم(ارتباط بیواسطه فضایی) و (غیرمستقیم) قرارگیری فضاهای واسط نظیر فضای نیمهباز عمومی و خصوصی یا بسته عمومی و یا خصوصی، میان فضاهای باز و بسته، میتوان به بهبود عملکرد طراحی برای فضاهای آموزشی کودکان دستیافت. نتایج پژوهش حاضر رهنمودهایی درزمینه طراحی فضاهای باز، بسته و چگونگی ارتباط بین فضاهای مختلف درونی و بیرونی بوده است که در قالب راهکار ارائه خواهدشد.
ملخص الجهاز:
تحقیقات بسیاری در رابطه با موضوع پژوهش ، انجامشده است که به برخی از آنها اشاره میشود: جدول1: مقالات پژوهشی مربوط به پژوهش (نگارنده) عنوان مقاله مؤلف پارامتر روش نتیجهگیری بازشناسی نقش طبیعت در دبستانها و تأثیر آن بر خلاقیت کودکان رضاخانی ومنصوری،1399 ارتباط کودکان با طبیعت، خلاقیت، نقش طبیعت بر خلاقیت و افزایش یادگیری توصیفی تحلیلی در مقالهای با عنوان بازشناسی نقش طبیعت در دبستانها و تأثیر آن بر خلاقیت کودکان بیان میکنند که محیط یادگیری نقش بسزایی در رشد کودک دارد و محیط فرصتها و امکانات بسیار متنوع و متفاوتی برای رشد کودک در اختیار او قرار میدهد که در این میان ارتباط با طبیعت از دیدگاه روانشناسان از مهمترین فرصتها و امکانات است اصول و فرایند طراحی معماری محیطهای یادگیری با رویکرد روانشناسی محیط در ارتقا خلاقیت کودکان علیاکبری و محمودی کهنه رود پشت،1398 خلاقیت کودکان، تأثیر محیط بر افزایش یادگیری کودکان و افزایش خلاقیت آنها توصیفی تحلیلی در مقالهای تحت عنوان اصول و فرایند طراحی معماری محیطهای یادگیری با رویکرد روانشناسی محیط در ارتقا خلاقیت کودکان به اصول طراحی فضاهای آموزشی کودکان با بهرهگیری از تأثیر قابلیتهای روانشناسی محیط بر فکر و ذهن و رفتار کودکان در جهت ارتقاء سطح خلاقیت آنها میپردازد نقش حضور طبیعت بر رشد خلاقیت کودکان در محیطهای آموزشی غفاری و حسین پور،1397 خلاقیت، نقش طبیعت بر یاگیری و خلاقیت کودکان مشاهده میدانی در مقالهای با عنوان نقش حضور طبیعت بر رشد خلاقیت کودکان در محیطهای آموزشی به این نتیجه میرسند که کودک زمانی که در محیط آزادی عمل داشته باشد و به اکتشافات جدیدی در فضای اطراف خود برسد، میتواند استعدادهای خود را شکوفا کرده و دست به تجربیات جدیدی بزند.