خلاصة:
نگرش اخباری و اصولی، دو روش فهم دین از متون اصلی در میان اندیشمندان شیعی است که بیش از چهار قرن از نزا‌ع‌های فکری و یا ایجاد و شکل‌گیری مکاتب گوناگون میان طرفداران آنها را پشت سر گذاشته‌است. پژوهش حاضر درصدد پاسخگویی به این سوال است که آراء اصولی فیض کاشانی در کتاب "معتصم الشیعه" چگونه انعکاس یافته است. بررسی توصیفی و تحلیلی این مسئله حاکی از آن است که فیض کاشانی از علمای شیعی قرن یازدهم با وجود دیدگاه‌های اخباری و استناد و اتکا وی به روایات، اما نگرش بدور از هرگونه افراط تفریط او از عقل و نقل را در کاربست عملی‌اش در کتاب معتصم الشیعه به عنوان کتاب فقهی فیض را شاهدیم. تاثیرپذیری از مسلک اساتید اخباری، برداشت سوء از برخی فتاوای مبهم فقهی ایشان در گذشته، عدم تناسب برخی دیدگاه‌های وی با براهین موجود نزد خویش، و... موجب شد فیض را که اغلب دارای آراء اعتدالی در نظریاتش است را به اخباری‌گری متهم نموده، و دامنه اختلاف آراء میان اصولییون و اخباریون شیعی را بیش از پیش گستردش دهد. حال آنکه عدم تمایل ایشان
Akhbar and Usuli approach are two ways of understanding religion from the main texts among Shia thinkers who have gone through more than four centuries of intellectual conflicts or the creation and formation of various schools among their followers. The current research tries to answer the question of how the fundamental opinions of Faiz Kashani were reflected in the book "Moatasim al-Shia". The descriptive and analytical study of this issue indicates that Faiz Kashani, one of the 11th century Shiite scholars, despite his akhbar views and his citation and reliance on hadiths, but his attitude away from any exaggeration of reason and narration in his practical application in the book of Moatasim al-Shia As a jurisprudential book, we have seen Faiz. Influenced by the profession of Akhbari professors, misperception of some of their ambiguous jurisprudential fatwas in the past, the incompatibility of some of his views with the evidence available to him, etc., caused Faiz, who often has moderate opinions in his views, to be accused of being Akhbari. And to widen the scope of differences of opinion between the Usulites and the Shia Akhbarites. However, his reluctance to go along with the famous opinion of the Akhbarists has been
(
, 
, 
)
