خلاصة:
هدف: این پژوهش به بررسی میزان آگاهی و نگرش دانش آموزان درباره اثرات مصرف سیگار و ارتباط آن با سیگارکشیدن دانش آموزان پیش دانشگاهی پرداخته است.
روش: داده های پژوهش به کمک یک پرسش نامه جمعیت شناختی و اطلاعات در سال تحصیلی 78-1377 از 4023 دانش آموز پیش دانشگاهی (2018 دختر، 2005 پسر) از 64مدرسه که به روش خوشه ای- تصادفی از مدارس شهر تهران انتخاب شده بودند گردآوری شد.
یافته ها: 42% دختران و 5/39% پسران دست کم یکی از چهار اثر رفع دلشوره و اضطراب، تقویت ذهن، رفع خستگی، رفع عصبانیت را به سیگار نسبت می دادند. در این میان شایعترین باور در هر دو گروه «رفع عصبانیت» بوده است. بین تعداد باورها و هم چنین وجود هر یک از باورهای یادشده با سیگاری شدن و تجربه مصرف سیگار ارتباط قوی معنی داری در هر دو گروه دختران و پسران وجود داشت. تنها 28% پسرها و 8/30% دخترها از کلیه عوارض مورد پرسش مانند سرطان، کاهش طول عمر، بیماری های قلبی- عروقی، پیری زودرس و چروکیدگی پوست، زخم معده، به خطر افتادن سلامت اطرافیان آگاهی داشتند. آگاهی از شمار بیشتری از عوارض یادشده سیگار، هم چنین آگاهی از هر یک از عوارض سیگار ارتباط معکوس و معنی داری با سیگاری بودن و تجربه کشیدن سیگار داشت که این ارتباط در دختران قوی تر بود.
نتیجه: این بررسی نشان داد که آگاهی نوجوانان و جوانان از پیامدهای زیانبار مصرف سیگار سبب دوری آنان از این ماده می شود و یا مصرف آن را کاهش می دهد.
ملخص الجهاز:
"در این بررسی از 385 نوجوان 15تا22 ساله اطلاعاتی درباره شروع سیگارکشیدن، نگرشها و باورهای آنان نسبت به سیگارکشیدن، وضعیت سیگار کشیدن اعضاء خانواده و دوستان گردآوری شد.
پژوهشگران از این بررسی نتیجه گرفتند که مهمترین اقدام برای پیشگیری از مصرف سیگار حمایت دانشآموزان در بهکارگیری تکنیکهای مقاومت علیه فشار گروه و همچنین بالابردن توجه جامعه و خانوادهها نسبت به کشیدن سیگار در میان نوجوانان است.
نیچر4 (1997) در ایالت آریزونای امریکا برای تعیین میزان شیوع الگوهای مصرف و دلایل شروع کشیدن سیگار در نوجوانان به بررسی 205دانشآموز دختر کلاس دهم و یازدهم (با میانگین سنی 7/16سال) پرداخت.
پژوهش حاضر بهمنظور بررسی میزان آگاهی و باورهای دانشآموزان پیشدانشگاهی شهر تهران درباره اثرات کشیدن سیگار و ارتباط آن با سیگار کشیدن آنان بوده است.
برای تعیین ارتباط میان هر یک از ”باورها“ و یا ”آگاهی“ از هر یک از زیانهای سیگار با تجربه کشیدن سیگار دو گروه دانشآموزان «بدون تجربه» و «تجربهکننده سیگار» مورد مقایسه قرار گرفتند.
یافتهها این بررسی نشان داد که از میان باورهایی که در جامعه درباره سیگار رایج است، یعنی رفع دلشوره و اضطراب، رفع خستگی، رفع عصبانیت و باور به تقویت ذهن در میان دانشآموزان تهرانی رواج زیادی دارد (نمودار1)، 42% دختران و 5/39% پسران دستکم یکی از چهار اثر یادشده را به سیگار نسبت میدادند.
نمودار1- اعتقاد به چندباور شایع درباره اثرات مصرف سیگار به تفکیک جنس سرطان، کاهش طول عمر، بیماری قلب و عروق، چروکیدگی پوست و پیری زودرس، زخم معده و بهخطرافتادن سلامت اطرافیان- دانشآموزان دختر بیش از همه از بهخطرافتادن سلامت اطرافیان (1/93%) آگاهی داشتند و کمترین آگاهی از پیامد زخممعده (5/47%) بود (نمودار2)."