خلاصة:
مسئلۀ تمایز وجود و ماهیت در فلسفۀ اسلامی بطور آشکار مطرح شده است؛ اما درمورد ریشه‌های طرح این مسئله اختلاف‌نظر وجود دارد. این نوشتار مدعا بر این است در اثولوجیا در مبحث «عقل» می‌توان رگه‌هایی از طرح «مسئلۀ تمایز وجود و ماهیت» را یافت. در میمر پنجم اثولوجیا اصطلاح «ماهو» را با «لم هو» در عقل یکی می‌داند و آنرا در موجودات دیگر در مقابل و متمایز از هم می‌داند. پرسش این است یکی دانستن «ماهو» و «لم هو» در عقل به چه معناست؟ آیا می‌توان از دو اصطلاح «ماهو» و «لم‌هو» در اثولوجیا در مبحث عقل تلقی «وجودی» داشت که بتوان ریشۀ مسئلۀ تمایز «وجود و ماهیت» را در آن بررسی کرد؟ در این نوشتار برآنیم این مسئله را از حیث مفهومی-مصداقی و ابداع بررسی کنیم. از حیث مفهوم از طریق تعریف، و مصادیق آن در عالم عقل و ماده آنرا تبیین کنیم و از حیث ابداع هم با ابداع دفعی و تام مسئله را بررسی کنیم. براین اساس لازم است ابتدا اصطلاح و واژگانی که برای «وجود» و «ماهیت» در اثولوجیا بکار رفته است و تلقی‌ای که این کتاب‌ها از «وجود» و «ماهیت» دارند را تبیین کنیم سپس به بررسی «لم هو» و «ماهو» و مسئلۀ وجود و ماهیت در عقل از حیث مفهوم و مصداق بپردازیم. روش این پژوهش توصیفی-تحلیلی است.
The issue of distinguishing existence and essence has been openly raised in Islamic philosophy; But there is a difference of opinion about the origins of this issue. This article claims that in Uthulujiyya, in the topic of "intelligence", we can find traces of the "problem of distinguishing between existence and essence". In the fifth Mimer of Uthulujiyya, he equates the term "Ma howa" (ماهو) with "Lam howa"لم هو ) (in the intellect and considers it opposite and different in other beings. What is mean the "Ma howa" (ماهو) and "Lam howa"لم هو ) ( in Intellect? Is it possible to consider the two terms "Ma howa" (ماهو) and "Lam howa"لم هو ) ( in Uthulujiyya in the subject of reason as "existential" in which the root of the problem of distinguishing "existence and nature" can be investigated? In this article, we intend to examine this issue conceptual-extensional and creatively. In terms of concept, let's explain it through definition, and its examples in the world of reason and matter, and in terms of innovation, we should examine the problem with complete innovation. Therefore, it is necessary to first explain the terms and words used for "existence" and "essence" in the Enneads Uthulujiyya and the understanding these books have of "existence" and "essence" and then to examine "Ma howa" (ماهو) and "Lam howa"لم هو ) ( and the issue of existence and essence in the intellect in terms of concept and examples. The method of this research is descriptive-analytical.
(
, 
, 
)
