شناسایی و تبیین عوامل موثر بر آمایش سکونتگاه های روستایی با رویکرد توسعه پایدار فضایی (مورد مطالعه: روستاهای شهرستان دلفان) مقالة

توسعه پایدار فضایی، علاوه بر لحاظ عوامل کلی توسعه، جنبه‌های اکولوژکی، برابری، یکپارچگی، سازگاری و محدودیت‌های زیست‌محیطی را نیز در بر می‌گیرد. این رویکرد سعی دارد با پدیده عدم تعادل‌های منطقه‌ای برخورد کرده و راهکارهای مناسب را برای تحقق توسعه متوازن و پایدار در سطح سرزمین، ارائه نماید. هدف از پژوهش حاضر تجزیه و تحلیل آمایش فضاهای روستایی با تاکید بر توسعه پایدار فضایی در روستاهای دلفان بوده است. فرآیند روش‌شناسی حاکم بر این پژوهش از نظر هدف کاربردی، و روش پژوهش توصیفی_تحلیلی است. روش گردآوری داده‌ها و اطلاعات به صورت کتابخانه‌ای و اسنادی است. جهت تجزیه و تحلیل اطلاعات از ابزار علت و معلولی دیماتل استفاده شده. که به شیوه پنل خبرگان انجام گرفته. یافته‌ها حاکی از آن است که آمایش فضایی روستاهای دلفان نه بر اساس شاخصه‌های راهبردی توسعه پایدار فضایی، بلکه شکل یافته‌ای عواملی چون: حاکمیت تفکر اقتصادی(17/ 1)، و کالبدی-زیرساختی(67/ 0) بعنوان تاثیرگذارترین، و برابری و یکپارچگی(75/ 0- و 74/ 0-) بعنوان تاثیرپذیرترین عوامل بوده است. لذا آمایش این سکونتگاه‌ها در چارچوب توسعه پایدار، خصوصا توسعه پایدار فضایی نبوده است. به این معنا که اصل میان‌رشته‌ای و فرارشته‌ای(عنصر مردم و مکان) که شاکه‌ای راهبردی توسعه پایدار فضایی است، را شامل نمی‌شود. این امر موجب عدم تعادل و توازن فضایی روستاهای این شهرستان شده است. در پایان پیشنهاداتی چون: اصلاح ساختار ذهنی و اجرایی مسئولان از توجه صرف به ابعاد کلی توسعه، به لحاظ عوامل برابری، یکپارچگی، سازگاری و محدودیت‌های زیست‌محیطی موجود؛ رد دیدگاه‌های توسعه روستایی از دید صرفا اقتصادی و کالبدی؛ و غیره ارائه گردیده است.

Sustainable spatial development, in addition to general factors of development, also includes ‎ecological aspects, equality, integration, compatibility and environmental limitations. This ‎approach tries to deal with the phenomenon of regional imbalances and provide appropriate ‎solutions to achieve balanced and sustainable development at the level of the country. The ‎purpose of the present research was to analyze the use of rural spaces with an emphasis on ‎sustainable spatial development in Delfan villages. The methodological process used this ‎research is applied in terms of purpose, and the research method is descriptive-analytical. The ‎method of collecting data and information is in the form of library and documental. Dimatel ‎cause and effect tool was used to analyze the information. which was done by the expert ‎panel method. The findings indicate that the spatial planning of Delfan villages is not based ‎on the strategic indicators of spatial sustainable development, but rather the formation of ‎factors such as: governance of economic thinking (1.17), and skeletal-infrastructure (0.67). as ‎the most influential, and equality and integration (-0.75 and -0.74) as the most impressionable ‎factors. Therefore, the planning of these settlements has not been in the framework of ‎sustainable development, especially spatial sustainable development. It means that it does not ‎include the principle of interdisciplinary and supra-disciplinary (the element of people and ‎place) which is a strategic challenge of sustainable spatial development. This has caused the ‎imbalance and spatial balance of the villages of this city. In the end, suggestions such as: ‎reforming the mental and executive structure of officials from paying attention to the general ‎dimensions of development, in terms of factors of equality, integration, compatibility and ‎existing environmental limitations; Rejecting the views of rural development from a purely ‎economic and political point of view; etc. has been presented.‎