خلاصة:
زمینه و هدف: اهمیت بومگردی، میتواند درگیرکردن جوامع محلی در فعالیتهای گردشگری، توسعة گردشگری با رویکرد توسعة پایدار، قابل استفادهبودن در تمام فصول و افزایش طول مدت اقامت گردشگران را در بر داشته باشد. هدف کلی از پژوهش حاضر، شناسایی و سطحبندی مناطق اولویتدار بومگردی روستایی استان چهار محال و بختیاری بر اساس مدل یکپارچة آنتروپی شانون فازی و روش آراس فازی است. روششناسی این تحقیق از لحاظ هدف کاربردی و از تحقیقات توصیفی و تحلیلی است. جامعة آماری این پژوهش شامل کلیة کارشناسان و خبرگان در حوزة گردشگری و کسبوکارهای روستایی استان چهار محال و بختیاری میباشند که با بهرهمندی از روش نمونهگیری هدفمند و با استفاده از تکنیک گلوله برفی، 10 نفر شناسایی شد. به منظور جمعآوری اطلاعات: الف) از مطالعات اسنادی اعم از کتب، پایاننامهها و مقالات و ب) مطالعات میدانی با بهرهمندی از ابزار پرسشنامه استفاده شد. پرسشنامه بر مبنای چارچوب مفهومی تحقیق طراحی و در اختیار پاسخگویان قرار گرفت. به منظور اهمیت و وزندهی شاخصها از روش آنتروپی شانون فازی و جهت تعیین اولویتبندی مناطق (شهرستانهای دهگانة استان) از روش آراس فازی بهره گرفته شد و در نهایت با بهرهمندی از روش درونیابی کریجینگ عمومی در نرمافزار ARC GIS، با استفاده از دادههای معلوم (اقامتگاههای موجود بومگردی) پهنهبندی در گسترة استان انجام گرفت که در ادامه با استفاده از فعالکردن لایة روستاها، امکان استخراج مناطق براساس استعداد آنها نیز مهیا گردید.یافتهها: بهطورکلی نتایج حاصل از وزندهی شاخصها با روش آنتروپی شانون فازی نشان داد که سه شاخص تناسب معماری احیاشده در بخش فیزیکی با وزن 0945/0، شاخص حداقل آسیب به محیط زیست و استفادة بهینه از منابع با محوریت مفاهیم توسعة پایدار در بخش زیستمحیطی با وزن 0943/0 و شاخص تناسب معماری احیاشده در بخش زیرساختی با وزن 926/0، مؤثرترین شاخصها در شناسایی مناطق بومگردی روستایی استان چهار محال و بختیاری میباشند.نتیجهگیری و پیشنهادات: نتایج اولویتبندی مناطق بومگردی روستایی استان چهار محال و بختیاری نشان داد که روستاهای شهرستان فارسان با امتیاز قطعی 116/0 اولویت اول، بروجن با امتیاز قطعی 115/0 اولویت دوم، شهرکرد با امتیاز قطعی 113/0 اولویت سوم، سامان با امتیاز قطعی 112/0 اولویت چهارم، کوهرنگ با امتیاز قطعی 109/0 اولویت پنجم، لردگان با امتیاز قطعی 101/0 اولویت ششم، اردل با امتیاز قطعی 096/0 اولویت هفتم، کیار با امتیاز قطعی 095/0 اولویت هشتم، بن با امتیاز قطعی 094/0 اولویت نهم و خانمیرزا با امتیاز قطعی 087/0 اولویت دهم را کسب کردهاند؛ همچنین نقشة حاصل از سطحبندی گسترة استان چهار محال و بختیاری نشان داد که روستاهای موجود در پهنة شمال شرقی استان از نظر فعالیت بومگردی در اولویت بالاتر قرار دارند و هرچه به سمت غرب و جنوب غربی استان حرکت میکنیم، روستاها از نظر فعالیت بومگردی در اولویت پایینتری قرار میگیرند.نوآوری و اصالت: با توجه به اینکه بومگردی یکی از رویکردهای قابل توجه در بحث گردشگری میباشد، لذا توجه به این مقوله، حائز اهمیت بوده و در منطقة مورد مطالعه با توجه به توان طبیعی آن ضرورت مییابد. تنوع تکنیکهای مورد استفاده در تحقیق میتواند به عنوان نوآوری این پژوهش محسوب شود.
Context and Purpose: Considering the importance of rural eco-tourism in the economic and social development of rural areas, the present study seeks to identify and stratify the priority areas of rural ecotourism in Chaharmahal and Bakhtiari province.Design/methodology/approach: To determine the importance and weighting of the identified indicators, the fuzzy Shannon entropy method was used. The fuzzy Aras method was also used to determine the priority of the regions (ten cities of the province). Finally, with the benefit of the kriging interpolation method in ARC GIS software, the identifies indicators were interpreted.Findings: Based on the results, the suitability index of the restored architecture in the physical sector with a weight of 0.0945, the index of minimal damage to the environment and optimal use of resources centered on the concepts of sustainable development in the environmental sector with a weight of 0.0943, and the suitability index of the restored architecture in the infrastructure sector with a weight of 0.926 were the most effective indicators in identifying the rural ecotourism area.Conclusion: Based on the findings of the research, the villages of Farsan with a definite score of 0.116, Borujen with a definite score of 0.115, and Shahrekord with a definite score of 0.113 were identified as areas with higher priority in rural ecology, while Khanumriza and Ben villages had lower scores than other regions of the province.Originality/value: The variety of techniques used in the research can be considered as the innovation of this study.