امکان توسعه مفهوم «امت» در جوامع چند دینی مقالة

/ ۹ امکان‌توسعه مفهوم«امت) *. در جوامع چنددینی امان‌الله شفایی! جکیده تعیین قلمرو واژه «امت». که ریشه در قرآن کریم دارد. همواره مورد تضارب آرای مفسران و اندیشمندان بوده است. اما ایده اصلی نوشتار حاضر آن است تا قلمرو مفهومی این اصطلاح را در رابطه با جوامع چنددینی بررسی کند. «جامعه چنددینی»» مفهومی نسبی است که از جامعه‌ای که در آن, حداقل پیروان دو دین در کنار هم زندگی می‌کنند تا جامعه‌ای مرکب از پیروان ادیان مختلف را شامل می‌شود. البته در این نوشتار» جامعه‌ای مقصود است که در آن؛ مسلمانان در کنار پیروان ادیان دیگر یک واحد اجتماعی را پدید آورده باشند. بنابراین بحث از قلمرو مفهومی «امت» در چنین جامعه‌ای. محور این نوشتار خواهد بود؛ زیرا اگر مفهوم «امت» با عنصر عقیده صرفا مسلمانان را شامل شودء چنین جوامعی با کلیت خود در ذیل «امت» نخواهند گنجید و در نتیجه, فرایند ملت‌سازی دراین جوامع دشوار خواهد شد. اما اگر با رویکرد موسع و فرتر از معیار عقیده بهمفهوم «امت» نگاه کنم: شکاف ایدئولوژیک موجود میان مسلمانان و غیرمسلمانان ساکن در یک جامعه چنددینی, مانع از تبدیل‌شدن آنان به‌ملتی واحد نخواهد شد. امری که این نوشتار» مدعی مستدل‌نمودن آن در چارچوب رویکرد نواندیشانه درباره مفهوم «امت» است.